ยังจำครั้งแรกที่เพื่อนเห็นว่าเราจัดฟันได้ไหม
ความลำบากของคนจัดฟันไม่ได้มีเพียงแค่ต้องคอยตอบคำถามว่า “จัดฟันทำไม ไม่เห็นฟันเหยินตรงไหนเลย?” แต่มีเบื้องหลังที่คนไม่เคยจัดฟันไม่เคยรู้อีกเพียบที่เพื่อนๆ มองว่าเรา แฟชั่นอ้ะ! แต่จริงๆ แล้วเบื้องหลังนั้นเต็มไปด้วยความเจ็บปวดทรมานลึกลงข้างในใจกันมาตลอดหลายปีเพราะไม่ใช่แค่รอยยิ้มที่เปลี่ยนไป แต่วิถีชีวิตประจำวันก็ต้องเปลี่ยนแปลงไปด้วยเช่นกัน
“วันแรกๆ ที่ใส่เครื่องมือจัดฟัน แค่เคี้ยวข้าวนิ่มๆ ก็ปวดไปทุกรูขุมขน”
“เปลี่ยนยางจัดฟันที กินอะไรไม่ได้ไปสามวัน”
“เพื่อนวางมือบนบ่าน้ำตาก็ไหลที่แท้จริง ช่วงหมอใส่เครื่องมือเพิ่มนี่สะเทือนนิดเดียวก็ร้าวไปทั้งกะโหลก”
เสียงบ่นครวญคนจัดฟันนั้น เต็มไปด้วยเรื่องราวความเจ็บปวดระหว่างการรักษา เพื่อนๆ ที่ยังไม่เคยก้าวเข้าสู่วงการอาจจะมองอย่างไม่เข้าใจ ว่ามันอะไรกันนักหนากับการแค่มีเหล็กติดอยู่บนฟัน แต่ในความเป็นจริงแล้วชีวิตของคนจัดฟันนั้นยากมาตั้งแต่ก่อนไปหาหมอแล้วด้วยซ้ำ คนที่ฟันเก ฟันยื่นก็มักถูกคนรอบข้างล้อเลียนจนรู้สึกไม่มั่นใจ เวลาจะแปรงฟันก็ยากที่จะสะอาดหมดจดเพราะฟันที่เรียงตัวอย่างไม่เป็นระเบียบทำให้แปรงไม่ทั่วถึง จึงมีเกิดอาการฟันผุหรือมีหินปูนเกาะได้ง่าย
คนที่ตัดสินใจจัดฟันนั้นมีเหตุผลที่แตกต่างกันไป บางคนอาจจะมองถึงความสวยงามเพื่อความมั่นใจในตัวเองที่มากขึ้นเป็นหลัก แต่บางคนก็ปล่อยไว้ไม่ได้จริงๆ เพราะจะยิ่งส่งผลต่อการบดเคี้ยวอาหาร หรืออาจส่งผลให้รูปหน้าบิดเบี้ยว และเมื่อเข้าสู่วงการแล้วก็บอกได้เลยว่าออกยาก เพราะไม่ใช่ปุบปับจะแก้ไขกันได้ง่ายๆ ต้องอาศัยความอดทน ความมีวินัยอย่างยิ่ง เหมือนเราทำงานกลุ่มกับคุณหมอ ปรึกษา ตัดสินใจและดูแลฟันในปากของเราไปพร้อมๆ กันตลอดหลายปี ซึ่งระยะเวลาในการจัดฟันของแต่ละคนก็ไม่สามารถเปรียบเทียบกับคนอื่นได้ เพราะต่างคนก็มีรูปแบบฟันที่ต่างกัน ต่างคุณหมอก็มีวิธีการจัดการฟันที่แตกต่างกันไปในรายละเอียด
