เรามักด่าคนที่ทำอะไรไม่มีเหตุผล หรือดูไม่ค่อยฉลาดว่า ‘ตูดหมึก’ แต่เหมือนจะเป็นอย่างนั้นไม่ได้แล้ว เพราะล่าสุด หมึกกระดองเพิ่งผ่านแบบทดสอบวัดเชาว์ ที่ถูกออกแบบมาเพื่อมนุษย์ในวัยเด็ก เป็นที่เรียบร้อยแล้ว
แบบทดสอบเชาว์ ที่ถูกนำมาใช้ในครั้งนี้ มีชื่อเรียกว่า ‘การทดลองสแตนฟอร์ดมาร์ชเมลโล’ ซึ่งเป็นแบบทดสอบที่ถูกออกแบบมา สำหรับมนุษย์ในวัยเด็ก โดยการทดลองจะนำเด็ก เข้าไปอยู่ในห้องที่มีมาร์ชเมลโล โดยเด็กจะถูกบอกให้รออยู่เฉยๆ เป็นระยะเวลา 15 นาที โดยไม่หยิบมาร์ชเมลโลมากิน หากทำสำเร็จ พวกเขาจะได้รับมาร์ชเมลโลชิ้นที่สอง และจะได้กินมาร์ชเมลโลทั้งสองชิ้นเป็นรางวัลของความอดทน
บททดสอบของการอดเปรี้ยวไว้กินหวานนี้ ทำให้เราเห็นถึงความสามารถในด้านเชาว์ปัญญาของเด็ก อาทิ การวางแผนในอนาคต และยังช่วยให้เราเข้าใจพัฒนาการของมนุษย์ ว่าสามารถมีความฉลาดพอ ที่จะรู้จักการอดทนต่อความอยาก เพื่อผลลัพธ์บางอย่างที่จะออกมาดีกว่าได้หรือไม่ แต่ล่าสุด การทดลองลักษณะนี้ กลับเกิดขึ้นกับหมึกกระดอง และมันก็ทำได้ดีเสียด้วย
ถึงแม้ว่าจะมีสัตว์บางชนิด ที่มีความสามารถในการอดทนเพื่อผลลัพธ์ที่ดีกว่าได้ เช่น สุนัข อีกา ที่ผ่านการทดลองสแตนฟอร์ดมาร์ชเมลโลมาแล้ว แต่นี่ถือได้ว่าเป็นครั้งแรก ที่มนุษย์อย่างเราคงจะต้องเปลี่ยนความเข้าใจที่มีต่อสัตว์อื่นๆ เพราะหมึกกระดองกลับมีความฉลาดไม่ต่างไปจากพวกเราในวัยเด็ก
อเล็กซานดรา ชเนลล์ (Alexandra Schnell) นักนิเวศวิทยาพฤติกรรม หัวหน้าทีมนักวิจัยเชาว์ปัญญาในหมึกกระดอง ของมหาวิทยาลัยเคมบริดจ์ เปิดเผยว่า หมึกกระดองที่ทางทีมได้นำมาทดสอบ สามารถอดทนที่จะไม่กินเนื้อปูในมื้อเช้า เพื่อรอกินเนื้อกุ้ง (ที่อร่อยกว่า) ในมื้อเย็นได้อย่างน่าอัศจรรย์ใจ
การทดลองในครั้งนี้ ใช้หมึกกระดองจำนวน 6 ตัว โดยพวกมันจะถูกนำไปใส่ลงในถังน้ำขนาดใหญ่ ที่ถูกออกแบบให้มีประตูโปร่งแสง เพื่อให้หมึกกระดองเห็นเหยื่อหลังประตู โดยประตูหนึ่งจะเป็นเพียงแค่เนื้อปูดิบ ส่วนอีกประตูจะเป็นกุ้งที่ยังมีชีวิตอยู่ อย่างไรก็ดี นักวิจัยได้นำสัญลักษณ์เรขาคณิตติดอยู่บนประตูโปร่งแสง เพื่อช่วยฝึกให้หมึกกระดองเข้าใจวิธีการทำแบบทดสอบในครั้งนี้
รูปวงกลมบนประตู จะมีความหมายว่าประตูจะถูกเปิดออก ในขณะที่ประตูที่มีรูปสามเหลี่ยม จะถูกเปิดในช่วงเวลา 10-130 วินาที และรูปสี่เหลี่ยม หมายถึง ประตูจะถูกปิดไปเรื่อยๆ เนื้อปูดิบจะถูกวางในประตูที่ถูกเปิดออกตลอดเวลา ในขณะที่กุ้งเป็นๆ จะอยู่หลังประตูที่จะถูกเปิดปิดตามเวลา หากหมึกกระดองว่ายเข้าไปกินเนื้อปูดิบ กุ้งเป็นๆ จะถูกนำออกจากถังน้ำทันที อย่างไรก็ดี ในประตูที่ถูกปิดตลอดเวลา จะมีกุ้งเป็นๆ ถูกขังเอาไว้อยู่ด้านใน เพื่อล่อหมึกกระดองเอาไว้เฉยๆ
ทีมนักวิจัยพบว่า หมึกกระดองที่เข้าร่วมการทดลองในครั้งนี้ เลือกที่จะรอกินอาหาร ที่มันอยากกินมากกว่า ซึ่งก็คือกุ้งเป็นๆ แถมมันยังเมินเฉยต่อกุ้งที่ถูกขังในประตูที่ไม่มีวันเปิดออกเสียด้วย “หมึกกระดองสามารถรอเพื่อรางวัลที่ดีกว่า และอดทนได้ถึง 50-130 วินาที ซึ่งความสามารถนี้เปรียบเทียบได้กับสัตว์ที่มีกระดูกสันหลังอย่างลิงชิมแปนซี อีกา และนกแก้ว” ชเนลล์กล่าวถึงความสามารถในการอดทนของหมึกกระดอง
นักวิทยาศาสตร์ยังทดลองเพิ่มเติม ด้วยการทดลองการจำแนกสีและผลลัพธ์ โดยประตูหนึ่งติดรูปสี่เหลี่ยมสีเทา ส่วนอีกประตูหนึ่งติดรูปสีเหลี่ยมสีขาว หากหมึกกระดองเลือกประตูถูก มันจะได้รับรางวัลเป็นขนมเพิ่มเติม และหมึกกระดองเหล่านี้ก็ดันผ่านแบบทดสอบดังกล่าวด้วย ผลลัพธ์จากการทดลองในครั้งนี้ ทำให้ทีมนักวิทยาศาสตร์พบว่า สัตว์อย่างหมึกกระดองกลับมีความสามารถ และฉลาดพอจะรอคอยผลลัพธ์ที่ดีกว่า ไม่ต่างไปจากมนุษย์ในวัยเด็ก ทั้งนี้ ทีมนักวิทยาศาสตร์กำลังเตรียมการทดลองเพื่อทดสอบการวางแผนในอนาคตของหมึกกระดองเอาไว้แล้ว เพื่อรอวัดความสามารถของพวกมันต่อไป
อ้างอิงจาก
https://www.eurekalert.org/pub_releases/2021-03/mbl-qc022621.php
https://jamesclear.com/delayed-gratification
#Brief #TheMATTER
