‘วิ้ดดดวิ้วววว’ ‘ว่าไงจ๊ะน้องสาว’ ‘จะไปไหนจ๊ะคนสวย’ ‘น่ารักจัง’ ‘ขาวจังเลย’
เชื่อว่าหลายคนน่าจะเคยได้ยินประโยคประมาณนี้แว่วมาจากคนแปลกหน้าตามท้องถนนหรือตามสถานที่ข้างนอก ซึ่งมันก็คือ ‘catcalling’ หรือการแซวในที่สาธารณะ ที่นับว่าเป็นหนึ่งในการคุกคามทางเพศตามท้องถนน (street harassment) รูปแบบหนึ่งที่มักจะพบเจอกันบ่อยๆ ในชีวิตประจำวัน
catcalling ได้แพร่กระจายไปทั่วทุกแห่งจนถึงขั้นที่ว่ากลายเป็นปัญหาสำคัญในประเทศสหรัฐอเมริกา หน่วยงาน National Stop Street Harassment ได้รายงานว่า ในปี ค.ศ.2014 มีผู้หญิงกว่า 65% ถูกคุกคามทางเพศบนท้องถนน โดยที่มากกว่า 57% ถูกคุกคามทางเพศด้วย ‘วาจา’ (catcalling หรือ verbal harassment) และอีก 41% เคยมีประสบการณ์การถูกคุกคามทางร่างกาย
พฤติกรรมนี้มักจะมาในรูปแบบของการพูดถึงรูปลักษณ์ภายนอก อย่าง ‘น้องคนสวย’ ‘ขาวจัง’ ‘เซ็กซี่จัง’ ฯลฯ ซึ่งนอกเหนือจากนี้ก็จะมีการผิวปาก ส่งเสียงเรียกร้องความสนใจ แทะโลมด้วยสายตา หรือใช้น้ำเสียงในการเรียกที่ทำให้คนฟังรู้สึกไม่สบายใจ แม้พฤติกรรมแบบนี้จะไม่ใช่การคุกคามที่ทำให้เกิดความเสียหายทางด้านร่างกาย เพียงแค่เป็นการพูดจาแซว หยอด หรือล้อเล่นกันขำๆ แต่มันสามารถส่งผลกระทบไปถึงสภาพจิตใจของคนที่โดนได้ เพราะบางคนอาจถึงขั้นไม่อยากออกมาพบปะผู้คนข้างนอก หรือเดินผ่านกลุ่มคนใหญ่ๆ เนื่องจากเกิดความระแวง
ซึ่งที่ผ่านมา เราอาจจะเห็นว่ามีแต่ผู้หญิงเท่านั้นที่ตกเป็นเหยื่อของการคุกคามด้วยการแซว แต่จากการได้สอบถามคนรู้จักรอบๆ ตัวก็ทำให้พบว่า ในสมัยนี้ไม่ว่าจะเป็นเพศไหน อายุเท่าไหร่ ก็สามารถถูกคุกคามด้วยวิธีนี้ได้ทั้งนั้น แล้วก็ไม่มีใครรู้สึกปลอดภัยกับการกระทำเหล่านี้เลยแม้แต่นิด
เพศ : หญิง
อาชีพ : นักศึกษาจบใหม่
“โดยปกติจะโดนแซว โดนมองแบบหื่นๆ แล้วก็มีเลียปากอะไรแบบนี้ เวลาเราใส่ขาสั้นหรือสายเดี่ยว แต่ถ้าแต่งตัวชิคๆ ลุคป้าๆ อะไรแบบนี้จะไม่โดน ส่วนใหญ่จะโดนเวลาเดินบนทางเท้า ทั้งคนที่เดินผ่านเราและคนที่ขับรถผ่านเรา รถพวกนั้นก็จะมีคนงานอยู่ เขาก็จะชอบผิวปาก มองแบบน่ากลัวๆ ที่คิดว่าหนักสุดก็คือเลียปากนี่แหละ ในมหาลัยก็มีนะ นักศึกษาบางคณะก็ชอบแซวแบบแย่ๆ อะ”
เพศ : หญิง
อาชีพ : ผู้ช่วยโปรดิวเซอร์
“เคยแบบ มีวินมอเตอร์ไซค์แซวว่า ‘สวยจัง น่ารักจัง น้องจะไปไหนครับ แวร์อาร์ยูโกอิ้งๆ’ เขานึกว่าเราเป็นชาวต่างชาติมั้งเลยฟังไม่รู้เรื่อง มันก็รู้สึกว่าถูกคุกคามอยู่นะ แบบใครไปกล้าขึ้นรถกับเขาอะ”
เพศ : ชาย
อาชีพ : บริหารงานลูกค้า
“ไม่ได้โดนเองนะ แต่เคยเจอต่อหน้าเลย เป็นแท็กซี่ที่จอดอยู่หน้าห้างฯ พูดแซวคนจีนว่า ‘เพี่ยวเลี่ยงๆ (ในภาษาจีนแปลว่า สวย)’ รู้สึกเกลียดมาก ปกติคนพวกนี้จะอยู่กันเป็นกลุ่มใหญ่ๆ เหมือนพยายามจะแสดงพลังบางอย่าง ซึ่งถ้าอยู่คนเดียวคงไม่กล้าทำอะไรแบบนี้หรอก แต่ส่วนตัวเคยแต่โดนตะโกนว่า ‘เกาหลีจังเลย หล่อ’ อะไรแบบนี้”
