ก็ต้องเรียกได้ว่าเกินห้ามใจจริงๆ สำหรับคำว่า ‘rizz’ ที่สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยอ็อกซ์ฟอร์ด (Oxford University Press หรือ OUP) เพิ่งประกาศยกให้เป็น ‘ศัพท์แห่งปี’ (Word of the Year) สำหรับปี 2023 นี้
“หลังจากผ่านการโหวตมากกว่า 32,000 เสียง และทีมผู้เชี่ยวชาญภาษา ศัพท์แห่งปี 2023 ของอ็อกซ์ฟอร์ดก็คือคำว่า… rizz” เว็บไซต์ของอ็อกซ์ฟอร์ดระบุ
“2023 เป็นยุคสมัยแห่งการ PR ตัวเอง – และในการงานอาชีพด้วย แล้วต้องใช้อะไรล่ะถึงจะเรียกร้องความสนใจได้? ก็ต้องใช้เสน่ห์ดึงดูด (charisma) จำนวนมาก หรือในรูปย่อก็คือ ‘rizz’”
อ็อกซ์ฟอร์ดอธิบายว่า คำว่า ‘rizz’ หมายถึง ความสามารถในการดึงดูดอีกฝ่าย ด้วยการแต่งตัว เสน่ห์ หรือหน้าตา เป็นการย่อมาจากพยางค์กลางของคำว่า ‘charisma’ ซึ่งเป็นแพตเทิร์นการสร้างคำที่เห็นได้ไม่บ่อยนัก ตัวอย่างอื่นๆ ก็มีอย่างเช่น ‘fridge’ ที่มาจาก ‘refrigerator’ และ ‘flu’ ที่มาจาก ‘influenza’
อ็อกซ์ฟอร์ดอธิบายเพิ่มเติมอีกว่า คำคำนี้เริ่มเป็นที่นิยมมากขึ้นในช่วงปี 2023 ที่ผ่านมานี้ พีคสุดก็ตอนมิถุนายน 2023 เมื่อ ทอม ฮอลแลนด์ (Tom Holland) นักแสดงชื่อดัง ให้สัมภาษณ์กับ Buzzfeed บอกว่า “ผมไม่มี rizz ใดๆ ทั้งสิ้น ผมมี rizz อย่างจำกัด” (“I have no rizz whatsoever. I have limited rizz.”)
แคสเปอร์ กราทโวห์ล (Casper Grathwohl) ประธาน Oxford Languages ซึ่งเป็นแผนกที่ดูแลพจนานุกรมของอ็อกซ์ฟอร์ด อธิบายเหตุผลที่ “มันข้ามจากการเป็นคำที่เฉพาะเจาะจงในโซเชียลมีเดีย มาสู่กระแสหลัก” ว่า เป็นเพราะ “มันพูดแล้วสนุก”
“พอออกมาจากปาก มันมีความสนุกเล็กๆ น้อยๆ ตามออกมาด้วย” กราทโวห์ล เล่า
นอกจาก ‘rizz’ ในปี 2023 ยังมีคำอื่นๆ ที่เข้ารอบสุดท้าย คือ
- ‘prompt’ ที่หมายถึง คำสั่งที่ป้อนให้กับโปรแกรม AI
- ‘situationship’ ที่หมายถึง ความสัมพันธ์แบบโรแมนติก ที่ไม่ได้ถูกมองว่าเป็นทางการ
- และ ’Swiftie’ ที่หมายถึงแฟนๆ ของ เทย์เลอร์ สวิฟต์ (Taylor Swift)
ส่วนคำศัพท์แห่งปีของอ็อกซ์ฟอร์ด เมื่อปี 2022 ที่ผ่านมา – หลายคนอาจจะจำกันได้ – ก็คือคำว่า ‘goblin mode’ ที่หมายถึง พฤติกรรมปล่อยตัวปล่อยใจ จะขี้เกียจหรือเหลวไหลยังไงก็ได้ โดยไม่สนสายตาของสังคม
อ้างอิงจาก
