ปลายปี ค.ศ.2018 ชื่อของเหอ เจียนขุ่ย (He Jiankui) นักชีวะฟิสิกส์ชาวจีนก็ดังเป็นพลุแตก! โดยเฉพาะในแวดวงวิทยาศาสตร์นานาชาติ เพียงแต่ชื่อเสียงที่ว่า ก็มาพร้อมกับเสียงวิพากษ์วิจารณ์อย่างหนักหน่วง หลังเขาออกมาอ้างว่าได้ให้กำเนิดทารกตัดต่อพันธุกรรมสำเร็จ เป็นฝาแฝดเพศหญิง ชื่อ ลุลา (Lula) และ นานา (Nana)
เหอถูกทางการจีนเข้าสอบสวนเกือบจะทันที ขณะเดียวกันยังถูกสถาบันการศึกษาในเมืองเซินเจิ้น มณฑลกวางตุ้งของจีน ที่เขาทำงานอยู่ไล่ออก – เพราะแม้เขาจะอ้างว่ามีวัตถุประสงค์ในการตัดต่อพันธุกรรม ‘ตัวอ่อนของมนุษย์’ ก็เพื่อหาวิธีป้องกันการติดเชื้อ HIV – แต่สิ่งที่เขาทำถือเป็น ‘เรื่องต้องห้าม’ มายาวนานในแวดวงวิทยาศาสตร์ทั้งของโลกและของจีน
ล่าสุด เขายังถูกศาลในเมืองเซินเจิ้นลงโทษให้จำคุก 3 ปี และปรับเงิน 3 ล้านหยวน (ราว 13 ล้านบาท) ฐานละเมิดคำสั่งห้ามของทางการที่ไม่ให้ทำการทดลองในตัวอ่อนของมนุษย์ ส่วนเพื่อนร่วมงานของเขาอีก 2 คน ก็ถูกลงโทษด้วยเช่นกัน แม้โทษจะเบากว่า
ส่วนหนึ่งของคำตัดสินลงโทษบอกว่า เหอกับคณะต้องการ ‘ชื่อเสียงและความมั่งคั่ง’ จนยอมที่จะข้ามเส้นแบ่งทางจริยธรรม ทั้งในการทดลองทางวิทยาศาสตร์และในทางการแพทย์ (“They’ve crossed the bottom line of ethics in scientific research and medical ethics.”)
อ่านมาถึงบรรทัดนี้ หลายคนอาจสงสัยว่า อะไรคือวิธีที่เหอใช้ตัดต่อพันธุกรรมตัวอ่อนมนุษย์?
ในการทดลอง นักวิทยาศาสตร์วัย 35 ปีรายนี้ ใช้เทคนิคที่เรียกว่า CRISPR-Cas9 เปลี่ยนพันธุกรรมของยีนที่ชื่อว่า CCR5 ซึ่งเป็นประตูที่ทำให้เชื้อ HIV แพร่เข้ามาในเซลล์จนเกิดการติดเชื้อ หากยีน CCR5 กลายพันธุ์ก็จะเท่ากับล็อคประตูไม่ให้เชื้อ HIV เข้ามาได้
ในแวดวงวิทยาศาสตร์โลกรู้กันว่า ตัวอ่อนมนุษย์ที่ยังไม่เกิดสามารถตัดแต่งยีนได้ แต่หลายชาติก็แบนวิธีการนี้ด้วยเหตุผลทางจริยธรรม
แม้หลายคนจะยังข้องใจว่าเหอประสบความสำเร็จตามที่อ้างหรือไม่ แต่ก็มีความกังวลอยู่ไม่น้อยว่า หากทารกที่เขาอ้างว่าตัดต่อพันธุกรรมสำเร็จเติบโตขึ้น จะเกิดอะไรตามมา เช่น จะทำให้เกิดมนุษย์กลายพันธุ์หรือไม่? ไม่รวมถึงว่าจะมีใครกล้าทดลองแบบเดียวกับเหออีกหรือไม่?
เพราะกล่องแพนโดร่าได้เปิดออกแล้ว
.
อ้างอิงจาก
https://www.bbc.com/news/world-asia-china-50944461
https://www.theguardian.com/world/2019/dec/30/gene-editing-chinese-scientist-he-jiankui-jailed-three-years
https://thematter.co/brief/brief-1575628143/93263
พิสูจน์อักษร: จิรัชญา ชัยชุมขุน
#Brief #TheMATTER