เพศ : หญิง
อาชีพ : ครีเอทีฟ
“เคยเดินผ่านวินมอเตอร์ไซค์ แล้วเขาผิวปากใส่ ตะโกนแซวว่า ‘น่ารักจังเลย’ แต่ก็ต้องปล่อยผ่านไป เพราะทำอะไรไม่ได้ พอเจอเหตุการณ์แบบนี้บ่อยๆ ก็เลยทำให้ไม่กล้าเดินผ่านกลุ่มผู้ชายเยอะๆ อีกเลย รู้สึกอึดอัด ไม่อยากเข้าใกล้”
เพศ : หญิง
อาชีพ : นักเขียน
“ตอนสมัยมัธยมจะต้องกลับบ้านเอง แล้วเวลารอขึ้นรถเมล์ ก็จะมีจังหวะที่รถบรรทุก รถสิบล้อ หรือรถพ่วงต่างๆ ขับผ่าน เพราะมันเป็นถนนใหญ่ คนบนรถพวกนั้นก็จะมองเราจากมุมรถที่เขาขับแล้วส่งเสียงแซวเรียกร้องความสนใจ บางครั้งก็บีบแตร 2-3 ครั้ง แล้วมันเสียงดังมากเพื่อให้เราหันไปหา พอเราหันไปแล้วกลับเจอภาพที่น่ารังเกียจสุดๆ ก็คือทำท่าไอเลิฟยูใส่ ทำหน้าทำตาใส่ คือน่ากลัวมาก เหมือนอยากเอาเราอะ แล้วพอเขาขับผ่านไป เราก็รีบวิ่งข้ามถนนกลับบ้านด้วยความรู้สึกที่ว่า เขาทำเพื่ออะไรกันวะ ในใจคือคิดอะไรในเชิงลบต่อคนพวกนั้นไปหมด”
เพศ : หญิง
อาชีพ : นักพัฒนาเว็บไซต์
“มีอยู่วันหนึ่ง จะเดินเอากับข้าวไปให้ยาย แล้วพวกแรงงานต่างด้าวแถวนั้นออกมาเล่นตะกร้อกันเป็นกลุ่ม รู้สึกไม่กล้าเดินออกไป เพราะรู้เลยว่าจะต้องโดนแซวเหมือนที่เคยโดนตอนเด็กๆ แล้วก็เป็นอย่างที่คิด คือโดนผิวปากใส่ โดนมอง แล้วก็ซุบซิบ ความรู้สึกก็เหมือนตอนเด็กๆ ทั้งกลัว ทั้งตั้งคำถามว่าเป็นอะไรกันมากหรือเปล่า รำคาญ แล้วก็ระแวงไปหมด กลัวโดนทำร้ายร่างกาย”
เพศ : หญิง
อาชีพ : นักศึกษา
“ตอนมัธยมต้น เคยเดินผ่านกลุ่มผู้ชายต่างห้องที่ไม่รู้จักในโรงเรียน แล้วเขาก็แซวว่า ‘นมใหญ่จัง’ เราก็เลยหันกลับไปด่า เพราะข้างในรู้สึกโกรธมาก แต่พวกเขาก็ยังไม่หยุด หันมาขำใส่กันแล้วพูดต่อว่า ‘เห้ย เอาว่ะๆ’ เราก็เลยรีบเดินหนีไปเลย”
เพศ : ชาย
อาชีพ : กราฟิกดีไซเนอร์
“ตอนเด็กๆ เราผมยาวเหมือนเด็กผู้หญิง เลยโดนคนขายไอติมแซวว่า ‘ผิวดีจัง ขาว น่ารัก น่าหม่ำจังเลย’ เขาอาจจะชมเพราะเอ็นดู แต่เรารู้สึกว่ามันน่ากลัวอะ เพราะเป็นใครไม่รู้จักมาพูดแบบนี้”
เพศ : หญิง
อาชีพ : กราฟิกดีไซเนอร์
“ล่าสุดเลยที่เจอ เดินออกไปเซเว่นหน้าปากซอย ละมีเด็กแว๊นขับมอไซมาใกล้ๆ แล้วถามว่า ‘น้องน่ารัก ไปไหนครับ ให้พี่ไปส่งมั้ย’ คือจะหันไปด่าไปว่าอะไรก็ไม่ได้ เพราะกลัวเขาไม่พอใจแล้วจะเข้ามาทำร้าย”
เพศ : ชาย
อาชีพ : นักข่าว
“ด้วยความที่ในคณะมีผู้หญิงเยอะ ก็จะโดนแซวบ่อยๆ เรียกชื่อเราด้วยเสียงหวานๆ บ้าง หรือทำท่าทางใส่บ้าง แบบบอกไม่ถูกอะ แต่รู้สึกไม่ดี แล้วก็มีอีกตอนนึง กำลังยืนอ่านหนังสืออยู่ โดนเกย์คนนึงเดินมาบอกว่า ‘หล่อจัง’ แล้วก็เดินผ่านไปเลย ก็รู้สึกอึดอัดนะ”
แม้ดูเหมือนจะเป็นคำชมเชย แซวเล่นๆ ขำๆ เพื่อความสนุกสนานของผู้พูด แต่เมื่อผู้ฟังเกิดความรู้สึกอึดอัดหรือหวาดระแวงกับคำพูดเหล่านั้นเมื่อไหร่ล่ะก็ Catcalling is not a compliment, it’s harassment.
อ้างอิงข้อมูลจาก