วันนี้ (6 ตุลาคม 2025) เป็นวันประกาศรางวัลโนเบลสาขาสรีรวิทยาหรือการแพทย์ (The Nobel Prize in physiology or medicine) ประจำปี 2025 โดยมอบให้แก่ แมรี บรันโคว์ (Mary Brunkow) เฟรด แรมส์เดลล์ (Fred Ramsdell) และชิมุน ซาคากูจิ (Shimun Sakaguchi) จากการค้นพบครั้งสำคัญเกี่ยวกับความทนทานต่อภูมิคุ้มกันส่วนปลาย (peripheral immune tolerance)
ในแต่ละวัน ระบบภูมิคุ้มกันของเราปกป้องเรา จากจุลินทรีย์หลายพันชนิดที่พยายามบุกรุกร่างกายของเรา จุลินทรีย์เหล่านี้ล้วนมีลักษณะที่แตกต่างกัน และหลายชนิดก็สามารถพรางตัวจนมีความคล้ายคลึงกับเซลล์ของมนุษย์
แล้วระบบภูมิคุ้มกันของเราจะรู้ได้อย่างไรว่า ควรโจมตีอะไรและควรป้องกันอะไร?
นักวิทยาศาสตร์ทั้งสามได้ค้นพบกลไกของ ‘การ์ดรักษาความปลอดภัย’ ที่สามารถกำจัดส่วนหนึ่งของระบบภูมิคุ้มกันที่อาจโจมตีร่างกายได้ โดยพวกเขาสามารถระบุเซลล์ที (regulatory T cells) ซึ่งเป็นเหมือนผู้รักษาสมดุลของระบบภูมิคุ้มกัน เพื่อป้องกันไม่ให้เซลล์ภูมิคุ้มกันโจมตีร่างกายของเรา
งานของพวกเขาช่วยให้เราเข้าใจว่า ระบบภูมิคุ้มกันจะต้องถูกควบคุมอย่างไร เพื่อให้สามารถตอบสนองต่อเชื้อโรคได้ โดยไม่เกิดโรคภูมิคุ้มกันทำลายตนเอง (autoimmune diseases) และทำให้ร่างกายสามารถต่อสู้กับจุลินทรีย์ทุกชนิดเท่าที่เราจะจินตนาการได้
“การค้นพบของพวกเขามีความสำคัญอย่างยิ่ง ต่อความเข้าใจของเราเกี่ยวกับการทำงานของระบบภูมิคุ้มกัน และสาเหตุที่เราไม่ได้เป็นโรคภูมิคุ้มกันทำลายตนเองที่ร้ายแรงกันทุกคน” ออลเล แคมเป (Olle Kämpe) ประธานคณะกรรมการรางวัลโนเบลกล่าว
การค้นพบของนักวิทยาศาสตร์ทั้งสาม ช่วยเปิดศักราชใหม่ให้การศึกษาระบบภูมิคุ้มกัน พร้อมกระตุ้นพัฒนาการทางการแพทย์ สำหรับโรคมะเร็งและโรคภูมิคุ้มกันทำลายตนเอง ซึ่งอาจนำไปสู่ความสำเร็จในการปลูกถ่ายอวัยวะมากขึ้น
อ้างอิงจาก
