เคยเห็นกันหรือยัง? นี่คือ ‘ถุงยาง’ ที่มีอายุเกือบ 200 ปี
ถุงยางอนามัยที่มีอายุเกือบ 200 ปี ในสภาพสมบูรณ์เหมือนใหม่ ถูกนำออกจัดแสดงที่นิทรรศการ ‘Safe Sex?’ นิทรรศการเกี่ยวกับโสเภณีและเพศในศตวรรษที่ 19 ณ พิพิธภัณฑ์ Rijksmuseum ในกรุงอัมสเตอร์ดัม
วัตถุนี้มีอายุมาตั้งแต่ปี 1830 และพิพิธภัณฑ์ประมูลซื้อมาในปี 2024 ซึ่งคาดว่าถุงยางอนามัยนี้ทำจากไส้ติ่งของแกะ และมีลายพิมพ์รูปแม่ชีและนักบวชสามคน รวมถึงมีข้อความจารึกว่า “Voilà mon choix” ซึ่งหมายถึง “นี่คือทางเลือกของฉัน”
จอยซ์ เซเลน Joyce Zelen ภัณฑารักษ์ของ Rijksmuseum ตั้งข้อสังเกตว่า บนลายพิมพ์นั้น “ยังไม่เป็นที่แน่ชัดว่าแม่ชีในภาพ กำลังชี้ไปที่ชายหัวล้าน ชายผอม หรือชายที่ดูท้วมเล็กน้อยกันแน่ […] ด้วยวิธีนี้ ผู้ชายทุกประเภทก็จะรู้สึกได้ว่าเรื่องนี้เกี่ยวข้องกับตัวเขาเอง”
เซเลนให้สัมภาษณ์กับสำนักข่าว BBC ว่าเมื่อเธอและเพื่อนร่วมงานเห็นถุงยางอนามัยชิ้นนี้ในการประมูลครั้งแรก พวกเขาก็หัวเราะออกมา พร้อมเสริมว่า “ไม่มีใครสังเกตเห็นมันเลย” พวกเขาจึงเป็นกลุ่มเดียวที่ประมูลวัตถุนี้มาในราคา 1,000 ยูโร (ประมาณ 37,230 บาทไทย) และนำมาตรวจสอบด้วยแสง UV เพื่อยืนยันว่ามันยังไม่เคยถูกใช้งาน
พิพิธภัณฑ์กล่าวว่า วัตถุนี้ “สะท้อนให้เห็นทั้งด้านสว่างและด้านมืดของสุขภาพทางเพศ ในยุคที่การแสวงหาความสุขทางเพศต้องเผชิญกับความกลัวการตั้งครรภ์ที่ไม่พึงประสงค์และโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ โดยเฉพาะโรคซิฟิลิส”
ก่อนจะมีการประดิษฐ์ยางวัลคาไนซ์ในปี 1839 ที่ทำให้ถุงยางอนามัยปลอดภัยและแพร่หลายมากขึ้น ถุงยางอนามัยเคยทำจากผ้าลินิน เยื่อหุ้มสัตว์ หรือแม้กระทั่งเปลือกเต่ามาก่อน ซึ่งมีประสิทธิภาพป้องกันโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ เช่น ซิฟิลิส หรือป้องกันการตั้งครรภ์ได้น้อยมาก
เซเลนเล่าว่า “ในทศวรรษที่ 1830 ซึ่งเป็นช่วงที่ถุงยางอนามัยชิ้นนี้ถูกสร้างขึ้น การใช้ถุงยางอนามัยยังคงไม่ได้รับการยอมรับ โดยเฉพาะจากคริสตจักร […] ส่วนใหญ่มันจะถูกขายใต้เคาน์เตอร์ที่ซ่องโสเภณีหรือร้านตัดผม และมีรายงานบางส่วนว่าบางร้านค้าหรูหราก็เสนอการตัดเย็บแบบสั่งทำพิเศษ”
โดยถุงยางอนามัยชิ้นที่ถูกจัดแสดงนี้น่าจะเป็นของที่ระลึกจากสถานที่ให้บริการทางเพศระดับหรูในฝรั่งเศส และยังมีวัตถุดังกล่าวเพียง 2 ชิ้นเท่านั้นที่ยังคงหลงเหลือมาจนถึงปัจจุบัน
นับตั้งแต่มีการจัดแสดง พิพิธภัณฑ์ก็ได้รับการตอบรับอย่างดี และเต็มไปด้วยผู้คนที่เข้ามารับชมนิทรรศการ ทั้งเด็กและผู้ใหญ่ “เท่าที่เราทราบ เราเป็นพิพิธภัณฑ์ศิลปะเพียงแห่งเดียวที่มีถุงยางอนามัยแบบมีภาพพิมพ์” เซเลนกล่าว
ใครที่อยากไปดูถุงยางอนามัยเก่าแก่ด้วยตาของตัวเอง และร่วมวิเคราะห์ถึงสังคมในศตวรรษที่ 1830 นิทรรศการนี้จะจัดแสดงไปจนถึงสิ้นเดือนพฤศจิกายน 2025
อ้างอิงจาก
