เมื่อวันที่ 5 ธันวาคมที่ผ่านมา คณะพิจารณารางวัลออสการ์ได้ประกาศ 15 สารคดีดีงามที่ผ่านเข้ารอบเพื่อไปคัดเลือกเป็นผู้เข้าชิงรางวัลออสการ์อีกครั้ง โดยจะประกาศสารคดีที่ได้รับพิจารณาเป็นผู้เข้าชิงจริงๆ ในวันที่ 24 มกราคม
The MATTER เห็นเป็นโอกาสดีที่จะมาแนะนำสารคดีเจ๋งๆ 15 เรื่องนี้กัน ว่าเป็นเรื่องเกี่ยวกับอะไร ไปดูกันเล้ย (บางเรื่องเห็นว่า Documentary Club กำลังจะเอามาฉาย และบางเรื่องก็สามารถดูได้แล้วใน Netflix นะจ๊ะ)
Cameraperson
Kirsten Johnson ทำภาพยนตร์สารคดีที่เป็นเหมือนดังบันทึกชีวิตของเธอเอง ด้วยความที่เป็นคนทำงานหลังกล้องอยู่แล้ว เธอรวบรวมฟุตเทจที่ถ่ายจากทั่วโลกเป็นเวลามากกว่าทศวรรษ เพื่อประกอบกันเป็นสารคดีเรื่องนี้ นี่เป็นสารคดีที่ทำให้เห็นพลังของกล้อง ในการสืบสาวราวเรื่องจากใครสักคน
ตัวอย่าง vimeo.com
Command and Control
ระเบิดนิวเคลียร์นั้นอันตรายอยู่แล้ว เมื่ออยู่ในน้ำมือของมนุษย์ ที่อาจทำผิดพลาดได้ ก็ยิ่งอันตรายขึ้นอีกเป็นเท่าทวี Robert Kenner ใช้สารคดีเรื่องนี้เพื่อตรวจสอบว่าจะเกิดอะไรขึ้นหากโปรแกรมนิวเคลียร์เกิดทำงานผิดพลาดจากมนุษย์ โดยไล่ย้อนไปตั้งแต่สงครามโลกครั้งที่สองจนถึงสงครามเย็น นี่เป็นสารคดีที่ตั้งคำถามว่า เราจะใช้อาวุธที่มีอำนาจสูงขึ้นอย่างไร โดยไม่ถูกมันทำลายเองไปเสียก่อน
ตัวอย่าง www.youtube.com
The Eagle Huntress
สารคดีที่เล่าเรื่องราวชีวิตของ Aisholpan เด็กสาวชาวคาซักฮ์อายุ 13 ปี ที่ฝึกฝนตนเพื่อจะเป็นนักล่าเหยี่ยวหญิงคนแรกใน 12 รุ่น
ตัวอย่าง www.youtube.com
Fire at Sea
สารคดีอิตาเลียนเกี่ยวกับ Lampedusa เกาะซิซิเลียนที่ห่างจากชายฝั่งด้านใต้ของอิตาลีไป 200 กิโลเมตร ซึ่งเป็นจุดหมายแรกของผู้อพยพชาวแอฟริกันและชาวตะวันออกกลางที่ต้องการชีวิตใหม่ในยุโรป โดยหนังเรื่องนี้จะโฟกัสไปที่ซามวล เด็กชายชาวเกาะอายุ 12 ปี
ตัวอย่าง www.youtube.com
Gleason
Steve Gleason เป็นอดีตนักฟุตบอลมืออาชีพก่อนที่จะตรวจสอบพบว่าเขาเป็น ALS เขาอัดวิดีโอชีวิตในช่วงที่ชีวิตเปลี่ยนผ่านนี้ไว้ให้ลูกชายที่ยังไม่เกิด เพื่อบันทึกการต่อสู้และการพยายามเรี่ยไรเงินช่วยเหลือผู้ป่วย ALS คนอื่นๆ ในขณะที่ตัวเขาเองก็อ่อนแอลงทุกที
ตัวอย่าง www.youtube.com
Hooligan Sparrow
Hooligan Sparrow เป็นสารคดีเกี่ยวกับ Ye Haiyan นักเคลื่อนไหวเพื่อสิทธิมนุษยชนชาวจีน เธอถูกไล่ติดตามจากตำรวจลับและยังถูกปรามาสจากเพื่อนบ้านของเธอเองด้วย หลังจากที่เธอต่อสู้เพื่อเรียกร้องความยุติธรรมให้กับกรณีที่มีครูใหญ่ล่วงเกินเด็กหญิงหกคนทางเพศ
ตัวอย่าง www.youtube.com
I Am Not Your Negro
นี่เป็นสารคดีเรื่องความสัมพันธ์ระหว่างสีผิว โดยพาเราไปสำรวจผู้ต่อสู้เพื่อสิทธิมนุษยชนของคนผิวสีอย่าง Malcolm X, Medgar Evers และ Martin Luther King, Jr. หนังสร้างจากบทที่เขียนไม่เสร็จของ James Baldwin และพากย์โดย Samuel L. Jackson
ตัวอย่าง www.youtube.com
The Ivory Game
