ท่ามกลางแคมเปญ #พูดหยุดโกง ที่ได้รับงบจากกองทุน ป.ป.ช. กว่า 7 ล้านบาทในการผลิต ที่ยังเป็นไวรัลอยู่จนถึงทุกวันนี้ เรามีข่าวเล็กๆ ข่าวนึงอยากเอามาเล่าให้ทุกคนฟัง
ยังจำที่เรารายงานไปวันก่อน เรื่อง ‘คำสั่ง’ ของคณะกรรมการวินิจฉัยการเปิดเผยข้อมูลข่าวสาร (กวฉ.) สาขาสังคม การบริหารราชการแผ่นดินและการบังคับใช้กฎหมาย คณะ 3 ที่มีกฤษณะ บวรรัตนารักษ์ เป็นประธาน ที่ให้ ป.ป.ช.ต้องเปิดเผยบัญชีทรัพย์สินของ พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกฯ และ รมว.กลาโหม กับวิษณุ เครืองาม รองนายกฯ ที่ยื่นไว้ตอนเข้ารับตำแหน่งรัฐมนตรีอีกครั้ง เมื่อปี 2562 ให้กับผู้ยื่นขอ (เราเอง-The MATTER) ได้เข้าตรวจดู ได้ไหม
มาวันนี้ หนังสือคำสั่งดังกล่าวฉบับเต็มได้ส่งมาถึงมือเราแล้ว ระบุว่าเป็นคำวินิจฉัยของ กวฉ.สาขาสังคมฯ ที่ สค266/2564 ลงวันที่ 6 ส.ค.2564
โดยผลของมันเป็นไปตามที่เรารู้กัน – แต่สิ่งที่น่าสนใจไปกว่าก็คือ ‘เหตุผล’ เบื้องหลังดังกล่าว
เอกสารคำสั่งมีทั้งหมด 5 หน้ากระดาษเอสี่ ส่วนที่เป็นเหตุผลจะอยู่ในหน้าท้ายๆ โดยระบุว่า
“การยื่นบัญชีทรัพย์สินของ พล.อ.ประยุทธ์และวิษณุ กรณีเข้ารับตำแหน่งอีกครั้งในปี 2562 แม้จะยื่นไว้เป็นหลักฐานก็ตาม แต่จุดมุ่งหมายก็คือให้ประชาชนสามารถเข้ามามีส่วนร่วมในการตรวจสอบความโปร่งใสในกาบริหารราชการแผ่นดินตามหลักการปกครองในระบบอประชาธิปไตย ตลอดจนเป็นการป้องกันปัญหาการทุจริตประพฤติมิชอบและการขัดกันระหว่างผลประโยชน์ส่วนตนกับผลประโยชน์ส่วนรวม
“ข้อมูลข่าวสารดังกล่าวจึงเป็นข้อมูลข่าวสารสาธารณะที่ ป.ป.ช. มีหน้าที่โดยตรงในการเปิดเผยให้ประชาชนได้รับทราบตามรัฐธรมนูญฉบับปี 2560 มาตรา 234(3) ประกอบมาตรา 59 และเมื่อพิจารณาหลักเกณฑ์การเปิดเผยข้อมูลข่าวสารของราชการที่กำหนดไว้ในมาตรา 15 แห่ง พ.ร.บ.ข้อมูลข่าวสารฯ แล้ว มิใช่ข้อมูลข่าวสารที่มีลักษณะอย่างหนึ่งอย่างใดที่หน่วยงานรัฐหรือเจ้าหน้าที่ของรัฐอาจมีคำสั่งมิให้เปิดเผยข้อมูลข่าวสารดังกล่าวได้
“เมื่อพิเคราะห์ถึงการปฏิบัติหน้าที่ตามกฎหมายของ ป.ป.ช. ประโยชน์สาธารณะที่ประชาชนจะได้รับทราบข้อมูลเกี่ยวกับการยื่นบัญชีทรัพย์สินและหนี้สิน และประโยชน์ของเอกชนที่เกี่ยวข้องประกอบกันแล้ว เห็นว่าข้อมูลข่าวสารดังกล่าวเปิดเผยให้กับผู้ยื่นขอเข้าตรวจดูได้” เอกสารดังกล่าวระบุ
กรณีนี้ เป็นปัญหา เนื่องจากกฎหมาย ป.ป.ช.ฉบับปัจจุบันที่โดนแก้โดย สนช. ระบุว่า ‘ผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง’ ถ้ารับตำแหน่งอีกทีใน 30 วัน ไม่มีหน้าที่ต้องยื่นบัญชีทรัพย์สินใหม่ ทำให้มีคนใน ครม และ ส.ว.แต่งตั้งมากกว่า 100 คนได้รับอานิสงส์ ไม่ต้องยื่นบัญชีทรัพย์สินอีกครั้ง (แม้จะยื่นเป็นหลักฐานไว้ได้ แต่ ป.ป.ช.ก็ไม่ยอมเปิดเผยให้ดู อ้างว่าไม่มีกฎหมายให้อำนาจ)
จากเรื่องนี้ เราไม่ได้บอกและไม่เคยบอกว่า ผู้ดำรงตำแหน่งทั้ง 2 คนนี้ไปกระทำทุจริตอะไร
เพียงแต่การเปิดเผยข้อมูลข่าวสารที่สำคัญ (open data) จะช่วยให้สาธารณชนได้ร่วมกันตรวจสอบ อันเป็นอีกหนึ่งในวิธีป้องกันการทุจริตจากผู้มีอำนาจได้ตามหลักคิดของโลกยุคใหม่ #เปิดหยุดโกง ที่เชื่อเรื่องการเปิดเผยข้อมูล ให้ตรวจสอบได้ จะหยุดการโกงได้ดีกว่า การบอกว่าคนๆ นี้เป็นคนดี เสียสละ มีคุณธรรม ที่ไม่ได้การันตีอะไรเลย
#Brief #TheMATTER
