ขณะนี้มีการแชร์ข้อความจำนวนมากบนโลกออนไลน์ว่า ร่าง พ.ร.บ.ข้าวฉบับใหม่ ที่อยู่ระหว่างพิจารณาในชั้นคณะกรรมาธิการวิสามัญของสภานิติบัญญัติแห่งชาติ (สนช.) จะมีมาตราหนึ่งที่ห้ามชาวนาซื้อขายเมล็ดพันธุ์ข้าวกันเอง ผู้ใดฝ่าฝืนต้องโทษจำคุกไม่เกิน 1 ปี ปรับไม่เกิน 100,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ ซึ่งหลายๆ คนมองว่า อาจเอื้อประโยชน์ให้กับบริษัทเอกชนบางราย
หลายๆ ฝ่ายอ้างคำพูดของ ดร.นิพนธ์ พัวพงศกร นักวิจัยจากสถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย (TDRI) ที่ระบุว่า หากเป็นไปตามมาตรา 27 ใน ร่าง พ.ร.บ.ข้าวฉบับใหม่ การค้าเมล็ดพันธุ์ข้าวทั้งหมดจะทำได้เฉพาะเมล็ดพันธุ์ที่ได้รับการรับรองแล้วเท่านั้น ซึ่งจะกระทบกับการพัฒนาพันธุ์ข้าว ที่ชาวนามักซื้อขายแลกเปลี่ยนกันเอง ก่อนที่ราชการจะให้การรับรอง
เราสอบถามไปทาง กิตติศักดิ์ รัตนวราหะ สมาชิก สนช. ผู้เสนอร่าง พ.ร.บ.ข้าวฉบับนี้ ก็ได้รับคำชี้แจงว่า หากชาวนาจะซื้อขายแลกเปลี่ยนข้าวสามารถทำได้อย่างเต็มที่ ร่างกฎหมายฉบับนี้มุ่งเน้นสำหรับคนที่ซื้อจากชาวนาไปขายอีกทีเท่านั้น เพื่อควบคุมเมล็ดพันธุ์ข้าวให้ได้คุณภาพ เพราะการจะปลูกข้าวในปัจจุบัน หากใช้เมล็ดพันธุ์ข้าวไม่ได้คุณภาพ 1 ไร่ต้องใช้ถึง 25-30 กิโลกรัม แต่ถ้ามีคุณภาพ ใช้เพียง 15 กิโลกรัมเท่านั้น จะช่วยลดต้นทุนให้ชาวนาเกือบ 50%
“ผมท้าเลยว่า ในร่างกฎหมายนี้ หากมีมาตราใดเป็นโทษกับชาวนา จะขอให้ตีตกไปเลย” สมาชิก สนช.รายนี้กล่าว พร้อมชี้แจงว่า มาตราใดเป็นปัญหาได้ปรับแก้ไปหมดแล้ว ยืนยันว่าไม่ได้เอื้อประโยชน์ให้กับนายทุนรายใดทั้งนั้น
ผู้สื่อข่าว The MATTER มีโอกาสได้เห็นร่าง พ.ร.บ.ข้าว ฉบับก่อนเข้าพิจารณาในที่ประชุม สนช.วาระแรก เนื้อหาส่วนที่เกี่ยวกับการซื้อขายเมล็ดพันธุ์ข้าวอยู่ในมาตรา 26 (ภายหลังถูกขยับเป็นมาตรา 27) มีการระบุว่า การค้าเมล็ดพันธุ์ข้าวจะทำได้เฉพาะกับเมล็ดพันธุ์ที่ได้รับการรับรองจากหน่วยงานของรัฐเท่านั้น แม้จะมี ‘ข้อยกเว้น’ ไว้สำหรับชาวนา แต่ก็ต้องเป็นชาวนาที่ซื้อขายแลกเปลี่ยนเมล็ดพันธุ์ข้าวที่เป็นผลผลิต “ในที่นาของตัวเอง”
จึงน่าสนใจว่า ร่าง พ.ร.บ.ข้าว ที่ผ่านการปรับปรุงแก้ไข และจะเข้าสู่การพิจารณาในวาระที่สองและสามของ สนช. ในสัปดาห์หน้า หรืออย่างช้าปลายเดือน ก.พ.นี้ จะมีการปรับปรุงแก้ไขไปจากร่างเดิมมากน้อยเพียงใด เนื้อหาในส่วนที่เป็นปัญหาหรือเป็นโทษกับชาวนาถูกตัดทิ้งออกไปทั้งหมดแล้วจริงๆ หรือไม่
เพราะต้องไม่ลืมว่า ชาวนาไทยในปัจจุบัน 15 ล้านคน มีจำนวนไม่น้อยเลยที่ไม่ได้ปลูกข้าว “ในที่นาของตัวเอง”
อ้างอิงจาก
https://www.prachachat.net/economy/news-290002
https://www.facebook.com/MGRonlineLive/photos/a.401903316507925/2461327037232199
http://web.senate.go.th/bill/bk_data/455-1.pdf (ร่าง พ.ร.บ.ข้าวฉบับใหม่ ที่ สนช.ใช้พิจารณาในวาระแรก ก่อนปรับปรุงแก้ไข เนื้อหาที่เป็นปัญหาจะอยู่ในมาตรา 26 ซึ่งภายหลังถูกขยับไปเป็นมาตรา 27)
#Brief #TheMATTER
