ส.ส.จากพรรคก้าวไกล นำโดยพิธา ลิ้มเจริญรัตน์ หัวหน้าพรรคและชัยธวัช ตุลาธน เลขาธิการพรรค ร่วมกันยื่นเสนอแก้ไขกฎหมายเพื่อรับประกันเสรีภาพในการแสดงออกของประชาชน จำนวน 5 ฉบับ ต่อตัวแทนประธานสภาผู้แทนราษฎร ดังนี้
- ร่างแก้ไขประมวลกฎหมายอาญา (ป.อาญา) ว่าด้วยความผิดฐานหมิ่นประมาททั้งหมด ทั้งหมิ่นประมาท ดูหมิ่นเจ้าพนักงาน ดูหมิ่นศาล
- ร่างแก้ไข ป.อาญา มาตรา 112 และมาตราอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง ลดอัตราโทษจากระหว่าง 3-15 ปี เหลือสูงสุดไม่เกิน 1 ปี ให้ยกเว้นความผิดกรณีติชมโดยสุจริต ให้สามารถยอมความได้ และให้สำนักพระราชวังเป็นผู้แจ้งความ ไม่ใช่ใครจะแจ้งความก็ได้
- ร่างแก้ไข พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ ให้สอดคล้องกับการเอาผิดอาชญากรรมทางคอมพิวเตอร์ ไม่ใช่ใช้ปิดกั้นเสรีภาพแสดงออกบนโลกออนไลน์
- ร่างแก้ไขประมวลวิธีพิจารณาความอาญา (ป.วิอาญา) และประมวลวิธีพิจารณาความแพ่ง (ป.วิแพ่ง) จากการฟ้องคดีปิดปาก
- ร่างแก้ไข ป.อาญา ให้ประชาชนเอาผิดเจ้าพนักงานในกระบวนการยุติธรรมที่ใช้กฎหมายอย่างบิดเบือนกับประชาชน
ในชุดกฎหมายนี้ เชื่อว่าร่างกฎหมายที่จะเป็นประเด็นร้อนที่สุด น่าจะเป็นการแก้ไข ป.อาญา มาตรา 112 และมาตราอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง เห็นจากการที่ นพ.วรงค์ เดชกิจวิกรม ผู้ก่อตั้งพรรคไทยภักดี เตรียมนำรายชื่อผู้คัดค้านการแก้ไขมายื่นต่อสภาผู้แทนราษฎร
The MATTER มีโอกาสได้เห็นเนื้อหาร่างแก้ไข ป.อาญา มาตรา 112 และมาตราอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องฉบับเต็ม ที่มีจำนวนทั้งสิ้น 12 มาตรา โดยสาระสำคัญจะอยู่ที่มาตรา 3-7 ซึ่งมีรายละเอียดดังนี้
#มาตรา3 ให้เพิ่มความต่อไปนี้เป็น (1/2) และ (1/3) ของมาตรา 7 แห่งประมวลกฎหมายอาญา
“(1/2) ความผิดเกี่ยวกับพระเกียรติของพระมหากษัตริย์ พระราชินี รัชทายาท และเกียรติยศของผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ ตามที่บัญญัติไว้ในมาตรา 135/5 มาตรา 135/6 มาตรา 135/7 มาตรา 135/8 และมาตรา 135/9
(1/3) ความผิดเกี่ยวกับเกียรติยศของประมุขแห่งรัฐหรือผู้แทนรัฐต่างประเทศ ตามที่บัญญัติไว้ในมาตรา 135/10 และมาตรา 135/11”
#มาตรา4 ให้ยกเลิกมาตรา 112 แห่งประมวลกฎหมายอาญา ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมโดยคำสั่งของคณะปฏิรูปการปกครองแผ่นดิน ฉบับที่ 41 ลงวันที่ 21 ตุลาคม 2519
#มาตรา5 ให้ยกเลิกมาตรา 133 และมาตรา 134 แห่งประมวลกฎหมายอาญา ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายอาญา (ฉบับที่ 26) พ.ศ. 2560
