เมื่อวันที่ 28 เม.ย.2547 เกิดกลุ่มคนร้ายโจมตีฐานที่มั่นของราชการพร้อมกันรวม 11 จุด ใน 3 จังหวัด ได้แก่ ยะลา ปัตตานี และสงขลา ทำให้มีผู้เสียชีวิตทั้งฝ่ายเจ้าหน้าที่รัฐและผู้ก่อเหตุรวมกัน 108 คน
แต่หนึ่งในจุดที่ถูกพูดถึงมากที่สุดคือเหตุการณ์ที่มัสยิดกรือเซะ จ.ปัตตานี อาจเพราะจุดเกิดเหตุเป็นศาสนสถานที่มีความสำคัญทางประวัติศาสตร์ แถมยังตั้งไม่ห่างจากตัวเมืองปัตตานีนัก โดยหลังเกิดเหตุโจมตีฐานที่มั่นของราชการ ผู้ก่อเหตุหลายสิบคนได้หลบไปอยู่ในมัสยิดแห่งนี้ตั้งแต่เช้าตรู่ มีการปิดล้อมและยิงปะทะกันนาน 9 ชั่วโมง โดยฝ่ายเจ้าหน้าที่ใช้อาวุธหนัก ก่อนที่ผู้ก่อเหตุ 32 คนจะถูกยิงเสียชีวิต
หลังเกิดเหตุรัฐบาลขณะนั้น ที่มีทักษิณ ชินวัตรเป็นนายกฯ ได้ตั้ง ‘คณะกรรมการอิสระไต่สวนข้อเท็จจริงกรณีมัสยิดกรือเซะ’ โดยคณะกรรมการเสียงข้างมากมีความเห็นถึงกรณีมัสยิดกรือเซะว่า อาจใช้วิธีที่สันติกว่าในการยุติเหตุการณ์ แทนที่จะใช้ความรุนแรงหรืออาวุธหนัก ความว่า
“..แม้ฝ่ายเจ้าหน้าที่จะอ้างว่า จำเป็นต้องใช้อาวุธเพื่อปกป้องชีวิตตนเองและประชาชนผู้บริสุทธิ์ เมื่อคำนึงถึงที่ตั้งของมัสยิดกรือเซะซึ่งตั้งอยู่เป็นเอกเทศ ไม่ได้ตั้งอยู่ในแหล่งชุมชนและจำนวนประชาชนก็ไม่ได้มีจำนวนมากตามที่มีการกล่าวอ้าง การใช้วิธีปิดล้อมและตรึงกำลังไว้รอบมัสยิดควบคู่ไปกับการเจรจาและเกลี้ยกล่อมโดยสันติวิธี อาจทำให้ผู้ก่อความไม่สงบยอมจำนนได้ในที่สุด อันจะช่วยให้ฝ่ายเจ้าหน้าที่ได้รับข้อมูลเรื่องวัตถุประสงค์ของการดำเนินการครั้งนี้ รวมทั้งผู้อยู่เบื้องหลัง ซึ่งจะเป็นประโยชน์แก่การประเมินสถานการณ์และป้องกันภัยที่อาจเกิดขึ้นในอนาคต การยุติเหตุการณ์มัสยิดกรือเซะด้วยสันติวิธีจึงมีความเหมาะสมกว่าที่จะใช้วิธีรุนแรงและอาวุธหนักเพื่อยุติเหตุการณ์..”
กรณีกรือเซะ หรือกรณีตากใบที่จะเกิดขึ้นภายหลัง ถือเป็นหนึ่งใน ‘ประวัติศาสตร์บาดแผล’ สำหรับคนในพื้นที่ เกิดขึ้นในห้วงปีเดียวกับที่มีการปล้นปืนจากค่ายทหารที่ค่ายปิเหล็ง จ.นราธิวาส ช่วงต้นปี 2547 จนรัฐบาลขณะนั้นประกาศกฎอัยการศึกทั่วพื้นที่ และกองทัพเน้นการใช้กำลังเข้าปราบปรามผู้ก่อเหตุ
ผ่านมา 18 ปีแล้ว ความไม่สงบในพื้นที่ชายแดนใต้ หรือที่มักเรียกกันว่า ‘ไฟใต้’ ยังดำรงอยู่ และไม่รู้เมื่อไรจะสิ้นสุด
The MATTER เคยไปพูดคุยกับคนในพื้นที่ 3 จังหวัดชายแดนใต้ ซึ่งต่างวาดฝันจะให้บ้านเกิดของพวกเขากลับไปปรกติสุขเช่นเดียวกับคนในภูมิภาคอื่นๆ ของประเทศ: https://thematter.co/social/18-years-south-thailand-insurgency/164553
อ้างอิงข้อมูลบางส่วนจาก
https://www.bbc.com/thai/thailand-56171082
https://www.silpa-mag.com/this-day-in-history/article_1425
https://prachatai.com/journal/2005/04/3784
#Brief #TheMATTER