กลายเป็นประเด็นเดือดในโลกออนไลน์ จากกระแสการใช้คำว่า ‘หอม’ ซึ่งเป็นที่ถกเถียงว่าเป็นการคุกคามทางเพศหรือไม่? ไปสู่ #โบ๊ะบ๊ะขยะสังคม และการปิดแอคเคาท์ทวิตเตอร์ของ Heartrocker นักแคสต์เกมชื่อดังที่มียอดผู้ติดตามในช่องทางต่างๆ ของโซเชียลมีเดียถึงหลักล้านคน รวมถึง #เฟมทวิตขยะสังคม
แฮชแท็กนี้มาจากไหน และมีประเด็นอะไรตามมาจากเหตุการณ์นี้อีกบ้าง The MATTER ขอสรุปมาให้ฟังกัน
1. เมื่อช่วงสัปดาห์ที่ผ่านมา มีการพูดถึงคำว่า ‘หอม’ โดยประเด็นที่ถกเถียงกันก็คือ คำๆ นี้ถือว่าเป็นการ sexual harassment หรือการคุกคามทางเพศหรือไม่ หลังจากที่มีผู้ชายหลายคนมักไปคอมเมนต์ใต้รูปภาพของผู้หญิงว่า ‘ห อ ม’
2. บางคนมองว่า คำว่า หอม มีความหมายตรงตัวอยู่แล้ว ไม่ได้เป็นการส่อไปในเจตนาไม่ดี และบอกว่า คนที่มองว่าเป็นคำที่คุกคามนั้น คิดมากเกินไป ในขณะที่อีกฝั่งก็มองว่า แม้คำว่าหอมจะมีความหมายเดิมอยู่แล้ว แต่ต้องดูที่เจตนาของการใช้คำด้วย โดยมีผู้หญิงจำนวนมากเผชิญกับการคุกคามทางเพศบ่อยครั้ง และมันสามารถสื่อว่าเป็นการ sexual harassment ได้
3. สำหรับประเด็นนี้ แอคเคาท์ทวิตเตอร์ ‘เฟมินิสต์หน่อย’ อธิบายว่า “คำจะเป็น sexual harassment ได้ ไม่ได้อยู่ที่คำ แต่มันอยู่ที่เจตนาของคนใช้คำ ต่อให้คำนั้นเป็นคำที่เป็นด้านบวกอย่างไร แต่ถูกใช้ในเจตนาที่ต้องการคุกคาม มันก็เป็นการคุกคาม แต่ในขณะเดียวกันคนที่ใช้คำนี้ในบริบทอื่นหรือเจตนาอื่น ก็ไม่ได้แปลว่าเขามีเจตนาที่จะคุกคามเช่นกัน”
4. ขณะเดียวกัน เพจเฟซบุ๊ก ‘คำไทย’ ก็อธิบายถึงการเปลี่ยนแปลงของภาษาในประเด็นความหมายของคำที่ส่อไปในทางที่เลวลงว่า เป็นธรรมชาติของภาษาที่จะมีการเปลี่ยนแปลงไปตามกาลเวลา และมีคำในภาษาไทยจำนวนไม่น้อยที่มีความหมายเปลี่ยนไปในทางลบ ดังนั้นคำว่า ‘ห อ ม’ ที่ใช้กันในโลกออนไลน์นั้น ก็ถือเป็นการทำให้คำนั้นกลายเปลี่ยนความหมายส่อไปในทางที่เลวลง
5. อีกหนึ่งคนที่ออกมาพูดถึงเรื่องนี้ คือ วิโรจน์ ลักขณาอดิศร ส.ส.จากพรรคก้าวไกล ที่ระบุว่า “การเอาคำๆ หนึ่ง เดี่ยวๆ มาให้ตัดสินว่าคำๆ นี้ เป็น sexual harassment หรือเปล่า มันตัดสินยากนะ ต้องดูบริบท และ sense ในการใช้คำ พร้อมกับนำเอาเจตนาของผู้พูด และความรู้สึกของผู้ฟัง มาพิจารณาประกอบด้วยว่า รู้สึกอึดอัด หรือรู้สึกว่าตนเองกำลังถูกคุกคามทางเพศอยู่หรือเปล่า”
