ดูเหมือนจะเป็นวิกฤตครั้งใหม่ของวงการแพทย์เกาหลีใต้ หลังจากที่กลุ่มแพทย์ฝึกหัดมากกว่า 8,000 คนหรือมากกว่า 70% ของประเทศ ‘แห่ลาออก’ เพื่อประท้วงแผนเพิ่มจำนวนนักศึกษาแพทย์ของรัฐบาล
มองในมุมนี้ถ้าเราคิดกันง่ายๆ การมีแพทย์เพิ่มขึ้นมันก็ดีกับคนไข้ไม่ใช่หรอ? แต่มันเป็นเพราะอะไรกันล่ะที่ทำให้การประท้วงครั้งนี้มันลุกลามไปทั้งประเทศ?
สิ่งที่นำไปสู่ปรากฎการณ์นี้ คือนโยบายของรัฐบาลเกาหลีใต้ที่ จะต้องมีเจ้าหน้าที่เพิ่มขึ้นเพื่อเพิ่มบริการด้านการรักษาพยาบาลในพื้นที่ห่างไกล และตอบสนองความเปลี่ยนแปลงทางด้านสังคมผู้สูงวัยที่เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว และเพื่อสอดรับกับสังคมสูงวัยของเกาหลีใต้ ที่กำลังเผชิญกับอัตราเกิดต่ำสวนทางกับตัวเลขผู้สูงอายุที่เพิ่มสูงขึ้น
“เราจะยกระดับการปฏิบัติงานของสถาบันดูแลสุขภาพสาธารณะให้สูงสุด เราจะขยายเวลาทำการของสถาบันดูแลสุขภาพทั้งหมดให้มากที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้ในวันธรรมดา และขยายเวลาไปยังวันหยุดด้วย” ฮัน ดั๊ก-ซู นายกรัฐมนตรีเกาหลีใต้บอกระหว่างประชุมกับเจ้าหน้าที่สาธารณสุข
#นโยบายเพื่อประชาชนกับชีวิตหมอที่ไม่ได้สวยหรูเหมือนในซีรีส์
จอง ฮยอนจุน แพทย์และผู้อำนวยการนโยบายกลุ่มสนับสนุนด้านสาธารณสุขของสมาพันธ์นักเคลื่อนไหวทางการแพทย์แห่งเกาหลีใต้บอกกับ Reuters ว่า กลุ่มแพทย์อายุน้อยออกมาประท้วงและลาออก เพราะกังวลเกี่ยวกับการเพิ่มจำนวนนักศึกษาแพทย์ ว่ามันจะยิ่งทำให้การแข่งขันมันสูงมากขึ้นจากที่ปกติก็สูงอยู่แล้ว
ขณะที่นักศึกษาแพทย์ แพทย์ฝึกหัดและแพทย์ประจำบ้านบางคนให้เหตุผลต่อการประท้วงในครั้งนี้ว่า ถ้ารัฐบาลต้องการจะแก้ปัญหา ก็ควรจ้างพนักงานอาวุโสมากขึ้น และไม่เพิ่มจำนวนแพทย์ฝึกหัดไปมากกว่านี้ รวมถึงปรับปรุงระบบให้พวกเขาได้รับค่าจ้างที่มากขึ้น
ที่ผ่านมา กลุ่มนักศึกษาแพทย์ฝึกหัดจะต้องทำงานมากถึง 80-100 ชั่วโมง เป็นเวลา 5 วันต่อสัปดาห์ หรือบางวันก็ต้องทำงานมากถึง 20 ชั่วโมงต่อวันเลยทีเดียว นี่จึงเป็นเหตุผลให้พวกเขาเชื่อว่า การเพิ่มจำนวนแพทย์จะไม่ช่วยอะไรให้สถานการณ์ดีขึ้น แถมยังละเลยปัญหาที่มีอยู่แต่เดิม
การที่จำนวนแพทย์ฝึกหัดกว่าคิดเป็น 40% อยู่ในของพนักงานในโรงพยาบาลใหญ่บางแห่งในกรุงโซล ทำให้การประท้วงของพวกเขาในครั้งนี้ส่งผลต่อระบบการทำงานของโรงพยาบาล จากการขาดงานของพวกเขาทำให้การผ่าตัดกว่า 30 – 50% ถูกยกเลิก และต้องปฏิเสธผู้ป่วยที่เข้ารับการรักษาในห้องฉุกเฉินด้วย
#มีปัญหาอะไรที่ซ่อนอยู่ในแผนของรัฐ?
