วันก่อนฝนตก เมื่อวานนี้หนาว วันนี้ร้อนอีกแล้ว พอถึงเวลาป่วยเราก็จะพบว่าคำอวยพรที่วิเศษที่สุดก็คือเรื่องสุขภาพนี่แหละ ชีวิตดีได้ต้องสุขภาพดีก่อน อย่างอื่นค่อยตามมาทีหลัง
การดูแลสุขภาพจึงเป็นเรื่องสำคัญ และแน่นอนว่าเราจะดูแลสุขภาพได้ดี เราก็ต้องมีองค์ความรู้ มีตัวช่วยที่ดี ดูเหมือนว่ามหาวิทยาลัยต่างๆ เองก็มองว่าการเผยแพร่ความรู้เรื่องสุขภาพและคุณภาพชีวิตดูจะเป็นหน้าที่สำคัญหนึ่งของสถาบันการศึกษา ช่วงนี้คอร์สออนไลน์ทางมหาวิทยาลัยชั้นนำจึงพากันเปิดวิชาออนไลน์ฟรีรับต้นปีว่าด้วยความรู้ทางสุขภาพใกล้ตัวกันอย่างคึกคัก
ดังนั้น เมื่อสุขภาพเป็นเสมือนมงกุฏอันสำคัญ The MATTER จึงอยากชวนทุกคนกลับไปเรียนวิชาสุขศึกษากันอีกสักครั้ง วิชาเรียนที่น่าสนุกช่วงนี้ มีตั้งแต่ประเด็นเรื่องสุขภาพช่องปาก หนึ่งในต้นทุนสุขภาพแสนแพงที่ประกันทั้งหลายก็ไม่ค่อยจะช่วยเราจ่ายเท่าไหร่ หรือใครที่อยากลดน้ำหนักก็มาฟังทางนี้ เพราะเรามีความรู้ว่าด้วยการคุมน้ำหนักที่เจาะลึกลงไปในระดับสมองของเรากันเลยทีเดียว แถมด้วยใครที่ที่ทำงานมันเครียดนักหนา อยากจะพกเสื่อโยคะไปทำท่าศพอาสนะให้มันรู้แล้วรู้รอด เราก็มีวิชาการจัดการความเครียดในที่ทำงานมาฝากอีกหนึ่งรายวิชา หรือจะเป็นประเด็นสุขภาวะและความปลอดภัยในภาวะภัยพิบัติ เช่นว่าถ้าเราเจอพายุจะเอาชีวิตรอดยังไงดี
Brain and Behavior: Regulating Body Weight
ใครที่ตั้งใจว่าปีนี้จะลดน้ำหนักฟังทางนี้ เรามีคอร์สจาก Purdue University มหาวิทยาลัยทางนวัตกรรมชั้นนำของโลกว่าด้วยสมองและพฤติกรรมที่เกี่ยวข้องกับการควบคุมน้ำหนักมาแนะนำไว้เป็นอันดับแรก ควบคุมน้ำหนักนี่ยากแสนยาก แต่ตำรากล่าวไว้ รู้เขารู้เรา รบร้อยครั้งชนะร้อยครั้ง Brain and Behavior เป็นองค์ความรู้ที่พาเราไปรู้จักว่าน้ำหนักของเรามีปัจจัยจากไหนบ้าง ทั้งจากการทำงานของสมอง จากพฤติกรรม และจากองค์ประกอบอันซับซ้อนอื่นๆ อีกมากมาย หลังจบวิชานี้เราจะเข้าใจว่ากระบวนการสะสมและใช้พลังงานของร่างกายทำงานอย่างไร สิ่งแวดล้อมกระตุ้นความหิวและความอิ่มของเราอย่างไร ร่างกายของเรามีกระบวนการทำงานอย่างไรที่ไปกระทบกับน้ำหนักตัวของเรา และสุดท้ายก็หวังว่าความเข้าใจเรื่องร่างกายและพฤติกรรมจะพาเราไปสู่เป้าหมายได้ในท้ายที่สุด