6. ประเด็นนี้กลายเป็นกระแสหนักอีกครั้ง ในวันที่ 12 ตุลาคมที่ผ่านมา เมื่อ #โบ๊ะบ๊ะขยะสังคม ติดเทรนด์ในทวิตเตอร์ โดยมีประเด็นมาจาก นักแคสต์เกมชื่อดัง เอก-Heartrocker, กล้า-Cigarettes และโปเต้-iamsometimes ซึ่งเป็นสมาชิกของ ‘โบ๊ะบ๊ะแฟมิลี่’ กลุ่มนักแคสต์เกมที่มักสตรีมและร่วมลงแข่งเกมด้วยกันอยู่บ่อยครั้ง โดยพวกเขาหยิบเอาประเด็นนี้มาพูดถึงในสตรีม
7. ในสตรีมนั้น เอกได้กล่าวขึ้นมาว่า ถ้าจะไม่ใช่คำว่าหอม ต้องใช้คำว่าอะไร แล้วก็มีการพูดถึงคำว่า ‘กลิ่นดีมาก’ และ ‘โป๊ยก่าย’ แทน โดยในสตรีมนั้นจะได้ยินพวกเขากล่าวว่า คำว่ากลิ่นดีใช้ไม่ได้ แต่ก็มีการหัวเราะและพูดว่า สงสารกล้วยหอม ที่ใช้คำว่าหอมไม่ได้ และสงสารดีเจเผือก จากรายการพุธทอล์คพุธโทรที่เรียกดีเจต้นหอมว่าหอมด้วย
ในสตรีมเองก็มีการพูดว่า การพิมพ์คำว่าหอมแบบเว้นวรรคนั้น เป็นการกระทำที่สื่อ (ถึงการคุกคาม) อย่างชัดเจน และยังพูดด้วยว่า การจะใช้คำนั้นขึ้นอยู่กับเจตนา ถ้าเจตนาดีก็ใช้ได้ แต่ถ้าไม่ดี คำไหนก็ใช้ไม่ได้
8. หลังจากนั้น มีคนตัดคลิปช่วงที่พวกเขาได้พูดถึงเรื่องนี้กันมาแชร์ในโซเชียลมีเดีย และเกิดการถกเถียงกันอย่างมากมาย ในทางฝั่งหนึ่งก็บอกว่า คลิปที่เป็นดราม่าอยู่นั้น มันไม่เป็นธรรมกับทั้งสามคน เพราะมีช่วงที่พวกเขาพูดว่า พวกเขาเองก็ไม่โอเคกับคำพูดเหล่านั้นด้วยเช่นกัน
9. ไม่นานหลังจากเกิดกระแสนี้ เอกได้ทวีตข้อความขอโทษในประเด็นนี้ โดยระบุว่า “มันมีคำนึงที่ผมใช้มานานแล้ว คำว่า ‘หอมๆ นะ’ ซึ่งมันมีความหมายในเชิงปลอบใจประมาณว่า โอ๋ๆ นะ ไม่ได้มีความหมายเชิงคุกคามแน่นอน 100% แต่พอมันมีกระแสให้ใช้คำนี้ให้ถูกกาลเทศะขึ้นมา ผมก็เลยอยากเปลี่ยนเป็นคำอื่นเพราะว่าผมไม่สบายใจที่จะใช้คำนี้ครับ เป็นที่มาว่าทำไมตอนนั้นผมถึงพูดเรื่องนั้นขึ้นมา”
“ผมต้องขอโทษตรงนี้ด้วยจริงๆ นะครับที่เมคฟันกับเรื่องนี้ แต่ต้องบอกเลยว่าในชีวิตผมไม่เคยใช้คำว่าหอมหรือพิมพ์แบบเว้นวรรคคำอะไรแบบนั้นใส่โพสต์ของใครเลยครับ”
10. นอกจากนี้ ยังมีการพูดถึงเพลง ‘แทนบ๋อย’ ที่นักแคสต์เกมทั้งสามนำไปร้องคัฟเวอร์กัน โดยหลายคนบอกว่าทั้งเนื้อหาและ MV ของเพลงนั้น เป็นไปในลักษณะของการ sexual harassment แต่ก็มีฝ่ายที่มองว่า คำที่ร้องอยู่ในเพลงนั้นไม่ได้ส่อความหมายใดๆ เลยด้วยซ้ำ โดยเฉพาะท่อนที่ร้องว่า “คะเมียวตำปรู๊ช คะเมียวตรำปร๊าช คะเมียวตรำปรู๊ช คิซะหมูกขะชิมตราช”
11. อย่างไรก็ดี สิ่งที่ทำให้หลายคนมองว่าเพลงนี้สื่อถึงการ sexual harassment ก็คือ ท่าเต้นที่เต้นบนต้นไม้ และเนื้อหาของเพลงอย่างเช่นท่อนที่ร้องว่า “หุ่นเธอมันโคตร สะมึย สะมึย เห็นเธอแล้วอยากจะเข้าไป ครึย ครึย”
