สำหรับวัคซีน COVID-19 ที่มีชื่อว่า Novavax หากจะเคลมว่ามันเป็นวัคซีน COVID-19 ที่โลกตั้งตารออาจไม่ผิดนัก เพราะมันเป็นวัคซีนที่มีประสิทธิภาพสูงอย่างโดดเด่น อีกทั้งยังเป็นหนึ่งในวัคซีนหลักของโครงการ COVAX ที่มีเป้าหมายกระจายวัคซีนให้ประเทศรายได้น้อยและปานกลางทั่วโลก เพื่อหยุดการระบาดของไวรัสให้สิ้นสุด
วัคซีนและผู้ผลิตมีชื่อเดียวกันว่า Novavax โดยเป็นบริษัทสัญชาติอเมริกันที่ได้รับทุนสนับสนุนการผลิตจากกลุ่มพันธมิตรความร่วมมือด้านนวัตกรรมเพื่อรับมือโรคระบาด (Coalition for Epidemic Preparedness Innovations: CEPI) ซึ่งเป็นหนึ่งในผู้ก่อตั้งโครงการ COVAX ซึ่งไทยปฏิเสธการเข้าร่วมเพราะไม่อยากนำเงินลงไปเสี่ยงกับสิ่งที่คาดเดาไม่ได้
วิธีผลิต Novavax เป็นวิธีดั้งเดิม เช่นเดียวกับที่ผลิตวัคซีนป้องกันไวรัสตับอักเสบบีและวัคซีนไข้หวัดใหญ่ โดยนพ.ชนาธิป ไชยเหล็ก เปรียบการทำงานของ Novavax ไว้เหมือนอาหารสำเร็จรูป ซื้อแล้วทานได้เลย กล่าวคือ Novavax เป็นโปรตีนหนามที่ฉีดเข้าสู่ร่างกายโดยตรง ไม่ต้องผ่านตัวกลางหรือกระบวนการสร้างภูมิคุ้มกันของร่างกายเช่นวัคซีนตัวอื่น แม้กระทั่ง mRNA
สำหรับการฉีด Novavax ต้องฉีดทั้งหมด 2 เข็ม ในระยะเวลาห่างกัน 21 วัน โดยข้อดีอีกประการของมันคือ สามารถเก็บได้ง่ายในอุณหภูมิที่ 2-8 องศาเซลเซียส ซึ่งนับว่าง่ายกว่าวัคซีนชนิด mRNA อย่าง Moderna และ Pfizer อยู่ไม่น้อย
สำหรับประสิทธิภาพของวัคซีน การทดลองในเฟส 3 (Clinical Trial) ที่เกิดขึ้นในสหรัฐฯ และเม็กซิโก ได้รับอาสาสมัครจำนวน 29,960 คน เพื่อทดลองรับ Novavax ให้ครบสองเข็มแล้วมาวัดภูมิคุ้มกันต่อไวรัส COVID-19 ผลวิจัยที่ออกมาอยู่ในระดับน่าทึ่ง Novavax มีประสิทธิภาพป้องกันอาการป่วยเบาสูงถึง 90.4% และ 100% สำหรับอาการป่วยกลางและป่วยหนักจนต้องเข้าโรงพยาบาล
งานวิจัยในสหรัฐฯ ยังมีการเก็บข้อมูลประสิทธิภาพของ Novavax ต่อไวรัส COVID-19 ที่กลายพันธุ์ โดยเป็นการวิเคราะห์รวมทุกสายพันธุ์ที่น่ากังวล แต่ส่วนใหญ่คืออัลฟา (อังกฤษ) ผลปรากฎว่ามีประสิทธิภาพป้องกันไวรัสกลายพันธุ์ถึง 93.2%
ผลการทดลองเฟส 3 ในสหราชอาณาจักรก็ให้ผลคล้ายกัน โดยจากอาสาสมัครกว่า 15,000 คนที่มีอายุระหว่าง 18-84 ปี และบางส่วนติดเชื้อไวรัสสายพันธุ์อัลฟา พบว่า Novavax มีประสิทธิภาพในการป้องกันการติดเชื้อแบบมีอาากรได้ถึง 89.3% ขณะที่การทดลองเฟส 2-3 ในแอฟริกาใต้ พบว่าวัคซีนตัวนี้มีประสิทธิภาพป้องกันการติดเชื้อแบบมีอาการได้ 60.1% และมีประสิทธิภาพต่อสายพันธุ์เบตา (แอฟริกาใต้) 51%
และถ้าหากเราลองพิจารณาเทียบประสิทธิภาพกันแบบคร่าวๆ กับวัคซีนอีกสองตัวคือ Pfizer และ AstraZeneca โดยจากการเก็บข้อมูลของกระทรวงสาธารณสุขสหราชอาณาจักรพบว่า วัคซีน Pfizer และ AstraZeneca มีประสิทธิภาพกันป่วยแบบมีอาการจากสายพันธุ์อัลฟาได้ 93% และ 66% ตามลำดับ ทั้งนี้ ยังไม่มีงานวิจัยที่รองรับประสิทธิภาพของวัคซีน Novavax ต่อสายพันธุ์เดลตาออกมา
