หลังแกนหลักของคณะก้าวหน้า หอบรายชื่อและความหวังของประชาชนอย่างน้อย 76,000 หมื่นราย เข้าไปเสนอร่างแก้ไขรัฐธรรมนูญ (รธน.) หมวด 14 การปกครองท้องถิ่น หรือร่าง #ปลดล็อกท้องถิ่น วันนี้ (7 ธันวาคม) ที่ประชุมร่วมของรัฐสภา (ส.ส. และ ส.ว.) ลงมติไม่รับหลักการ ส่งผลให้ร่างแก้ไขฯ นี้ ตกไปตั้งแต่วาระที่หนึ่ง
ผลการลงมติ คือ มีสมาชิกรับหลักการ 254 เสียง (ส.ส. 248 เสียง และ ส.ว. 6 เสียง) ไม่รับหลักการ 245 เสียง (ส.ส. 56 เสียง และ ส.ว. 189 เสียง) และงดออกเสียง 129 เสียง
การที่ร่างแก้ไขฯ นี้ จะผ่านเข้าไปสู่วาระสองได้ จะต้องได้เสียงเห็นชอบจาก ส.ส. และ ส.ว. มากกว่า 361 เสียง (เห็นชอบเกินกึ่งหนึ่ง) และต้องมีเสียง ส.ว. อย่างน้อย 83 เสียง (เห็นชอบไม่น้อยกว่าหนึ่งในสาม) ซึ่งมติเห็นชอบทั้ง 2 สภาไม่ถึงกึ่งหนึ่ง ขณะที่ ส.ว. ลงมติเห็นชอบแค่ 6 คะแนนเท่านั้น น้อยกว่าจำนวน 1 ใน 3 ของจำนวนสมาชิก ส.ว. ทั้งหมด
ร่างนี้มีชื่อเล่นว่า ‘ร่าง รธน.ปลดล็อกท้องถิ่น’ เพราะสาระสำคัญของร่างแก้ไขฉบับนี้ คือ การเสนอให้กระจายอำนาจและให้อิสระองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นมากขึ้นในหลายมิติ เช่น ให้อำนาจท้องถิ่นในการทำบริการสาธารณะ, ให้ท้องถิ่นได้งบประมาณร้อยละ 50 จากรายได้ของรัฐ, หรือให้ท้องถิ่นมีอิสระในการหารายได้มากขึ้น เป็นต้น
นอกจากนี้ เนื้อหาของร่างฯ ยังเสนอด้วยว่า ให้มีการจัดทำประชามติปรับโครงสร้างบริหารประเทศครั้งใหญ่ ซึ่งก็คือ ให้ประชาชนทำประชามติใน 5 ปี ว่าต้องการยกเลิกระบบราชการส่วนภูมิภาค แล้วควบรวมคน งาน งบ เข้ากับส่วนท้องถิ่นหรือไม่
แม้จะมีการอภิปรายหลายครั้งถึงเหตุผลที่คณะก้าวหน้าเรียกร้องการกระจายอำนาจ เช่น ธนาธร จึงรุ่งเรืองกิจ ประธานคณะก้าวหน้า เพิ่งให้เหตุผลกลางรัฐสภาว่า การกระจายอำนาจและลดการรวมศูนย์จากศูนย์กลาง จะช่วยแก้ปัญหาความเหลื่อมล้ำ เพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขัน และยกระดับคุณภาพชีวิตประชาชนได้
ขณะที่ พริษฐ์ วัชรสินธุ ผู้จัดการการสื่อสารและการรณรงค์นโยบาย พรรคก้าวไกล เผยก่อนลงมติวันนี้ว่า การกระจายอำนาจจะช่วยยกระดับบริการสาธารณะในทุกจังหวัด ขอให้รัฐสภาลงมติรับร่างฯ แล้วค่อยไปถกรายละเอียดวาระสอง พร้อมกับยืนยันว่า นี่ไม่ใช่การกระจายอำนาจแบบสุดโต่ง เพียงแต่วิ่งตามให้ทันการกระจายอำนาจแบบประเทศที่พัฒนาแล้วเท่านั้น ไม่กระทบกับรูปแบบของรัฐแน่นอน
อ้างอิงจาก
https://www.youtube.com/watch?v=oo7HXj2854U
https://www.matichon.co.th/politics/news_3712886
https://twitter.com/iLawclub/status/1600122344315695106?s=20&t=0pUk8oEXmtje-P-j7liuwQ
https://www.facebook.com/iLawClub/posts/10167348714715551