แผนของรัฐที่เพิ่งจะประกาศไปเมื่อไม่นานมานี้ ระบุว่า จะเพิ่มจำนวนนักเรียนในโรงเรียนแพทย์อีก 2,000 คน โดยจะเริ่มในปีการศึกษา 2568 ซึ่งจะทำให้ยอดรวมเป็น 5,000 คน จาก 3,000 คนในปัจจุบัน ซึ่งกระทรวงสาธารณสุขของเกาหลีใต้ให้เหตุผลว่า เป็นการเติมเต็มการขาดแคลนแพทย์ที่คาดการณ์ไว้ว่าจะขาดแคลนถึง 15,000 คนในปี 2578 สอดคล้องกับข้อเท็จจริงที่ว่าเกาหลีใต้เป็นหนึ่งในประเทศที่สังคมผู้สูงอายุเพิ่มขึ้นเร็วที่สุดในโลก และความต้องการทางการแพทย์ก็เพิ่มขึ้นเช่นกัน
ข้อมูลล่าสุดขององค์การความร่วมมือทางเศรษฐกิจและการพัฒนา (OECD) ระบุว่า เกาหลีใต้มีจำนวนแพทย์ 2.6 คนต่อประชากร 1,000 คน ถือว่าต่ำที่สุดในบรรดาประเทศที่พัฒนาแล้ว ซึ่งอันดับสูงสุดคือออสเตรีย (Austria) ที่มีแพทย์ 5.5 คนต่อประชากร 1,000 คน
นอกจากนี้ข้อมูลของ OECD ยังบอกเราด้วยว่า โดยเฉลี่ยแล้วแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเกาหลีใต้เป็นแพทย์ที่ได้รับค่าจ้างสูงที่สุดในกลุ่มประเทศที่พัฒนาแล้ว โดยมีรายได้เฉลี่ยในปี 2563 อยู่ที่ 192,749 ดอลลาร์สหรัฐ (ราว 6.9 ล้านบาท) ถึงอย่างนั้นแพทย์ทั่วไปกลับได้รับค่าตอบแทนที่ต่ำกว่า ซึ่งแพทย์บางสาขาได้ค่าจ้างต่ำกว่าค่าเฉลี่ยถึง 57%
รัฐบาลเกาหลีใต้ที่บอกว่าตัวเองเปิดกว้างสำหรับการเจรจา และยินดีรับข้อเสนอแนะเพื่อปรับปรุงแผนดังกล่าว แต่ด้วยหลายปัญหาที่เหล่านักศึกษาแพทย์กำลังเผชิญอยู่บีบให้พวกเขาต้องออกมาประท้วงเพื่อเรียกร้องสิทธิที่ควรจะได้รับ
การเคลื่อนไหวในครั้งนี้สะท้อนให้เห็นภาพปัญหาแบบเดียวกับ ‘หมอไทย’ ที่ช่วงหนึ่งเคยมีปรากฏการณ์หมอ, แพทย์ฝึกหัดแห่ลาออกเพราะระบบที่บีบให้พวกเขาต้องทำงานเหมือนเครื่องจักรทั้งควงกะ-ลากเวร รวมเป็น 100 – 120 ชั่วโมงต่อสัปดาห์ แม้ว่ารายงานดัชนีความมั่นคงด้านสุขภาพของโลก (Global Health Security Index) ฉบับปี 2564 จะบอกว่าประเทศไทยมีความมั่นคงด้านสุขภาพเป็นอันดับที่ 5 ของโลกจาก 195 ประเทศก็ตาม
การขาดแคลนแพทย์ก็กำลังกลายเป็นปัญหาในไทยเช่นเดียวกัน ที่ผ่านมาตัวเลขจำนวนแพทย์ของไทยอยู่ระหว่าง 0.5-0.8 คนต่อประชากร 1,000 คน โดยในภาครัฐน่าจะมีเพียง 0.5 ต่อประชากร 1,000 คน หรือแพทย์ 1 คนต่อประชากร 2,000 คน ซึ่งต่ำกว่ามาตรฐานขององค์การอนามัยโลก (WHO) ที่กำหนดมาตรฐานจำนวนแพทย์ต่อประชากรไว้ที่แพทย์ 1 คนต่อประชากร 1,000 คน
เรื่องราวของปัญหานี้ทั้งในเกาหลีใต้และไทยจะเป็นอย่างไรต่อไป ก็เป็นสิ่งที่น่าจับตามองเช่นกัน
อ้างอิงจาก
https://www.reuters.com/world/asia-pacific/why-are-south-
https://data.oecd.org/healthres/doctors.htm#indicator-chart
https://ghsindex.org/country/thailand/
https://www.koreatimes.co.kr/…/2024/02/119_369353.html
https://tdri.or.th/2023/06/shortage-doctor/
