หลังจากแพร่ระบาดออกไปจากเมืองอู่ฮั่น ประเทศจีน เมื่อปลายปี 2019 ก็กลายเป็นโรคระบาดที่สั่นสะเทือนทั้งโลกอย่างไม่มีวันหวนกลับ คำถามที่บางคนตั้งข้อสงสัยคือ โควิด-19 มีต้นกำเนิดจากตลาดอาหารทะเลในเมืองอู่ฮั่น ที่เป็นข้อสันนิษฐานแรกสุด หรือมาจากห้องแล็บของสถาบันไวรัสวิทยาอู่ฮั่นกันแน่
ล่าสุด เพิ่งมีการเผยแพร่งานวิจัย preprint (ยังไม่ได้ตีพิมพ์ในวารสารที่มี peer-review) 2 ชิ้น มีขนาดรวมกันถึง 150 หน้า ชี้ว่า ต้นตอของโรคโควิด-19 น่าจะมาจากสัตว์ในตลาดหัวหนาน เมืองอู่ฮั่น ไม่ใช่ห้องแล็บของสถาบันดังกล่าว
งานวิจัยชิ้นหนึ่ง นำโดย ดร.ไมเคิล โวโรเบย์ นักชีววิทยาวิวัฒนาการจากมหาวิทยาลัยแอริโซนา สหรัฐฯ เป็นการวิเคราะห์ในเชิงพื้นที่เพื่อชี้ถึงข้อสรุปว่าการระบาดมีศูนย์กลางอยู่ที่ตลาดอู่ฮั่น และยังชี้อีกด้วยว่า ตัวอย่างที่เก็บมามีความเชื่อมโยงอย่างมากกับร้านขายสัตว์มีชีวิต
ขณะที่อีกชิ้นหนึ่ง นำโดย ดร.โจนาธาน เปการ์ จากมหาวิทยาลัยแคลิฟอร์เนีย ซานดีเอโก ระบุว่า ไวรัสในช่วงแรกแบ่งออกเป็น 2 เชื้อสาย (lineage) คือเชื้อสาย A และ B โดยมีการติดต่อจากสัตว์สู่คนครั้งแรกเกิดขึ้นผ่านไวรัสเชื้อสาย B ในช่วงปลายเดือนพฤศจิกายน–ต้นเดือนธันวาคม 2019 ขณะที่การติดเชื้อของเชื้อสาย A จะเกิดขึ้นในไม่กี่สัปดาห์หลังจากมีการติดเชื้อครั้งแรก
โดยสรุปแล้ว งานวิจัยทั้ง 2 ชิ้นชี้ว่า ไวรัสโคโรนา น่าจะมีอยู่ในสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมที่ยังมีชีวิตอยู่และถูกนำมาขายในตลาดหัวหนานในช่วงปลายปี 2019 จริงๆ และมีการติดต่อจากสัตว์สู่คนที่ทำงานหรือซื้อของบริเวณนั้นใน 2 เหตุการณ์ด้วยกัน ดร.โวโรเบย์ ตอกย้ำว่า “เมื่อคุณดูหลักฐานทั้งหมดร่วมกัน มันเป็นภาพที่ชัดมากเลยนะ ว่าโรคระบาดมีจุดเริ่มต้นที่ตลาดหัวหนาน”
อย่างไรก็ดี งานวิจัยทั้ง 2 ชิ้นยังมีจุดอ่อน คือ ไม่ได้ระบุว่าสัตว์ที่เป็นตัวแพร่เชื้อนั้นเป็นสัตว์ชนิดอะไร รวมถึงยังไม่ได้ผ่านกระบวนการ peer-review ดังที่ได้พูดถึงไป แต่นักวิจัยก็มองว่า ยังสามารถทำการศึกษาต่อไปได้ โดยเฉพาะถ้ารัฐบาลจีนยอมปล่อยตัวอย่างเชื้อที่เก็บในช่วงปลายปีให้ได้วิจัยกัน ก็น่าจะเจาะลึกเหตุการณ์การแพร่ระบาดของไวรัสดังกล่าวจากสัตว์สู่คนได้ดียิ่งขึ้น
อ้างอิงจาก
https://www.nytimes.com/interactive/2022/02/26/science/covid-virus-wuhan-origins.html
https://edition.cnn.com/2022/02/26/health/coronavirus-origins-studies/index.html
https://www.theguardian.com/world/2022/feb/26/coronavirus-wuhan-market-chinese-lab-studies