#มาตรา6 ให้เพิ่มความต่อไปนี้เป็นลักษณะ 1/2 ความผิดเกี่ยวกับพระเกียรติของพระมหากษัตริย์ พระราชินี รัชทายาท และเกียรติยศของผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ มาตรา 135/5 มาตรา 135/6 มาตรา 135/7 มาตรา 135/8 และมาตรา 135/9 ในภาค 2 ความผิด แห่งประมวลกฎหมายอาญา
“ลักษณะ 1/2 ความผิดเกี่ยวกับพระเกียรติของพระมหากษัตริย์ พระราชินี รัชทายาท และเกียรติยศของผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์
มาตรา 135/5 ผู้ใดหมิ่นประมาท ดูหมิ่น หรือแสดงความอาฆาตมาดร้ายพระมหากษัตริย์ ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกินหนึ่งปี หรือปรับไม่เกินสามแสนบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ
มาตรา 135/6 ผู้ใดหมิ่นประมาท ดูหมิ่น หรือแสดงความอาฆาตมาดร้ายพระราชินี รัชทายาท หรือผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกินหกเดือน หรือปรับไม่เกินสองแสนบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ
มาตรา 135/7 ผู้ใดติชม แสดงความคิดเห็น หรือแสดงข้อความใดโดยสุจริต เพื่อรักษาไว้ซึ่งการปกครองในระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข เพื่อธำรงไว้ซึ่งรัฐธรรมนูญ หรือเพื่อประโยชน์สาธารณะ ผู้นั้นไม่มีความผิดตามมาตรา 135/5 และมาตรา 135/6
มาตรา 135/8 ความผิดฐานในลักษณะนี้ ถ้าผู้ถูกกล่าวหาว่ากระทำความผิดพิสูจน์ได้ว่าข้อที่หาว่าเป็นความผิดนั้นเป็นความจริง ผู้นั้นไม่ต้องรับโทษ
แต่ห้ามมิให้พิสูจน์ ถ้าข้อที่กล่าวหาว่าเป็นความผิดนั้นเป็นเรื่องความเป็นอยู่ส่วนพระองค์หรือความเป็นอยู่ส่วนตัว แล้วแต่กรณี และการพิสูจน์จะไม่เป็นประโยชน์แก่ประชาชน
มาตรา 135/9 ความผิดในลักษณะนี้เป็นความผิดอันยอมความได้
ให้สำนักพระราชวังเป็นผู้ร้องทุกข์ และให้ถือว่าเป็นผู้เสียหายในความผิดเกี่ยวกับพระเกียรติของพระมหากษัตริย์ พระราชินี รัชทายาท และเกียรติยศของผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์
ในกรณีทั้งปวงเกี่ยวกับความผิดเกี่ยวกับพระเกียรติของพระมหากษัตริย์ พระราชินี รัชทายาท และเกียรติยศของผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ ห้ามมิให้ระบุพระปรมาภิไธย พระนามาภิไธย นาม หรือข้อความใดอันแสดงหรืออนุมานได้ว่าพระมหากษัตริย์ พระราชินี รัชทายาท หรือผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์เป็นคู่กรณีหรือคู่ความ ให้ระบุสำนักพระราชวังเป็นคู่กรณีหรือคู่ความ”
#มาตรา7 ให้เพิ่มความต่อไปนี้เป็นลักษณะ 1/3 ความผิดเกี่ยวกับเกียรติยศของประมุขแห่งรัฐหรือผู้แทนรัฐต่างประเทศ มาตรา 135/10 มาตรา 135/11 มาตรา 135/12 และมาตรา 135/13 ในภาค 2 ความผิด แห่งประมวลกฎหมายอาญา
