ถือเป็นอีกหนึ่งปรากฎการณ์ลึกลับที่ยังไม่มีนักวิทยาศาสตร์คนไหนหาสาเหตุได้ สำหรับการระเบิดของคลื่นวิทยุอย่างรวดเร็ว (Fast radio bursts : FRB) ซึ่งล่าสุดได้มีการพบเบาะแสของปรากฎการณ์นี้ขึ้นอีกครั้ง และที่น่าทึ่งกว่านั้นคือมันเกิดขึ้นภายในระยะเวลาเพียงเสี้ยววินาที แต่กลับมีพลังงานมากกว่าดวงอาทิตย์ถึง 100 ล้านเท่า
นักวิทยาศาสตร์ระบุว่า นี่คือการตรวจพบ FRB ที่ใกล้โลกที่สุดนับตั้งแต่เคยสำรวจมา ซึ่งอาจเป็นตัวชี้วัดได้ว่าในกาแล็คซี่ของเรามีสิ่งมีชีวิตอื่นอาศัยอยู่ด้วย แต่การพยายามหาจุดเกิดเหตุของการระเบิดในครั้งนี้เป็นไปได้ยาก เนื่องจากระยะเวลาที่เกิดนั้นสั้นมาก และไม่สามารถคาดเดาได้เลยว่ามันเกิดในระยะทางไกลเท่าใด แต่เป็นที่แน่ชัดว่ามันได้ก่อตัวขึ้นในสภาวะที่รุนแรงที่สุดในจักรวาล ด้วยการรวมเอาทุกสิ่งทุกอย่างตั้งแต่ดวงดาวที่กำลังจะตายไปจนถึงเทคโนโลยีของมนุษย์ต่างดาวมาเป็นพลังงานในการระเบิดครั้งนี้
นักวิทยาศาสตร์ได้เปิดเผยเพิ่มเติมถึงต้นกำเนิดการระเบิดครั้งนี้ว่า FRB อาจเกิดจากสนามแม่เหล็ก หรือดวงดาวที่มีสนามแม่เหล็กที่ทรงพลังมาก อีกทั้งการระเบิดในครั้งนี้ยังมีลักษณะคล้ายคลึงกับ FRB ที่เคยเกิดขึ้นนอกกาแลคซี่ของเรา ซึ่งมันเป็นการชี้ให้เห็นว่า การระเบิดเหล่านี้อาจเกิดจากต้นเหตุที่ใกล้เคียงกัน
การตรวจจับ FRB ครั้งล่าสุด เริ่มต้นในช่วงปลายเดือนเมษายน นักวิจัยได้ใช้กล้องโทรทรรศน์อวกาศสองตัวตรวจจับการปล่อยรังสีเอกซ์ และรังสีแกมมาจำนวนมากที่มาจากสนามแม่เหล็กที่อยู่ปลายอีกด้านหนึ่งของกาแลคซี จากนั้นในวันรุ่งขึ้น นักวิจัยอีกกลุ่มใช้กล้องโทรทรรศน์ในอเมริกาเหนือสองตัวสังเกตท้องฟ้า ก่อนจะพบการระเบิดของคลื่นวิทยุอย่างรวดเร็ว ซึ่งมีการตั้งชื่อภายหลังว่า ‘FRB 200428’
สำหรับรายละเอียดการค้นพบครั้งนี้ ได้อธิบายไว้ในเอกสารสามฉบับที่ตีพิมพ์ในวารสาร Nature ซึ่งระบุว่าการค้นพบ FRB ต้องอาศัยข้อมูลที่นำมาจากกล้องโทรทรรศน์ทั่วโลก ร่วมกับทีมนักวิทยาศาสตร์นานาชาติ
FRB ถูกค้นพบครั้งแรกในปี ค.ศ. 2007 และนั่นเป็นจุดเริ่มต้นที่ทำให้นักวิทยาศาสตร์ และนักดาราศาสตร์ทั่วโลกพยายามหาคำตอบว่า อะไรเป็นตัวการที่ทำให้เกิดการระเบิดรุนแรงเช่นนี้ได้ ก่อนจะมีการสันนิษฐานว่าอาจจะเป็น ดาวแม็กเนตาร์ (Magnetars) หรือดาวนิวตรอนชนิดหนึ่ง ซึ่งมีสนามแม่เหล็กที่มีพลังงานสูงกว่าสนามแม่เหล็กของโลกหลายพันล้านเท่า ที่เป็นต้นเหตุที่ทำให้เกิดปรากฎการณ์นี้ขึ้น
โดยหลังจากมีการตรวจพบ FRB ในครั้งล่าสุด เหล่านักวิทยาศาสตร์ได้นำเอาข้อสัญนิษฐานเดิมมาทดสอบอีกครั้ง โดยมีการวางจุดกำเนิดของระเบิดไว้ในส่วนต่างๆ ของท้องฟ้าให้มากที่สุด ซึ่งตามทฤษฎีแล้ว มันจะช่วยให้เกิดการเชื่อมโยงกับวัตถุปริศนาในอวกาศ และพบความเชื่อมโยงระหว่างการระเบิดของพลังงานวิทยุกับปรากฏการณ์ทางดาราศาสตร์อื่นๆ ซึ่งอาจเป็นหลักฐานที่ชี้ได้ว่าเหตุระเบิดนี้มีความเกี่ยวข้องกับดาวแม็กเนตาร์อย่างไร หรืออย่างน้อยที่สุดก็อาจจะพบเบาะแสใหม่ของการเกิด FRB
ในอนาคต หากสามารถพิสูจน์ได้ว่า FRB มีต้นกำเนิดจากสนามแม่เหล็กลึกลับจริง ภารกิจต่อไปที่จะตามมาก็คือ นักดาราศาสตร์จะต้องหากลไกที่ทำให้สนามแม่เหล็กสามารถจ่ายพลังงานให้กับ FRB โดยค้นหาตัวอย่างเพื่อทำความเข้าใจว่ามันสามารถส่งพลังงานที่มีสว่างผิดปกติ รวมถึงปล่อยรังสีเอ็กซ์ออกมาพร้อมกันได้อย่างไรในเวลาเดียวกัน
https://www.theverge.com/2020/11/4/21547958/fast-radio-bursts-magnetar-neutron-star-milky-way-galaxy
#Brief #TheMATTER
