“มาสเตอร์พีซแรกของความเป็นหญิงในประวัติศาสตร์ภาพยนตร์” คือคำเชยชมของหนังสือพิมพ์ Le Monde ในปี 1976 ที่มีต่อหนัง ‘Jeanne Dielman, 23 quai du Commerce, 1080 Bruxelles’ ซึ่งออกฉายในปี 1975 ของผู้กำกับหญิงชาวเบลเยียม ‘ช็องตาล เอเคอร์แมน’ (Chantal Akerman)
ผ่านมาจนถึงปีนี้ หนังเรื่องดังกล่าวก็ติดโผเป็น ‘หนังที่ดีที่สุดตลอดกาล’ ของสถาบันภาพยนตร์อังกฤษ (British Film Institute หรือ BFI) จากการโหวตของนักวิจารณ์–ผู้เชี่ยวชาญ จนทำให้เอเคอร์แมนกลายเป็นผู้กำกับหญิงคนแรก ที่มีหนังติดโผและยังครองตำแหน่งหนังที่ดีที่สุดตลอดกาลด้วย
ตำแหน่งดังกล่าว เป็นการจัดทำโพลโดยนิตยสาร Sight and Sound ของสถาบันภาพยนตร์อังกฤษ ซึ่งรวบรวมมาจากการจัดอันดับจากนักวิจารณ์ ภัณฑารักษ์ นักวิชาการ และผู้เชี่ยวชาญต่างๆ กว่า 1,639 คน นอกจากนี้ การทำโพลในรายการนี้ยังมีการทำขึ้นเพียงแค่ 1 ครั้งในรอบ 10 ปีเท่านั้นด้วย
อันดับหนึ่งในโพลนี้ เคยเป็นของหนังเรื่อง ‘Citizen Kane’ (1959) โดย ออร์สัน เวลส์ (Orson Welles) ก่อนจะตกมาเป็นของ ‘Vertigo’ ของ อัลเฟรด ฮิตช์ค็อก (Alfred Hitchkock) เมื่อปี 2012 และในที่สุดก็เป็นของเรื่อง ‘Jeanne Dielman, 23 quai du Commerce, 1080 Bruxelles’ ในปีนี้
‘Jeanne Dielman, 23 quai du Commerce, 1080 Bruxelles’ ที่มีความยาวกว่า 3 ชั่วโมง 21 นาที คือเรื่องราวของ ‘จีนน์ ดีลแมน’ หญิงที่ผ่านการหย่าร้าง กับชีวิตประจำวันของเธอในอพาร์ตเมนต์เล็กๆ ซึ่งสลับกันไปมาระหว่างการทำงานบ้านทั่วๆ ไป กับการรับงานเป็นโสเภณีในบางโอกาส แต่ทุกอย่างก็ต้องเปลี่ยนไปเมื่อเธอใช้กรรไกรฆ่านายจ้างของเธอ
ปีเตอร์ แบรดชอว์ (Peter Bradshaw) นักวิจารณ์หนังของ The Guardian มองว่า การยกหนังเรื่องนี้ขึ้นแท่นหนังที่ดีที่สุดตลอดกาลของ BFI ถือเป็นจุดเปลี่ยนครั้งสำคัญของวงการภาพยนตร์ โดยที่โผดังกล่าวมักจะถูกวิพากษ์วิจารณ์ว่าขาดความหลากหลาย และเพียงแค่สลับชื่อเก่าๆ วนไปวนมา แต่ในปีนี้ ก็พบว่ามีหนังของผู้กำกับผิวดำหลายเรื่องติดโผด้วย
ในโผดังกล่าว ยังมีหนังของ เจ้ย—อภิชาติพงศ์ วีระเศรษฐกุล เรื่อง ‘Tropical Malady’ (2004) ติดอันดับที่ 95 ด้วย ดูรายชื่อหนังที่ดีที่สุดตลอดกาลได้ที่: bfi.org.uk
อ้างอิงจาก