ไม่น่าเชื่อว่าเราจะอยู่กับ COVID-19 มานานกว่า 1 ปี แต่ถึงเช่นนั้นก็ดูเหมือนว่าโรคนี้จะวิวัฒนาการ และเผยความลับใหม่ๆ มาท้าทายโลกเราเสมอ รวมถึงอาการ ‘Long COVID’ ซึ่งเป็นผลกระทบระยะยาวที่เกิดขึ้นกับผู้ป่วย COVID-19 ที่รักษาหายแล้ว โดยมีรายงานว่า ผู้ป่วยส่วนหนึ่งต้องเผชิญหน้ากับอาการป่วยในลักษณะต่างๆ แม้จะไม่มีเชื้อ COVID-19 ในร่างกายแล้วก็ตาม
Long COVID เป็นคำที่ใช้เรียกผลกระทบระยะยาวที่เกิดขึ้นจากโรค COVID-19 แต่ทั้งนี้ ไม่ใช่ผู้ป่วย COVID-19 ทุกคนที่จะเกิดอาการนี้ ผู้ป่วยส่วนใหญ่ที่ผ่านการติดเชื้อจะสามารถฟื้นตัวได้อย่างรวดเร็ว และมีภูมิคุ้มกันการติดเชื้อใหม่ ขณะที่บางกลุ่มแม้จะรักษาจนหายดี แต่ยังมีไวรัสตกค้างอยู่ จึงต้องเผชิญหน้ากับอาการข้างเคียงต่างๆ ซึ่งต้องใช้เวลาสักพักในการรักษา
ในผู้ป่วยบางรายพบว่ามีอาการข้างเคียงเหล่านี้ไปราวๆ 8-10 สัปดาห์ ขณะที่สถาบันแห่งชาติเพื่อความเป็นเลิศด้านสุขภาพและการแพทย์ (NICE) ระบุว่าต้องใช้เวลาถึง 12 สัปดาห์ในการรักษาอาการนี้
ข้อมูลจากสำนักงานสถิติแห่งชาติในสหราชอาณาจักร ระบุว่า ประมาณ 1 ใน 5 ของผู้ที่หายป่วย COVID-19 จะมีอาการ Long COVID ซึ่งจากการสำรวจช่วง 4 สัปดาห์ นับตั้งแต่วันที่ 6 กุมภาพันธุ์ พบว่า ประชาชนในสหราชอาณาจักรราวๆ 1.1 ล้านคนเผชิญกับภาวะนี้ ขณะที่ 1 ใน 5 ของผู้ที่มีอาการ Long COVID ระบุว่า อาการเรื้อรังนี้ส่งผลกระทบต่อการทำกิจวัตรประจำวัน
นักวิจัยได้ศึกษาผู้ป่วยที่มีอาการ Long COVID พบว่า ผู้ป่วยส่วนใหญ่จะมีอาการ 2 ลักษณะ โดยลักษณะแรกจะเป็นอาการเกี่ยวกับระบบทางเดินหายใจ ขณะที่อีกลุ่มจะเกิดผลข้างเคียงในส่วนอื่นๆ ของร่างกาย อาทิ สมอง ลำไส้ หัวใจ เป็นต้น
ระบบบริการสุขภาพแห่งชาติ หรือ National Health Service (NHS) ระบุว่า อาการ Long COVID ที่พบบ่อย ได้แก่ เหนื่อยง่าย อ่อนเพลีย หายใจถี่ เจ็บหรือแน่นหน้าอก มีปัญหาเกี่ยวกับความจำ และสมาธิ นอนไม่หลับ ใจสั่น เวียนหัว มีอาการชาตามตัว ปวดตามข้อต่างๆ มีภาวะซึมเศร้าและวิตกกังวล หูอื้อ รู้สึกไม่สบาย ท้องร่วง ปวดท้อง เบื่ออาหาร มีไข้สูง ปวดศีรษะ เจ็บคอ การรับรู้รสชาติหรือกลิ่นแย่ลง เป็นต้น
สำหรับคนที่มีแนวโน้มจะเกิดอาการนี้ แบบสำรวจจากสำนักงานสถิติแห่งชาติระบุว่า ประชาชนที่มีอายุประมาณ 35-49 มีโอกาสเกิดอาการนี้มากที่สุด รองลงมาคือคนที่มีอายุระหว่าง 50-69 ปี ขณะที่งานวิจัยในมหาวิทยาลัยเลสเตอร์ ที่สำรวจผู้ติดเชื้อ COVID-19 มากกว่า 1,000 คน ระบุผู้หญิงอายุระหว่าง 40-60 ปี ที่มีโรคประจำตัวมากกว่า 2 โรคขึ้นไป เช่น โรคหัวใจ โรคหอบหืด หรือเบาหวาน มีโอกาสเป็น Long COVID สูง
แม้ว่าจะหายป่วยจาก COVID-19 แต่หากใครกำลังเผชิญหน้ากับอาการตกค้างนี้อยู่ และพบว่าเป็นอุปสรรคต่อการใช้ชีวิต หรืออาการมีความรุนแรง ขอให้รีบไปปรึกษาแพทย์เพื่อหาแนวทางรักษาอย่างเร่งด่วน เพราะแม้จะเป็นอาการตกค้าง แต่หากปล่อยนานไป ก็อาจเป็นอันตรายได้
อ้างอิงจาก
https://www.bbc.com/thai/international-56863753
https://www.bhf.org.uk/…/coronavirus-and…/long-covid
https://www.nhs.uk/…/long-term-effects-of-coronavirus…/
