วันนี้ (22 ส.ค. 2565) ปริญญา เทวานฤมิตรกุล อาจารย์ประจำคณะนิติศาสตร์ ม.ธรรมศาสตร์ ให้สัมภาษณ์กับ The MATTER ถึงกรณีที่ พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา ดำรงตำแหน่งในฐานะนายกรัฐมนตรีครบ 8 ปี ในแง่มุมของกฎหมายและการตีความของศาลรัฐธรรมนูญ
ปริญญาชี้ว่า ข้อเท็จจริงคือ พล.อ.ประยุทธ์ เป็นนายกฯ มาตั้งแต่วันที่ 24 ส.ค. 2557 เท่ากับจะครบ 8 ปีในอีกไม่กี่วันนี้ “ประเด็นมีข้อเดียวคือ มีข้อยกเว้นหรือไม่” ทั้งนี้ เขาเกรงว่า ชั้นเชิง (tactic) ที่จะเกิดขึ้นคือ ดึงออกไปให้ไกลที่สุด คือ นับวาระดำรงตำแหน่งตั้งแต่ได้รับโปรดเกล้าฯ เป็นนายกฯ สมัยที่ 2 คือ วันที่ 9 มิ.ย. 2562 เพื่อสุดท้ายออกมากลางๆ คือวันประกาศใช้รัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2560 เมื่อวันที่ 6 เม.ย. 2560 เท่ากับจะอยู่ต่อได้อีก 2 ปี
ปริญญาอธิบายข้อกฎหมายว่า พล.อ.ประยุทธ์ เป็นนายกฯ ตาม มาตรา 158 วรรค 4 ของรัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2560 ขณะเดียวกัน บทเฉพาะกาล มาตรา 264 ซึ่งกำหนดว่าคณะรัฐมนตรี (ครม.) ที่บริหารราชการแผ่นดินก่อนวันประกาศใช้รัฐธรรมนูญ ถือเป็น ครม. ตามรัฐธรรมนูญนี้ ก็ไม่ได้มีข้อยกเว้นในเรื่องการสิ้นสุดของตำแหน่งนายกฯ เท่ากับ พล.อ.ประยุทธ์ จะต้องลงจากตำแหน่งเมื่อครบ 8 ปี ในวันที่ 24 ส.ค. นี้
“อำนาจกับสิทธิเสรีภาพของประชาชนเป็นเรื่องตรงข้ามกัน” ปริญญากล่าว พร้อมระบุว่า ฝ่ายที่สนับสนุนให้เริ่มนับวันที่ 6 เม.ย. 2560 โดยอ้างว่าเป็นการบังคับโทษย้อนหลัง ถือว่าคลาดเคลื่อน เพราะการอ้างถึงกรณีที่ห้ามมีโทษย้อนหลัง เราหมายถึงสิทธิเสรีภาพของประชาชน ส่วนเรื่องของอำนาจ ต้องควบคุม จำกัด ถ้าไม่ควบคุม ประชาชนจะเป็นฝ่ายเสียประโยชน์ ดังนั้น ก็ต้องตีความวาระ 8 ปี อย่างเคร่งครัด ไม่มีข้อยกเว้น
แล้ว พล.อ.ประยุทธ์ เลือกเส้นทางไหนได้บ้าง? ปริญญาเสนอว่ามีทั้งหมด 3 เส้นทาง ได้แก่ 1) ยุบสภา 2) ลาออก และ 3) เสี่ยงดวงกับศาลรัฐธรรมนูญ ซึ่งอาจารย์จากคณะนิติศาสตร์ชี้ว่าการยุบสภาอาจมีข้อดีต่อนายกฯ เพราะวาระ 8 ปีจะไม่ถูกนับขณะรักษาการณ์ แต่ก็จะนำมาสู่การเลือกตั้งภายใน 2 เดือน
สถานการณ์ที่น่ากังวลที่สุดสำหรับปริญญา คือ การที่ พล.อ.ประยุทธ์ ฝากชะตากรรมไว้กับศาลรัฐธรรมนูญ เพราะเชื่อว่าจะชนะเสียงโหวตและได้ไปต่อ และหากได้ไปต่อคงด้วยเหตุผลว่ารัฐธรรมนูญบังคับใช้ย้อนหลังไม่ได้ ซึ่งถือว่ามีปัญหาในทางกฎหมายมาก เพราะมันเป็นการปกป้องอำนาจ ไม่ใช่ปกป้องประชาชน
“ที่ผมห่วงจากนี้ คือ พอนายกฯ ผ่านด่านนี้ไปได้ การคัดค้านและต่อต้านก็น่าจะแรงขึ้น ผมคิดว่าจุดหนึ่งต่อให้ผ่านด่านไปได้ คะแนนนิยมและความรู้สึกประชาชนก็คงไม่พอใจอยู่ดี ภาพเหตุการณ์ขับไล่ พล.อ.ประยุทธ์ จะกลับมา”
ปริญญากังวลว่าคำตัดสินของศาลรัฐธรรมนูญในสภาวะปัจจุบัน อาจไม่เที่ยงธรรมและก่อให้เกิดปัญหา เขาชี้ว่าความเห็นต่างขัดแย้งไม่ใช่ปัญหา แต่จะต้องมีกติกาและผู้ตัดสินที่เที่ยงธรรมด้วย
ในช่วงท้ายของการสัมภาษณ์ ปริญญาเปรียบประเทศไทยกับภาพยนตร์เรื่อง The Lord of the Rings เขาชี้ว่าอำนาจเปรียบเสมือนแหวนในหนังที่ทุกคนแย่งชิงกัน แต่นายกฯ กลับสวมแหวนเพลินไม่ยอมถอด “แต่ว่าท่านต้องไม่ลืมนะครับว่าเมื่อ 8 ปีก่อน ท่านบอกว่า ขอเวลาอีกไม่นาน ความสุขจะคืนกลับมา ตอนนี้ท่านสวมแหวน Lord of the Rings อยู่ แล้วไม่ยอมถอด สวมเพลิน แล้วไม่ใช่แหวนตัวเองด้วย เพราะว่าตอนนั้นไปยึดอำนาจมา ต้องถอดแหวนคืน แล้วประชาชนตัดสินเองว่าใครจะสวมแหวน” ปริญญา กล่าว
รับชมย้อนหลังได้ที่: https://www.youtube.com/watch?v=264kVomUSz0