เป็นสารคดีที่มาได้จังหวะพอดีมาก หลังจากสารคดีเรื่องนี้ฉาย ประเทศจีนก็แบนการค้างาช้างทั้งหมดในประเทศเรียบร้อย (เริ่มนโยบายปีนี้) Ivory Game พาเราไปสำรวจ การล่าช้างเพื่องาในแอฟริกา ซึ่งสุดท้ายงาก็จะมาจบในตลาดจีนนี้เอง โดยผู้สร้างหนังต้องปลอมตัวหลอกล่อพวกค้างาช้างนานถึง 16 เดือน กว่าที่จะเก็บฟุตเทจได้หมด
เรื่องนี้มีให้ดูใน Netflix
ตัวอย่าง www.youtube.com
Life, Animated
Life Animated เล่าเรื่องของ Owen Suskind เด็กชายที่เป็นออทิสติกตั้งแต่อายุสามขวบ ครอบครัวของเขาท้อใจลงเรื่อยๆ เมื่อ Owen เริ่มไม่พูดจาสื่อสารอีก แต่สุดท้าย Owen ก็พบหนทางในการสื่อสารอารมณ์กับคนอื่นๆ ผ่านทางการ์ตูนของวอลท์ดิสนีย์ ซึ่งทำให้เขาเข้าใจโลกและอารมณ์มากขึ้น
ตัวอย่าง www.youtube.com
O.J.: Made in America
เรื่องอื้อฉาวของ O.J. Simpson ผู้เล่นอเมริกันฟุตบอลมืออาชีพ ตั้งแต่คดีฆาตกรรมนิวโคล บราวน์ ซิมป์สัน การติดคุกจากอาชญากรรมอีกครั้งในอีก 13 ปีต่อมา เดิมนี่เป็นมินิซีรีส์สารคดี 5 ตอนที่ฉายทางช่อง ESPN ในซีรีส์ 30 for 30 แต่ต่อมาก็ได้ฉายแยกเดี่ยวในเทศกาลซันแดนซ์
ตัวอย่าง www.youtube.com
13th
ตอนแรกก็สงสัยว่าชื่อ 13th นี้มาจากไหน แล้วก็พบว่ามาจาก Thirteen Amendment ของอเมริกานั่นเอง บทแก้ไขที่ 13 นี้คือการเลิกทาส (นอกเสียจากว่าให้เป็นทาสเพราะลงโทษจากอาชญากรรม) ซึ่งสารคดีเรื่องนี้ก็พยายามจะบอกว่าคนผิวสีในปัจจุบันได้รับการปฏิบัติอย่างไม่เป็นธรรม ถูกปฏิบัติเยี่ยงทาสจากข้อยกเว้น “นอกเสียจากลงโทษจากอาชญากรรม” อย่างไรบ้าง
เรื่องนี้มีให้ดูในNetflix
ตัวอย่าง www.youtube.com
Tower
สารคดีย้อนรอยเรื่องสะเทือนขวัญในปี 1966 ที่มีนักแม่นปืนปีนขึ้นไปบนหอคอยมหาวิทยาลัยเท็กซัสแล้วกราดยิง ส่งผลให้มีผู้เสียชีวิต 16 คน และมีผู้บาดเจ็บอีก 30 กว่าคน หนังเล่าผ่านอนิเมชั่น ซึ่งบางคำอธิบายบอกว่าเป็น “การเล่าด้วยวิธีที่ไม่เคยเห็นมาก่อนในการเล่าเรื่องประเภทนี้” (never-before-seen way)
ตัวอย่าง vimeo.com
Weiner
ตามชื่อเรื่องแล คือเป็นเรื่องเกี่ยวกับอดีตผู้แทน Anthony Wiener ที่ลงสมัครรับเลือกตั้งเป็นผู้ว่านิวยอร์กในปี 2013 แต่ก็มีเรื่องอื้อฉาวทางเพศออกมา (เขา sext กับสาวๆ และส่งรูป…ซึ่งดันหลุดออกมา) ทำให้ชีวิตทางการเมืองดับวูบไปเลย
ตัวอย่าง www.youtube.com
The Witness
สารคดีย้อนรอยถึงคดีฆาตกรรม Kitty Genovese สาวชาวนิวยอร์กที่ถูกโจมตี ในขณะที่มีคนเดินผ่านไปมาเป็นพยานมากถึง 38 คนแต่ไม่มีใครช่วยเธอเลยถึงแม้เธอจะเรียกให้ช่วยเหลือก็ตาม สี่สิบปีต่อมาน้องชายของเธอก็ทำสารคดีเรื่องนี้มาหาคำตอบนี่แหละว่าเกิดอะไรขึ้นกันแน่
เรื่องนี้มีให้ดูในNetflix
ตัวอย่าง www.youtube.com
Zero Days
Zero Days เป็นสารคดีเกี่ยวกับมัลแวร์ Stuxnet ที่มีหลายคนเชื่อว่าเป็นผลงานของอเมริกากับอิสราเอลร่วมมือกันเพื่อทำลายความมั่นคงของประเทศอื่นเช่นโรงไฟฟ้าปรมาณูในอิหร่าน
ตัวอย่าง www.youtube.com
