อธิบายคร่าวๆ ก่อนว่า ‘สสารมืด’ (Dark matter) คือ สสารที่มองไม่เห็น แต่รู้ว่ามีอยู่ เนื่องจากมันมีอิทธิพลต่อระบบแรงโน้มถ่วงของกาแล็กซี สสารมืดจะทำหน้าที่เป็นเหมือนกาวที่มองไม่เห็น คอยยึดดวงดาวให้อยู่ภายในกาแล็กซี และเป็นแกนหลักทำให้กาแล็กซีรวมตัวกันเป็นกระจุก
นักวิทยาศาสตร์จากองค์การบริหารการบินและอวกาศแห่งชาติสหรัฐฯ หรือ NASA ได้ศึกษาองค์ประกอบของกาแล็กซี NGC 1052-DF2 หรือเรียกสั้นๆ ว่า DF2 ซึ่งมีขนาดใกล้เคียงกับกาแล็กซีทางช้างเผือกของเรา แต่มีจำนวนดาวฤกษ์เพียง 1 ใน 200 ดวงเท่านั้น ทำให้ DF2 ไม่สว่างไสวเท่ากับกาแล็กซีอื่นๆ โดยนักวิทยาศาสตร์จัดให้ DF2 อยู่ในกาแล็กซีกลุ่มกระจัดกระจายมาก (Ultra-Diffuse Galaxy)
นอกจากนี้ DF2 ยังเป็นกาแล็กซีแบบโปร่งแสง สามารถมองทะลุผ่านไปเห็นกาแล็กซีอื่นๆ ได้ รวมถึงไม่มีศูนย์กลางกาแล็กซี ไม่มีแขนกังหัน และไม่มีหลุมดำอีกด้วย แต่ส่วนที่น่าสนใจที่สุดคือ สสารมืดที่ควรจะอยู่ใจกลางกาแล็กซีแห่งนี้หายไปอย่างปริศนา ยิ่งไปกว่านั้นคือนักวิทยาศาสตร์ไม่สามารถบอกได้ว่าเกิดขึ้นเพราะเหตุใด
นักวิทยาศาสตร์ได้รายงานการหายไปของสสารมืดครั้งแรกในปี ค.ศ.2018 แต่หลังจากนั้นพวกเขาพยายามตรวจสอบอีกหลายต่อหลายครั้ง รวมถึงจำลองการหายไปของสสารมืด เพื่อไขความลับของมัน แต่ถึงเช่นนั้นพวกเขาก็ยังไม่สามารถแก้ปัญหานี้ได้สำเร็จ
ในการตรวจสอบหาสสารมืด นักวิทยาศาตร์ต้องคำนาณให้ได้ว่ากาแล็กซี DF2 มีระยะห่างจากกันเท่าไหร่ เนื่องจากการคำนวณหาสสารมืด ต้องอาศัยการเคลื่อนตัวของดาวในกาแล็กซี ที่สามารถนำไปอนุมานแรงดึงของแรงโน้มถ่วงภายในกาแล็กซี หากมันอยู่ห่างจากกันตามที่นักวิทยาศาสตร์คาดการณ์คือ 42 และ 65 ล้านปีแสง สสารมืดจะมีปริมาตรเพียงเล็กน้อยเท่านั้น
แต่จากการสังเกตการณ์จากกล้องโทรทรรศน์อวกาศฮับเบิลครั้งล่าสุด พบว่า DF2 อยู่ห่างจากกันราวๆ 72 ล้านปีแสง ไกลกว่าที่นักวิทยาศาสตร์คาดการณ์ไว้ในอดีต ทำให้สรุปได้ว่า กาแล็กซี่แห่งนี้ไม่มีสสารมืดอยู่จริงๆ
คำถามที่ตามมาคือมันเกิดขึ้นได้อย่างไร และกาแล็กซีแห่งนี้มีกระบวนการทำงานแบบไหน เมื่อไม่มีสสารมืดคอยเป็นกาวยึดเหนี่ยวดวงดาว ปริศนาเหล่านี้ได้กลายเป็นโจทย์ใหม่ที่เหล่านักวิทยาศาสตร์ต้องไขให้ได้ เพราะมันอาจเป็นองค์ความรู้ที่นำมาสู่การปลดล็อกเส้นทางที่จะพามนุษยชาติเข้าใกล้ความลับของจักรวาลไปอีกขั้น
อ้างอิงจาก
https://www.independent.co.uk/space/nasa-hubble-dark-matter-galaxy-b1868643.html
https://www.nasa.gov/feature/goddard/2021/mystery-of-the-galaxys-missing-dark-matter-deepens
http://www.thaiphysoc.org/article/143/
#Brief #TheMATTER