เมื่อใส่อุปกรณ์จัดฟันแล้วเรื่องก็ยังไม่จบง่ายๆ ต้องคอยดูแลรักษาความสะอาดให้ช่องปากเป็นพิเศษมากขึ้น เพราะการติดเหล็กจัดฟันทำให้เกิดซอกเล็กซอกน้อยให้เศษอาหารไปติดได้แบบบุฟเฟต์ กินอะไรนิดอะไรหน่อยก็ติด จนหลายคนต้องพกกระจกเล็กๆ ไว้เช็กเพื่อความมั่นใจแถมการรักษาความสะอาดระหว่างการจัดฟันเป็นสิ่งที่จำเป็นอย่างยิ่ง คำแนะนำจากคณะทันตแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดลบอกไว้อย่างชัดเจนว่า ควรแปรงฟันหลังการกินอาหารทุกครั้ง หลังจากการแปรงฟันอาจใช้แปรงซอกฟันขนาดเล็กหรือแปรงหัวกระจุกทำความสะอาดรอบฐาน Bracket และรอยต่อที่ติดกับผิวฟันด้วย รวมถึงต้องใช้ไหมขัดฟันขั้นแอดวานซ์ นั่นคือการร้อยไหมขัดฟันเข้าไปใต้ลวดจัดฟันแล้วทำความสะอาดระหว่างซอกฟันอย่างตั้งใจ
อาหารการกินก็ต้องปรับเปลี่ยนเพื่อให้สอดคล้องกับระดับความเจ็บปวดที่ได้รับมาใหม่ทุกเดือน ทำให้กลายเป็นผู้เชี่ยวชาญด้านการกินโจ๊ก ซุป อาหารนิ่มๆ ไปโดยปริยาย ผลไม้ของโปรดอย่างฝรั่ง แอปเปิ้ลที่เคยกัดกร้วมๆ อย่างเพลิดเพลินก่อนจัดฟัน ก็ต้องนำมาหั่นเป็นชิ้นบางๆ ให้เคี้ยวง่ายและบอกลากระดูกอ่อนในต้มแซ่บไปได้เลยยาวๆ เพราะมีโอกาสทำให้ลวดจัดฟันผิดรูปหรือหลุดจนเกิดอันตรายต่อเนื้อเยื่อในช่องปากได้
จัดฟันเสร็จแล้วก็ยังไม่จบ เพราะต้องพบกับมหกรรมการลืมรีเทนเนอร์ (Tetainers) ไว้ตามห้องน้ำ ร้านอาหาร เผลอห่อทิชชู่วางไว้บนโต๊ะทำงานก็ถูกแม่บ้านเก็บไปทิ้งด้วยความจำเป็นที่ต้องใส่ไว้ตลอดเวลาทั้งวันทั้งคืน ถอดออกเฉพาะตอนกินอาหารและแปรงฟันเท่านั้น เป็นเวลาอย่างน้อย 6 เดือน เพื่อให้ฟันเรียงตัวคงที่อยู่ได้ตลอดไป ทำให้ต้องควักกระเป๋าอ้อนวอนหมอขอทำใหม่จนค่ารีเทนเทอร์ที่หายไปรวมๆ กัน จะแพงกว่าค่าจัดฟันอยู่แล้วแต่ก็ต้องทำเพื่อให้ผลการรักษาเป็นไปอย่างที่ควรจะเป็น
แม้ระหว่างการจัดฟันจะเต็มไปด้วยความเจ็บปวดรวดร้าว แต่เมื่อการจัดฟันสิ้นสุดลง หลายคนก็เหมือนกับได้ชีวิตใหม่ นอกจากฟันสวยเป็นระเบียบทำให้มีบุคลิกภาพดี มั่นใจในรอยยิ้มของตัวเองแล้วก็ยังทำให้การบดเคี้ยวอาหารมีประสิทธิภาพมากขึ้น ลดความเสี่ยงที่จะเกิดฟันผุหรือโรคเหงือกตามมาได้ที่เหลือต่อจากนี้ก็คือการดูแลรักษาฟันที่มีให้สะอาด รักษาสุขภาพช่องปากให้แข็งแรงด้วยตัวเองต่อไป
อ้างอิงข้อมูลจาก
http://www.dt.mahidol.ac.th/th/wp-content/plugins/pdfjs-viewer-shortcode/pdfjs/web/viewer.php
