“นี่คือการปกป้องเยาวชน ไม่ใช่การลงโทษหรือแยกพวกเขาออกจากสังคม” มิเชลล์ โรว์แลนด์ (Michelle Rowland) รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการสื่อสารของออสเตรเลีย กล่าวถึงกฎหมายห้ามไม่ให้เด็กอายุต่ำกว่า 16 ปีใช้โซเชียลมีเดีย ที่คาดว่าจะผ่านและบังคับใช้เร็วๆ นี้
รัฐบาลออสเตรเลียได้เสนอร่างกฎหมายต่อรัฐสภา โดยมีเป้าหมายห้ามไม่ให้เด็กอายุต่ำกว่า 16 ปีใช้โซเชียลมีเดีย และถ้าหากแพลตฟอร์มโซเชียลมีเดียนั้นล้มเหลวในการหาระบบมาป้องกันหรือคัดกรองอายุ ก็อาจถูกปรับสูงสุดถึง 50 ล้านดอลลาร์ออสเตรเลีย (ประมาณ 1,130 พันล้านบาท)
สำหรับกฎหมายนี้ แม้แต่พรรคฝ่ายค้านอย่างพรรคเสรีนิยมก็วางแผนว่าจะสนับสนุนร่างกฎหมาย อย่างไรก็ดี ยังมีสมาชิกอิสระและสมาชิกพรรคกรีนที่ต้องการรายละเอียดเพิ่มเติม เพราะกฎหมายที่จะส่งผลกระทบต่อแพลตฟอร์มโซเชียลมีเดียต่างๆ อีกด้วย เช่น Instagram และ Facebook ของ Meta, TikTok ของ Bytedance และ X และ Snapchat ของอีลอน มัสก์ (Elon Musk)
แต่ก็ใช่ว่าจะห้ามไปเสียทุกอย่าง โดย แอนโทนี แอลบานีส (Anthony Albanese) นายกรัฐมนตรี ระบุว่า เด็กๆ จะยังสามารถส่งข้อความ เล่นเกมออนไลน์ และเข้าถึงบริการที่เกี่ยวข้องกับสุขภาพและการศึกษา เช่น Headspace แพลตฟอร์มสนับสนุนสุขภาพจิตของเยาวชน และ Google Classroom หรือ YouTube ได้
“สำหรับคนหนุ่มสาวชาวออสเตรเลียจำนวนมาก โซเชียลมีเดียอาจเป็นอันตรายได้ เกือบ 2 ใน 3 ของชาวออสเตรเลียวัย 14-17 ปี เคยดูเนื้อหาที่เป็นอันตรายอย่างยิ่งบนอินเทอร์เน็ต รวมถึงการใช้ยาเสพติด การฆ่าตัวตาย หรือการทำร้ายตัวเอง” โรว์แลนด์กล่าวต่อรัฐสภา พร้อมยกสถิติประกอบว่า “ผู้ปกครองเด็กชาวออสเตรเลีย 95% พบว่าความปลอดภัยทางออนไลน์เป็นหนึ่งในความท้าทายที่ยากที่สุดในการเลี้ยงลูก”
แม้ว่านี่จะไม่ใช่ครั้งแรกที่ประเทศต่างๆ มีความพยายามในการสร้างกฎหมายแบนโซเชียลมีเดียในเด็กและวัยรุ่น แต่ในขณะนี้ นโยบายของออสเตรเลียถือเป็นหนึ่งในนโยบายที่เข้มงวดที่สุด ทั้งขั้นต่ำของอายุที่สูงที่สุด และยังไม่มีข้อยกเว้นในทุกกรณี
เมื่อปี 2023 ฝรั่งเศสได้เสนอให้แบนโซเชียลมีเดียสำหรับผู้ที่มีอายุต่ำกว่า 15 ปี แต่หากได้รับความยินยอมจากผู้ปกครองก็สามารถเล่นได้ ส่วนสหรัฐฯ มีข้อบังคับให้บริษัทเทคโนโลยีต่างๆ ต้องขอความยินยอมจากผู้ปกครองในการเข้าถึงข้อมูลของเด็กอายุต่ำกว่า 13 ปี ซึ่งเป็นนโยบายที่ใช้มาหลายทศวรรษแล้ว
และจากแถลงการณ์ของรัฐบาล ยังแสดงให้เห็นว่า นอกเหนือจากการแบนไม่ให้เด็กอายุต่ำกว่า 16 ปีใช้โซเชียลมีเดียแล้ว ออสเตรเลียยังพยายามมองหาวิธีที่จะป้องกันไม่ให้เด็กอายุต่ำกว่า 18 ปีเข้าถึงสื่อลามกอนาจารออนไลน์อีกด้วย
หลังจากนี้ หากร่างกฎหมายนี้ผ่าน และกลายเป็นกฎหมายที่มีผลบังคับใช้จริง แพลตฟอร์มต่างๆ จะมีเวลาหนึ่งปีในการหาวิธีบังคับใช้ข้อจำกัดด้านอายุ
แม้จะฟังดูเหมือนเป็นนโยบายที่หักดิบ แต่ประเด็นนี้ก็อาจทำให้เกิดข้อถกเถียงในสังคมต่อไปได้ ไม่ว่าจะเป็นในประเทศใดๆ รวมถึงประเทศไทยด้วย ว่าโซเชียลมีเดียนั้นส่งผลดีหรือผลร้ายต่อเด็กและเยาวชนอย่างไรบ้าง และรัฐบาลเองในฐานะผู้มีอำนาจควรจะออกนโยบายหรือกฎหมายแบบใดให้เหมาะสมต่อพัฒนาการของเด็ก
อ้างอิงจาก