มาถึงตรงนี้ หลายคนอาจกังวลว่าวัคซีนที่มีประสิทธิภาพขนาดนี้ คงมีผลข้างเคียงที่รุนแรงแน่เลย คำตอบคือ ไม่และอาจน้อยกว่าวัคซีน COVID-19 ตัวอื่นด้วยซ้ำ
โดยจากการเก็บข้อมูลในสหรัฐฯ และเม็กซิโกพบว่า มีประมาณ 40% ของผู้ที่ได้รับวัคซีน Nanovax ครบสองเข็มและเกิดอาการข้างเคียงเล็กน้อย เช่น เหนื่อยล้า, ปวดหัว และปวดกล้ามเนื้อ ขณะที่ Moderna และ Pfizer พบอาการเหนื่อยล้าประมาณ 65% และ 55% ตามลำดับ
ทีนี้มาถึงประเด็นสำคัญ ไทยเราจะนำเข้าวัคซีนชนิดนี้หรือเปล่า? ถ้ามองตามข้อมูลที่มีตอนนี้ คำตอบคือเป็นไปได้แต่อาจต้องต่อบัตรรอคิว เพราะบริษัท Novavax ได้ตกลงทำสัญญากับ COVAX ไว้แล้ว และน่าจะต้องจัดสรรวัคซีนให้แก่กลุ่มประเทศที่ลงนามในสัญญาก่อน ส่วนไทยที่ตัดสินใจไม่ลง (ขณะที่อีก 9 ประเทศที่เหลือในอาเซียนลงนามหมด) เพราะมองว่า COVAX เป็นสัญญาที่ยังไม่ทราบแน่ชัดว่าจะคุ้มค่าไหม จะจัดหาวัคซีนอะไรให้ และจะมาถึงเมื่อไร น่าจะต้องใช้กำลังภายในล็อบบี้พูดคุยเอาเอง หากคิดจะให้ Novavax เป็นอีกทางเลือกในการฉีดวัคซีน
แต่ที่ยังกล่าวว่าเป็นไปได้ เป็นเพราในแผนจัดหาวัคซีนปี 2565 เพิ่มเติมอีก 50 ล้านโดส ศบค. ได้ระบุว่าการจัดหาวัคซีนจำนวน 22 ล้านโดสขึ้นอยู่กับความเหมาะสมของสถานการณ์ในตอนนั้น (อีก 28 ล้านโดสคือ Sinovac)
ทั้งนี้ สำนักข่าว Reuter รายงานเมื่อเดือนพฤษภาคมว่า วัคซีน Novavax จะเริ่มถูกกระจายในไตรมาสที่ 3 ของปีนี้ โดยจะเรื่มกระจายให้กับประเทศในโครงการ COVAX ก่อนตามที่ระบุไว้ในสัญญา 1.1 พันล้านโดส โดยแบ่งเป็นบริษัท Novavax ผลิต 300 ล้านโดส และที่เหลือเป็นสถาบันเซรุ่มแห่งอินเดีย
บริษัท Novavax ได้เริ่มความร่วมมือกับผู้ผลิตยายักษ์ใหญ่หลายประเทศทั่วโลกแล้ว ทั้งสถาบันเซรุ่มแห่งอินเดีย และบริษัท SK Bioscience ในเกาหลีใต้
อย่างไรก็ตาม ขณะนี้ WHO ยังไม่รับการรับรองการใช้ Novavax ในกรณีฉุกเฉิน แต่หลายประเทศทั่วโลกไม่ว่า อินเดีย, สหราชอาณาจักร, สหรัฐฯ, สหภาพยุโรป, แคนาดา หรือเกาหลีใต้ กำลังอยู่ในขั้นตอนเจรจากับบริษัทอย่างใกล้ชิด โดยมีรายงานว่ารัฐบาลสหราชอาณาจักรสั่งจองวัคซีน Novavax แล้ว 60 ล้านโดส
อ่านสรุปงานวิจัยจาก Novavax ที่นี่:
https://cdn.filestackcontent.com/fRM9l0gjQmKfUrWRf86M
อ้างอิง:
https://www.posttoday.com/world/656291
https://www.theatlantic.com/…/novavax-now-best…/619276/
https://thestandard.co/novavax-vaccine/
https://www.bloomberg.com/…/novavax-covid-19-vaccine…
https://www.reuters.com/…/delta-variant-doubles-risk…/
https://www.nytimes.com/…/covid-vaccine-novavax.html
https://www.reuters.com/…/novavax-deliver-350-mln…/
#Explainer #TheMATTER #Novavax #Covid19 #Coronavirus
