ดูเหมือนว่าการคุกคามข้อมูลส่วนตัวโดยรัฐจะไม่มีท่าทีหยุดลง เพราะในวันนี้ (17 พฤศจิกายน) มีนักกิจกรรมเพื่อประชาธิปไตย ผู้ลี้ภัย และทนายความสายสิทธิมนุษยชนชาวไทยจำนวนหนึ่ง ได้รับข้อความเตือนจากเฟซบุ๊กว่า ผู้โจมตีที่เชียวชาญอาจ ‘สนใจ’ บัญชีของพวกเขาอยู่ เช่น ‘ปวิน ชัชวาลพงศ์พันธ์’ และ ‘รุ้ง–ปนัสยา สิทธิจิรวัฒนกุล’ เป็นต้น
สิ่งที่เกิดขึ้น คือ เฟซบุ๊กส่งข้อความหานักเคลื่อนไหวเหล่านี้ว่า “อาจมีบางคนพยายามเก็บข้อมูลของคุณอยู่” ซึ่ง ’ศูนย์ช่วยเหลือ’ ของเฟซบุ๊กให้ข้อมูลพวกเขาว่า เป็น ‘การแจ้งเตือนเกี่ยวกับผู้โจมตีที่ได้รับการสนับสนุนโดยรัฐบาล หรือผู้โจมตีที่เชี่ยวชาญ’ (government-backed or sophisticated attacker alerts)
“หากเราแสดงการแจ้งเตือนนี้ให้คุณเห็น นั่นหมายความว่า เราเชื่อว่าผู้โจมตีที่ได้รับการสนับสนุนโดยรัฐบาลหรือผู้โจมตีที่เชี่ยวชาญอาจให้ความสนใจกับบัญชีของคุณอยู่” คือข้อความที่เฟซบุ๊กชี้แจง
ทั้งนี้ เฟซบุ๊กระบุว่า ทีมรักษาความปลอดภัยของบริษัททำหน้าที่สม่ำเสมอเพื่อตรวจจับสัญญาณกิจกรรมอันตรายที่อาจส่งผลให้บัญชีของผู้ใช้ตกเป็นเป้าหมายของผู้โจมตี และแม้จะมีโอกาสที่จะแจ้งเตือนผิดพลาด แต่ก็ต้องการรายงานความแคลงใจเพื่อให้ผู้ใช้สามารถปกป้องบัญชีตัวเองได้
“แม้เราจะไม่ทราบว่าเพราะเหตุใดบุคคลบางคนจึงอาจตกเป็นเป้าหมายได้ แต่เราสังเกตุเห็นว่ามิจฉาชีพที่เชี่ยวชาญหรือได้รับการสนับสนุนโดยรัฐบาลเหล่านี้จะมุ่งเป้าไปยังผู้คนต่างๆ เพื่อเรียนรู้เกี่ยวกับกิจกรรมทั้งทางออนไลน์และออฟไลน์ของบุคคลนั้นมากยิ่งขึ้น และหลอกล่อให้บุคคลดังกล่าวละเมิดความปลอดภัยของอุปกรณ์และบัญชีออนไลน์ของตนเอง ซึ่งในหลายกรณีผู้โจมตีเหล่านี้จะมุ่งเป้าไปยังนักข่าว นักกิจกรรม หน้าที่ของรัฐ ผู้ที่วิพากษ์วิจารณ์รัฐบาลอย่างตรงไปตรงมา นักวิชาการ รวมไปถึงองค์กรไม่แสวงหาผลกำไร” เฟซบุ๊ก ระบุ
ซึ่งรายชื่อผู้ที่ได้รับข้อความแจ้งเตือนนี้จากเฟซบุ๊ก เบื้องต้นมีดังนี้
- ปวิน ชัชวาลพงศ์พันธ์ ผู้ลี้ภัย ม.112
- รุ้ง–ปนัสยา สิทธิจิรวัฒนกุล กลุ่มแนวร่วมธรรมศาสตร์และการชุมนุม
- ซัน–วัชรากร ไชยแก้ว กลุ่มแนวร่วมธรรมศาสตร์และการชุมนุม
- เจ๊เขียว–กัลยมน สุนันท์รัตน์ กลุ่มนาดสินปฏิวัติ
- ป่าน–กตัญญู หมื่นคำเรือง กลุ่มทะลุฟ้า
- ทิวากร วิถีตน นักกิจกรรมชาวขอนแก่น
- เยาวลักษณ์ อนุพันธ์ หัวหน้าศูนย์ทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชน
- ศศินันท์ ธรรมนิฐินันท์ ทนายความของศูนย์ทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชน
นี่เป็นเพียงรายชื่อส่วนหนึ่งเท่านั้น ทาง ilaw รายงานว่า ยังมีนักกิจกรรมทางการเมือง และทนายความ หรือผู้ที่ทำงานในองค์กรด้านสิทธิมนุษยชนอีกหลายรายที่ได้รับแจ้งเตือนลักษณะนี้
ทั้งนี้ นักเคลื่อนไหวและทนายความแต่ละคนได้ออกมาโพสต์ถึงการแจ้งเตือนนี้บนบัญชีเฟซบุ๊กส่วนตัวของพวกเขา โดยมีท่าทีไม่พอใจถึงสิ่งที่เกิดขึ้น และน่าสนใจว่านักกิจกรรมแทบทุกคนมองว่าเหตุนี้เป็นฝีมือของรัฐบาลไทย
ก่อนหน้านี้เคยมีกรณีที่ประชาชนไทยอย่างน้อย 30 ราย (ที่ส่วนใหญ่เป็นนักกิจกรรม–ผู้ขับเคลื่อนด้านสิทธิมนุษยชน) ได้รับอีเมลแจ้งเตือนจาก apple ว่า “มีความพยายามในการแฮกเข้า iPhone และบัญชี iCloud โดยผู้โจมตีที่ได้รับการสนับสนุนโดยรัฐ (State-sponsored attackers)” ซึ่ง ilaw ร่วมกับเครือข่ายเสนอข้อค้นพบที่บ้งชี้ว่า รัฐบาลไทยใช้สปายแวร์ ‘เพกาซัส’ เพื่อดักจับข้อมูลและสอดแนมประชาชน
อ้างอิงจาก
https://www.facebook.com/iLawClub/photos/a.10150540436460551/10167183048360551/
https://www.facebook.com/photo/?fbid=10225381849150996&set=a.2516215662522
