ความหวั่นใจที่ยิ่งใหญ่ที่สุดของคนเลี้ยงสัตว์ โดยเฉพาะน้องหมา คือการที่เรารู้ดีว่า วันหนึ่งอายุขัยของพวกเขา จะถึงปลายทางก่อนเรา
ความสูญเสียจึงเป็นสิ่งที่คนรักหมาต้องเผชิญอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ เป็นความรู้สึกลึกๆ ที่เราทุกคนรับรู้ได้ แต่ก็หวังใจไม่ให้การจากลาเกิดขึ้นอย่างรวดเร็วจนเกินไป
ช่วงนี้เองที่เราเริ่มเห็นข่าวของเหล่าน้องหมาเซเลปเริ่มเจ็บป่วย รวมถึงหลายตัวก็เริ่มจากโลกใบนี้ไป กลับสู่ดาวหมาอันอุดมสมบูรณ์ การแก่ตัวลง ความเจ็บป่วย และการจากลาของพวกมัน ล้วนเป็นธรรมชาติตามอายุขัยที่สั้นกว่าพวกเรามาก
เมื่อตลอดห้วงเวลา 10 กว่าปีที่เติบโตและมีชีวิตพวกมันล้วนทำบ้านให้เป็นยิ่งกว่าบ้าน ความทรงจำมากมาย การมาถึงของช่วงเวลาที่สัตว์เลี้ยงต้องแก่ตัวลง รวมถึงการพบกับห้วงเวลาสุดท้ายกับเพื่อนที่เรารัก ย่อมเป็นสิ่งที่เราอยากประวิงเวลาออกไปให้ได้มากที่สุด เพราะแบบนั้นการรับมือกับความเจ็บป่วยและช่วงเวลาสุดท้ายของชีวิต จึงเป็นอีกหนึ่งสิ่งที่แม้เราจะเตรียมใจแค่ไหน แต่ความเสียใจ และช่องว่างในหัวใจของเราย่อมเป็นจริง
เมื่อเพื่อนสี่ขากลายเป็นผู้สูงวัย
ความยากและแปลกประหลาดในการเลี้ยงและดูแลน้องหมาคือความเปลี่ยนแปลงของพวกมันที่มักจะเปลี่ยนผ่านในช่วงสูงวัยอย่างรวดเร็ว จากเพื่อนที่เคยเติบโตมาด้วยกัน พอถึงจุดหนึ่งร่างกายของพวกมันมักจะเปลี่ยนไปราวกลับพลิกฝ่ามือ
ที่บอกว่าแปลกคือ เรามักจะมองเห็นมันทุกวัน ไม่ค่อยรู้สึกว่าเพื่อนที่รักของเราแก่ลงจนอาจจะสักวันที่เราอาจจะพามันออกไปกลางแดด เราอาจจะเริ่มสังเกตสภาพขนที่กลายเป็นสีขาว เห็นท่าทางการเดินที่แปลกออกไป เห็นความฝ้าฟาง เห็นอาการบางอย่างที่เริ่มส่งสัญญาณ และเริ่มบอกเราว่า เราต้องเริ่มดูแลกันเป็นพิเศษขึ้นแล้วนะ
ในการรับมือกับสุนัขแก่มีเงื่อนไขหลายด้าน ส่วนใหญ่เป็นการสนับสนุนให้เพื่อนรักของเราได้ใช้ชีวิตที่สะดวกและมีความสุขที่สุด ดูแลเส้นทางการเดิน ระวังเรื่องวัสดุโดยเฉพาะการปูพื้นที่ต้องระวังเรื่องการลุกขึ้น การเดินขึ้นลง ระวังการล้ม หรือการหักเลี้ยว
นอกจากเรื่องประจำวันเช่นอาหาร การออกไปออกกำลังกายสั้นๆ สิ่งสำคัญคือการดูแลเรื่องสุขภาพ การตรวจสุขภาพกับสัตว์แพทย์ และการดำเนินตามคำแนะนำต่างๆ ของสัตว์แพทย์ โดยเฉพาะการเข้าใจเรื่องโรคประจำสายพันธุ์ เป็นเงื่อนไขที่สำคัญในการยืดอายุขัย และดูแลคุณภาพชีวิตในช่วงเป็นสุนัขสูงวัยได้อย่างสำคัญยิ่ง
เตรียมหัวใจในวันจากลา
สิ่งที่จะเขียนต่อไปนี้ เขียนจากประสบการณ์ และมักเป็นความเจ็บปวดที่เราหลีกเลี่ยง ทว่าเป็นความจริงสุนัขหรือแมวโดยทั่วไปการเข้าสู่ช่วงเวลาแก่ชรา ยังเป็นเรื่องที่เราทุกคนเข้าใจได้ การดูแลยังไม่หนักหนาเท่าไหร่ แต่สัตว์เลี้ยงโดยเฉพาะสุนัข เมื่อเข้าสู่ระยะท้ายๆ สุขภาพที่ดูปกติที่แม้จะแค่แก่นั้น เมื่อเกิดปัญหา มักจะกลายเป็นจุดพลิกผันและมักจะทรุดโทรมลงชนิดที่เราแทบไม่มีเวลาได้เตรียมใจ
ความรู้สึกทั่วไปในการดูแลสุนัขสูงวัยคือ คือเรามักรับรู้ความเจ็บป่วยของพวกเขาได้ยาก จากที่มีอาการดีๆ ก็อาจนำไปสู่ภาวะที่ต้องประคับประคองได้ภายในระยะเวลาเพียงข้ามคืน