“ลักษณะ 1/3 ความผิดเกี่ยวกับเกียรติยศของประมุขแห่งรัฐหรือผู้แทนรัฐต่างประเทศ
มาตรา 135/10 ผู้ใดหมิ่นประมาท ดูหมิ่น หรือแสดงความอาฆาตมาดร้ายราชาธิบดี ราชินี ราชสามี รัชทายาท หรือประมุขแห่งรัฐต่างประเทศ ต้องระวางโทษปรับไม่เกินหนึ่งแสนสี่หมื่นบาท
มาตรา 135/11 ผู้ใดหมิ่นประมาท ดูหมิ่น หรือแสดงความอาฆาตมาดร้ายผู้แทนรัฐต่างประเทศซึ่งได้รับแต่งตั้งให้มาสู่พระราชสำนัก ต้องระวางโทษปรับไม่เกินหนึ่งแสนบาท
มาตรา 135/12 ผู้ใดติชม แสดงความคิดเห็น หรือแสดงข้อความใดโดยสุจริต เพื่อธำรงไว้ซึ่งรัฐธรรมนูญ หรือเพื่อประโยชน์สาธารณะ ผู้นั้นไม่มีความผิดตามมาตรา 135/10 และมาตรา 135/11
มาตรา 135/13 ความผิดฐานในลักษณะนี้ ถ้าผู้ถูกกล่าวหาว่ากระทำความผิดพิสูจน์ได้ว่า ข้อที่หาว่าเป็นความผิดนั้นเป็นความจริง ผู้นั้นไม่ต้องรับโทษ
แต่ห้ามมิให้พิสูจน์ ถ้าข้อที่กล่าวหาว่าเป็นความผิดนั้นเป็นเรื่องความเป็นอยู่ส่วนพระองค์หรือความเป็นอยู่ส่วนตัว แล้วแต่กรณี และการพิสูจน์จะไม่เป็นประโยชน์แก่ประชาชน”
ทั้งนี้ ป.อาญา มาตรา 112 ซึ่งมีเนื้อหาว่า “ผู้ใดหมิ่นประมาท ดูหมิ่น หรือแสดงความอาฆาตมาดร้ายพระมหากษัตริย์ พระราชินี รัชทายาท หรือผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ ต้องระวางโทษจำคุกตั้งแต่ 3 ปีถึง 15 ปี” ถูกเรียกร้องให้แก้ไขมาหลายปี เพราะถูกนำไปใช้ประโยชน์ทางการเมือง โดยเฉพาะการเปิดโอกาสให้ใครก็ได้สามารถแจ้งความ
อานันท์ ปันยารชุน อดีตนายกรัฐมนตรี เคยกล่าวไว้เมื่อปี พ.ศ. 2554 ว่า การดำรงอยู่ของ ป.อาญา มาตรา 112 ไม่ได้เป็นปัญหา แต่สิ่งที่เป็นปัญหาคือการบังคับใช้ และเจ้าหน้าที่ที่บังคับใช้ “เนื่องจากใครก็ได้มีสิทธิกล่าวโทษ ซึ่งเปิดโอกาสให้คนใช้ประโยชน์จากตัวกฎหมายและสถาบันกษัตริย์เพื่อผลประโยชน์ของตนเอง หากแก้ปัญหาดังกล่าวได้ก็คงจะลดปัญหาที่เกิดขึ้น”
เช่นเดียวกับ คณิต ณ นคร ประธานคณะกรรมการอิสระตรวจสอบและค้นหาความจริงเพื่อการปรองดองแห่งชาติ (คอป.) ก็เคยเสนอต่อนายกรัฐมนตรี เมื่อปี พ.ศ.2555 ให้แก้ไข ป.อาญา มาตรา 112 ทั้งเรื่องการกำหนดตัวบุคคลที่จะแจ้งความได้ ไม่ใช่ใครก็ได้ โดยเขาเห็นว่า น่าจะเป็นเลขาธิการพระราชวัง และแก้ไขเรื่องอัตราโทษขั้นต่ำ ให้เปลี่ยนมาเป็นสูงสุด 7 ปีแทน
ขณะที่ผู้เชี่ยวชาญด้านสิทธิมนุษยชนประจำสหประชาชาติ (UN) ก็เพิ่งออกแถลงการณ์เรียกร้องให้รัฐบาลไทย แก้ไข ป.อาญา มาตรา 112 หลังมีการใช้เพิ่มขึ้นมากตั้งแต่ปลายปีก่อนจนถึงต้นปีนี้
อ้างอิงจาก
https://prachatai.com/journal/2011/05/34612
https://www.isranews.org/…/thairefor…/11346–112-7-.html
https://thematter.co/brief/135143/135143
https://www.ohchr.org/…/NewsE…/Pages/DisplayNews.aspx…