12. จากนั้น ก็มีคนนำประเด็นนี้ไปถามคนแต่งเพลงดังกล่าว ซึ่งได้คำตอบว่า คนชื่อแทนที่เคยฝึกงานในร้านกาแฟ แอบชอบผู้หญิงคนหนึ่ง จึงนำมาเล่าให้รุ่นน้องฟัง รุ่นน้องจึงแต่งเพลงนี้ขึ้นมาเพื่อแซว ‘แทน’ เฉยๆ ส่วนท่อนเนื้อร้องที่เป็นภาษามั่วๆ นั้น เป็นแนวคิดในการทำเพลงที่อยากทำแล้วให้คนฟังรู้สึกแบบ ‘อิหยังวะ’ เท่านั้น ไม่ได้มีความหมายอะไร ส่วนประเด็นเรื่องท่าเต้นนั้น หลายคนมองว่า เป็นการเต้นแบบ Twerk ซึ่งเป็นท่าเต้นที่หลายชาติก็นิยมเต้นกัน
13. อย่างไรก็ดี เอกได้ทวีตถึงเรื่องของการคัฟเวอร์เพลงว่า เขาเป็นคนชวนกล้ากับโปเต้มาร้องเอง เพราะมีท่อนฮาๆ เช่น ท่อนแรปที่เป็นภาษาแปลกๆ โดยมีเป้าหมายเพื่อความสนุกล้วนๆ ไม่ได้มองเห็นว่ามันอาจจะมีท่อนอื่นที่พอดูความหมายจริงๆ แล้วมันสามารถตีความไปในทางคุกคามได้ พร้อมกล่าวขอโทษและระบุว่า “ผมผิดที่ไม่ได้ไตร่ตรองให้ดีครับ”
เอกยังทวีตอีกว่า “สุดท้ายมีหลายคนที่ตักเตือนเข้ามาเพราะอยากเห็นเราเป็นคนที่ดีขึ้น ต้องขอบคุณทุกคนมากๆ ครับ และจะปรับปรุงตัวให้ดีขึ้นครับ”
14.ในอีกด้านหนึ่ง ก็มีบางคนที่ตั้งแฮชแท็ก #โบ๊ะบ๊ะขยะสังคม ซึ่งทำให้หลายคนมองว่า เป็นถ้อยคำที่รุนแรงเกินไป และประเด็นนี้สามารถตักเตือนกันดีๆ ได้ ซึ่งในช่วงเวลาเดียวกันนั้นเอง ก็มีคนพบว่า แอคเคาท์ทวิตเตอร์ที่เป็นคนตั้งแฮชแท็กด้วยถ้อยคำรุนแรงนั้น ตั้งใจจะให้คนไปรุมถล่มเอก เกิดเป็นแฮชแท็ก #saveพี่เอก ขึ้นในทวิตเตอร์อีก
15. เรื่องราวยังไม่จบเพียงเท่านั้น เมื่อช่วงคืนที่ผ่านมา สมาชิกกลุ่มโบ๊ะบ๊ะทุกคนได้พร้อมใจกันปิดแอคเคาท์ในทวิตเตอร์ ซึ่งแต่ละแอคเคาท์เองก็มีผู้ติดตามเป็นจำนวนมาก โดยแอคเคาท์ของเอกนั้น มียอดผู้ติดตามมากถึง 1.9 ล้านคน
16. หลังจากการปิดแอคเคาท์ทวิตเตอร์ลง ก็เกิดกระแสความไม่พอใจอย่างหนัก จนมีการตั้ง #saveโบ๊ะบ๊ะ และ #เฟมทวิตขยะสังคม เพื่อตอบโต้สิ่งที่เกิดขึ้น
17. อย่างไรก็ดี มีฝ่ายที่มองว่า คำว่า ‘ขยะสังคม’ เป็นคำที่รุนแรงมากเกินไป (ทั้งในกรณีของ #เฟมทวีตขยะสังคม และ #โบ๊ะบ๊ะขยะสังคม) ขณะเดียวกัน ก็มีคนตั้งคำถามถึงสังคมทวิตเตอร์ในปัจจุบัน ที่มีการใช้คำพูดรุนแรงใส่กันมากเกินไปด้วยเช่นกัน และกลายเป็นสังคมแห่งการขุด การแหก และการแขวนกันแล้ว อีกทั้ง ยังมีฝ่ายที่ตั้งคำถามกลับถึงกรณีการกระทำที่อาจเข้าข่าย sexual harrasement ศิลปินต่างๆ ด้วยเช่นกัน
อ้างอิงเพิ่มเติมจาก
https://www.facebook.com/…/a.15025322…/2736023813382481/
https://twitter.com/Feminis…/status/1315446060668448769…
https://twitter.com/wirojlak/status/1315840253291196417?s=20
#โบ๊ะบ๊ะแฟมิลี่ #Recap #TheMATTER