ตรงนี้เองเป็นสิ่งที่เจ็บปวดใจที่สุด และเป็นอีกความจริงที่ลึกๆ แล้วคนเลี้ยงสัตว์ย่อมพยายามหลีกเลี่ยงที่จะเผชิญหน้า
สิ่งที่สำคัญคือการเตรียมช่วงเวลาสุดท้ายที่ดีที่สุด ไม่ว่าจะเพื่อให้สัตว์เลี้ยงที่เรารักมีความสุขที่สุดในช่วงเวลาของการแก่ชรา หรือเพื่อตัวของเราเองที่จะทำให้ช่วงเวลานั้นกลายเป็นช่วงที่ดีที่สุดในการดูแลและรักษาพวกเขาไว้ในความทรงจำ เพราะตลอดทั้งชีวิตของพวกเขามีแค่เราในฐานะคนดูแลมาเสมอ
การดูแลซึ่งกันและกันอันที่จริงเป็นเรื่องซับซ้อน และหลายครั้งก็ต้องยอมรับถึงความยากลำบากทั้งในระดับของการดูแล และในระดับจิตใจ
หาความช่วยเหลือเมื่อจำเป็น
ตรงนี้เองที่บางครั้งการยอมรับความลำบาก การมองหาความช่วยเหลือ การก้าวเข้าสู่ชุมชนไม่ว่าจะเป็นคนที่ดูแลสัตว์เลี้ยงที่แก่และป่วย ไปจนถึงผู้คนที่ล้วนผ่านความสูญเสีย ให้ได้ร่วมแลกเปลี่ยนทั้งความรู้ ความเข้าใจ และความรู้สึกอันจะทำให้การรับมือกับช่วงเวลายากลำบาก ไม่หนักหนาจนเกินไป
ทั้งนี้ ด้วยความที่กิจกรรมการดูแลสัตว์เลี้ยงกลายเป็นกระแสหลัก นอกจากการมองหาความช่วยเหลือจากชุมชน ในกรณีที่เราพอมีกำลัง ก็มีทั้งสินค้าและบริการเกี่ยวกับการดูแลสัตว์เลี้ยงในช่วงเวลาเปราะบาง ที่จะช่วยแบ่งเบาภาระทั้งทางกายและทางใจออกไปได้อย่างมากมาย
โรงพยาบาลสัตว์จำนวนมาก ดูแลสัตว์ป่วยเสมอสมาชิกในครอบครัว มีบริการบริบาลความเจ็บป่วย มีคุณหมอและเจ้าหน้าที่ที่รักเพื่อนของเราไม่ต่างจากครอบครัวของตัวเอง มีการพูดคุยเรื่องแผนการรักษาทั้งการประคับประคอง ไปจนถึงการพิจารณาทางเลือกเพื่อให้ช่วงเวลาสุดท้ายของพวกเขา สวยงาม และเจ็บปวดน้อยที่สุด
บริการเหล่านี้และคนทำงานที่เต็มไปด้วยหัวใจและความรัก เป็นอีกพื้นที่สำคัญที่ช่วยให้เราผ่านพ้นช่วงเวลาอันยากลำบากได้ โดยที่เราเจ็บปวดน้อยลง การมีคนร่วมดูแล เอาใจใส่ กระทั่งการส่งพวกเขาไปสู่ดวงดาวที่ดี การพาการเดินทางสุดท้าย เช่นการจัดการร่างอย่างให้เกียรติ เหมาะสม ทั้งหมดนี้ล้วนเป็นบริการ และเป็นพื้นที่ดูแลที่ไม่ได้ดูแลแค่เพื่อนของเรา แต่คือที่ที่ช่วยดูแลหัวใจของไปพร้อมกัน
สุดท้าย ช่วงเวลาการดูแลสุดท้าย ความเสียใจเป็นเรื่องธรรมดา การยอมรับความเศร้า และการค่อยๆ ก้าวผ่านความสูญเสียเป็นสิ่งที่เราต้องอาศัยเวลา ในวันที่บ้านเงียบลงอย่างไม่เคยเป็น วันที่เรามองหาในที่ที่เคยอยู่ ข้าวของที่เคยใช้ ความวุ่นวายที่เคยมี และช่วงเวลาสิบปี เป็นช่วงเวลาที่เราฉุกคิดได้ว่า ห้วงเวลานั้น ไม่ใช่ห้วงเวลาที่สั้นแต่อย่างใด
ในช่วงเวลาการตระหนักรู้อย่างประหลาด คราบน้ำตาและหัวใจที่หนักอึ้ง เราจะค่อยๆ ย้ำกับอีกตัวเองอีกครั้ง ว่าเวลาเวลาที่พวกเขาอยู่ในชีวิตของเรา เปลี่ยนวิถีชีวิต และเปลี่ยนความรู้สึกของเรา ทำให้บ้านสว่างไสว ไม่ใช่ช่วงเวลาที่แสนสั้น แต่เป็นช่วงเวลาที่ยาวนาน เป็นช่วงเวลาที่คุ้มค่าที่เราจะไม่มีวันลืม เรื่องราวของพวกเขาจะถูกเล่าได้อย่างไม่รู้จบ
น้องๆ ที่เรารัก จะวิ่งเล่นอยู่ที่ไหนซักแห่ง อยู่ในความทรงจำ ตลอดไป
อ้างอิงจาก