ลงเรียนและดูรายละเอียดรายวิชาได้ที่ : www.futurelearn.com/courses/body-weight
Discover Dentistry
ไปคลินิกหมอฟันทีไรใจสั่นไม่พอ กระเป๋าเงินยังสั่นพั่บๆ ตาม แถมประกันสังคมก็ช่วยจ่ายแค่นิดเดียว Discover Dentistry เป็นวิชาที่พาเราไปรู้จัก ‘ทันตกรรม’ ในฐานะบริการทางสุขภาพแขนงสำคัญของสังคมอย่างลึกซึ้ง วิชานี้ไม่เชิงว่าเป็นวิชาว่าด้วยสุขภาพช่องปากโดยทั่วไป แต่เป็นวิชาเชิงลึกที่จะพาเราไปเข้าใจ ‘การทันตกรรม’ พาเราไปรู้จักโลกของหมอฟัน และรายละเอียดในการดูแลสุขภาพช่องปากต่างๆ จากความรู้ทางวิชาการเฉพาะทาง เราจะได้เรียนรู้วิธีการทำงานของหมอฟันในการบูรณะช่องปาก วัสดุอุปกรณ์ ไปจนถึงศัพท์เทคนิคเฉพาะต่างๆ แต่ก็ไม่รู้ว่ายิ่งรู้จะยิ่งกลัวน้อยลง หรือยิ่งรู้แล้วจะยิ่งสยองขวัญขึ้นไปอีกกันแน่
ลงเรียนและดูรายละเอียดรายวิชาได้ที่ : www.futurelearn.com/courses/discover-dentistry
Mindfulness and Resilience to Stress at Work
อย่าเครียดดิแก—เป็นคำสอนที่เรียบง่าย แต่มันทำได้ที่ไหนละโว้ย! ยิ่งชีวิตในโลกของการทำงานเต็มไปด้วยความเครียด ความวิตกกังวล แถมยังอาจจะเจอภาวะหมดไฟ คอร์สนี้จึงว่าด้วยการบริการจิตและการจัดการความเครียดในที่ทำงาน นอกจากความรู้ทั่วๆ ไปว่าด้วยความเครียดและการบริหารความคิดเพื่อรับมือกับความเครียดแล้ว หนึ่งในเคล็ดวิชาสำคัญคือ ใช่ว่าความเครียดทั้งหมดจะเป็นเรื่องเลวร้าย ความเครียดอาจเป็นเรื่องจำเป็น หัวใจนักรบของความเครียดและการทำงานอย่างมีคุณภาพจึงอยู่ที่การแยกแยะและจัดการกับความเครียดที่ดีและไม่ดี ปรับเปลี่ยนให้เป็นพลังการทำงานและความคิดสร้างสรรค์
ลงเรียนและดูรายละเอียดรายวิชาได้ที่ : www.edx.org/course/mindfulness-resilience-stress-work-uc-berkeleyx-gg202x
Be Ready: Staying Safe During Disasters
ภาวะโลกร้อนกำลังโจมตีเราอย่างหนัก ข่าวเรื่องสภาพอากาศแปรปรวน ข่าวภัยธรรมชาติดูจะเป็นข่าวที่เราเริ่มฟังกันจนชินหู ‘จงเตรียมพร้อม’ กลายเป็นคำปฏิญาณที่ควรยึดถือในช่วงเวลาที่โลกเริ่มเล่นงานมนุษย์กลับแบบนี้ แต่เราจะเตรียมตัวยังไงให้พอดี เราต้องหล่อกำแพง เตรียมถั่วกระป๋อง เครื่องกรองน้ำแบบในหนังมั้ย วิชา Be Ready: Staying Safe During Disasters เป็นองค์ความรู้และแนวทางปฏิบัติในการรับมือภัยภิบัติจากองค์กรกาชาดสากล (IFRC) คราวนี้เราจะได้เตรียมตัวอย่างพอดีๆ ไม่ว่าจะเป็นการเตรียมชุดอุปกรณ์ฉุกเฉิน หรือแผนรับมือสำหรับครอบครัว คอร์สนี้ได้ครอบคลุมการรับมือทั้งภัยภิบัติรุนแรงไปจนถึงการรับมือกับภาวะอาการผิดปกติที่อาจก่ออันตรายกับเราได้
