โลกจะเป็นหนึ่งเดียวกันได้ไหม ถ้าเจอภัยคุกคามร่วมกัน? เชื่อไหมว่าประเด็นเรื่องการต่อสู้กับมนุษย์ต่างดาว เคยเป็นส่วนหนึ่งในการทูตระดับโลกด้วยโจทย์ที่เราคล้ายๆ จะเจอในช่วง COVID-19
ย้อนกลับไปเมื่อ การประชุมเจนีวา (Geneva Summit) ในปี ค.ศ.1985 ซึ่งเป็นการประชุมร่วมกันระหว่างผู้นำสหรัฐฯ ในช่วงเวลานั้นอย่าง โรนัลด์ เรแกน และมิคาอิล กอร์บาชอฟ ผู้นำของสหาภพโซเวียนในเวลานั้น โดยนี่คือการประชุมระหว่างประเทศครั้งสำคัญมากๆ ในบริบทที่สหรัฐฯ กับโซเวียตกำลังขัดแย้งกันในช่วงสงครามเย็น
จอร์จ ชูสซ์ อดีตรัฐมนตรีกระทรวงต่างประเทศสหรัฐฯ ในยุคของเรเกน เคยเล่าว่า ในช่วงพูดคุยกันนอกรอบนั้น ผู้นำทั้งสองคนได้คุยกันอย่างเป็นกันเอง และมีช่วงหนึ่งที่ประธานาธิบดีสหรัฐฯ ได้ตั้งคำถามที่น่าสนใจออกมา
เรแกน ถามไปยัง กอร์บาชอฟ ว่า “คุณจะทำอย่างไร ถ้าหากสหรัฐฯ ถูกบุกโจมตีโดยใครสักคนจากภายนอกโลก ถ้ามันเกิดขึ้นจริง คุณจะช่วยพวกเรารึเปล่า” ผู้นำสหรัฐฯ ถาม
กอร์บาชอฟ ตอบว่า โซเวียตจะช่วยเหลือแน่นอน ไม่ต้องสงสัยเลย หลังจากนั้น เรแกนก็พูดกลับมาอีกครั้งว่า ทางเราก็จะช่วยพวกคุณด้วยเหมือนกัน หลังจากจบบทสนทนาสั้นๆ นี้ลงไป ทั้งคู่ก็ยิ้มและหัวเราะให้กัน
ประเด็นการสนทนาครั้งนั้น ถูก อ.ชัยวัฒน์ สถาอานันท์ จากคณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ หยิบมาพูดถึงอีกครั้ง ในการเสวนาหัวข้อ ‘เจาะมุมมอง สามรัฐศาสตร์ ผ่ามหาวิกฤตโควิด-19’ โดยชวนคิดว่าถ้าโลกของเราถูกคุกคามจริงๆ แล้ว ประเทศมหาอำนาจจะร่วมมือกันแค่ไหน? จะร่วมมือกันจริงรึเปล่า?
อ.ชัยวัฒน์ บอกว่า เมื่อเกิดวิกฤตระดับโลกขึ้นจริงๆ มันอาจจะไม่ได้เป็นเช่นนั้นก็ได้ เพราะแต่ละรัฐอาจจะร่วมมือกันแค่ในบางลักษณะ และไม่ร่วมมือกันอีกหลายลักษณะก็ได้
อ.ชัยวัฒน์ ได้ชวนผู้ฟังงานเสวนาออนไลน์ คิดไปพร้อมกันว่า แล้วโอกาสที่โลกจะร่วมมือกันเพราะ COVID-19 มันจะเกิดขึ้นได้จริงแค่ไหน? โดยยกตัวอย่างพฤติกรรมของไวรัส ที่อาจทำให้รัฐและผู้คนเริ่มไม่ไว้ใจกันก็ได้
“พฤติกรรมของไวรัสมันน่าสนใจมาก มันเข้าไปอยู่ในตัวเราได้ ที่น่าสนใจคือมันไม่แสดงอาการ แต่มันแพร่ได้ พอเป็นอย่างนี้ ผลของมันทำให้ศักยภาพของการเป็นภัยคุกคามต่อมนุษย์คนอื่นสูงขึ้นอย่างประมาณไม่ได้ เพราะเราไม่รู้ว่าใครติด สภาพแบบนี้มันน่าสนใจมาก
“คำตอบของกอร์บาชอฟ ว่าเราจะร่วมมือกันในโลกมันยากขึ้นเรื่อยๆ เพราะเราไม่รู้ว่าเขาติดเชื้อไวรัสรึเปล่า และเขาจะมาติดเรารึเปล่า” อาจารย์ ชัยวัฒน์ ชวนตั้งคำถาม
อ้างอิงจาก
#Brief #TheMATTER