ลงเรียนและดูรายละเอียดรายวิชาได้ที่ : www.futurelearn.com/courses/natural-disaster-safety
The Meat We Eat
วิชาสำหรับสายเนื้อย่างและชาบู คอร์ส The Meat We Eat ก็เป็นวิชาที่ตรงไปตรงมา ว่าด้วย ‘เนื้อสัตว์’ ที่เราบริโภคกันอยู่ทุกวัน หลักๆ เป็นองค์ความรู้ว่าด้วยอุตสาหกรรมเนื้อสัตว์ในอเมริกาและยุโรป กระบวนการผลิต โรงเชือด ความปลอดภัยต่อผู้บริโภค ไปจนถึงประเด็นร่วมสมัยว่าด้วยการบริโภคเนื้อแดง
ลงเรียนและดูรายละเอียดรายวิชาได้ที่ : www.coursera.org/learn/meat-we-eat
Exercise Prescription for the Prevention and Treatment of Disease
การออกกำลังกายเป็นคำแนะนำพื้นฐานของหมอๆ ไม่ว่าจะเป็นคำแนะนำสุขภาพไหนๆ ก็ต้องมี ‘การออกกำลังกาย’ อยู่ในนั้นเสมอ แต่ตั้งแต่เมื่อไหร่ที่สาธารณสุขเริ่มให้ความสำคัญกับการออกกำลังกาย การออกกำลังกายเกี่ยวข้องและกลายมาเป็นหัวใจของการมีสุขภาวะที่ดีตั้งแต่เมื่อไหร่ เรามีหลักฐานถึงความเชื่อมโยงระหว่างการออกกำลังกับสุขภาพมากน้อยแค่ไหน
วิชานี้จึงเป็นทั้งภาคทฤษฎีและภาคปฏิบัติของการออกกำลังในฐานะยาวิเศษ นอกจากนี้แล้ว เรายังจะได้เข้าใจการออกกำลังที่เชื่อมโยงกับภาวะหรือโรคต่างๆ ที่สำคัญ เช่น โรคทางระบบเลือด มะเร็ง ไปจนถึงการออกกำลังเพื่ออายุที่ยั่งยืนต่อไป
ลงเรียนและดูรายละเอียดรายวิชาได้ที่ : www.futurelearn.com/courses/exercise-prescription
Everyday Chinese Medicine
แพทย์ทางเลือกก็ต้องมา ตอนนี้ในกระแสสุขภาพระดับนานาชาติเริ่มให้ความสนใจกับแพทย์ทางเลือกกันมากขึ้น องค์ความรู้เรื่องแพทย์แผนจีนก็เป็นอีกหนึ่งกระแสความสนใจที่สำคัญ สำหรับบ้านเราอาจจะค่อนข้างชินกับหมอแมะ การปรับพลังชี่ ไปจนถึงความเข้าใจร่างกายกับการรักษาสมดุลของธาตุต่างๆ ความน่าสนุกของคอร์สนี้คือการได้เห็นองค์ความรู้ของตะวันออกที่มองผ่านสายตาของโลกตะวันตก และได้เห็นการเติบโตของแพทย์ทางเลือกในโลกของแพทย์ปัจจุบัน
ลงเรียนและดูรายละเอียดรายวิชาได้ที่ : www.coursera.org/learn/everyday-chinese-medicine
Illustration by Waragorn Keeranan
