ถึงจะเคยยืนยันหนักแน่นว่า ‘ไม่กังวล’ กับการถูกยื่นตรวจสอบกรณีถือหุ้นสื่อ แต่การตัดสินใจโอนหุ้นให้ทายาท ของแคนดิเดตนายกฯ พรรคก้าวไกล “ผมพร้อมสู้กับความพยายามคืนชีพ ITV เพื่อสกัดกั้นพวกเรา” กำลังเป็นสัญญาณบอกว่านี่ไม่ใช่เรื่องที่เดี๋ยวจะผ่านไปเสียแล้ว
ถกกันมาตั้งแต่ก่อนเลือกตั้ง สำหรับปมการถือหุ้นบริษัท ไอทีวี จำกัด (มหาชน) จำนวน 42,000 หุ้น ของพิธา ลิ้มเจริญรัตน์ ที่ถูกร้องให้ กกต. ตรวจสอบว่ามีลักษณะต้องห้ามในการลงสมัครรับเลือกตั้งตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 98 (3) หรือไม่
คำถามคือ นี่จะนำไปสู่การเลือกตั้งซ่อมทั้งประเทศ หรือทำให้เขาไม่สามารถเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร แต่ก็ยังสามารถเป็นนายกรัฐมนตรี หรือขาดคุณสมบัติในการเป็นนายกฯ แต่เขาก็ยังเป็น ส.ส. ได้ไหม The MATTER รวบรวมคำอธิบายข้างต้น ดังนี้
1.จุดเริ่มต้นคำร้องหุ้นสื่อ
“เลือกพรรคไหนดุลพินิจอยู่ที่พี่น้องประชาชน ฟังปราศรัยพิจารณาผมไม่ว่า แต่คนไหนไม่ถูกไม่ต้อง ผมมั่นใจในข้อเท็จจริงที่เพียงพอจะนำสู่การร้อง กกต.”
เป็นคำสัมภาษณ์ผ่านสื่อมวลชนของ เรืองไกร ลีกิจวัฒนะ สมาชิกพรรคพลังประชารัฐ ครั้งวันที่ 10 พฤษภาคม ที่เข้ายื่นคำร้องให้ตรวจสอบพิธา ว่าเข้าข่ายมีลักษณะต้องห้ามในการลงสมัครรับเลือกตั้ง ส.ส. ตามรัฐธรรมนูญจากกรณีการถือหุ้นหรือไม่
เรืองไกรระบุว่า ได้ข้อมูลจากบุคคลซึ่งเป็นหนึ่งในผู้ถือหุ้นของบริษัท ไอทีวี จำกัด (มหาชน) พบหลักฐานตามเอกสารของกรมพัฒนาธุรกิจการ วันที่ 27 เมษายน 2565 ที่ชี้ว่าพิธายังเป็นผู้มีชื่อในบริษัทดังกล่าว
ประเด็นสำคัญ คือบริษัทมีการระบุวัตถุประสงค์การดำเนินธุรกิจที่ ‘เกี่ยวข้องกับความเป็นสื่อ’ อีกทั้งในรายงานการประชุมผู้ถือหุ้นไม่นานนี้ มีผู้ถือหุ้นรายหนึ่งสอบถามผู้บริหารว่า ITV เป็นสื่อหรือไม่? จนได้รับคำตอบว่ายังเป็นเช่นนั้น จึงเป็นเหตุต้องร้องให้ กกต. ตรวจสอบของเรืองไกร
ก่อนที่วันที่ 9 พฤษภาคม พิธาจะเขียนข้อความชี้แจงว่า หุ้นดังกล่าวอยู่ในกองมรดก ที่เขามีฐานะเป็นเพียงผู้จัดการมรดกเท่านั้น
ตามความเห็นของ เข็มทอง ต้นสกุลรุ่งเรือง อาจารย์คณะนิติศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ระบุว่า ผู้จัดการมรดกไม่ได้มีกรรมสิทธิ์ในทรัพย์มรดก เป็นแค่ผู้ที่รับมาจัดการ ดังนั้นการจะมีส่วนตัดสินที่อิงประโยชน์จากทรัพย์นั้นเป็นเรื่องยาก
อ้างอิงตามสำเนาบัญชีรายชื่อผู้ถือหุ้น (บมจ.006) ในวันประชุมสามัญผู้ถือหุ้น เมื่อวันที่ 27 เมษายน 2565 พิธาถือหุ้นในลำดับที่ 7,138 จำนวน 42,000 หุ้น มีสัดส่วน 0.0035% จากจำนวนหุ้นทั้งหมด คิดเป็นมูลค่า -56,910 บาท โดยมีโดยบริษัท อินทัช โฮลดิ้งส์ จำกัด (มหาชน) ถือหุ้นใหญ่ด้วยจำนวน 638,602,846 หุ้น
ตอนหนึ่งของเอกสาร มีการแจ้งวัตถุประสงค์ของบริษัท 45 ข้อ โดยมีตัวอย่าง 4 ข้อ ที่เกี่ยวข้องกับความเป็นสื่อ คือ
– ข้อ 18 ประกอบกิจการโรงพิมพ์ รับพิมพ์หนังสือ พิมพ์หนังสือจำหน่าย และออกหนังสือพิมพ์
– ข้อ 40 ประกอบกิจการ รับบริหารและดำเนินกิจการสถานีวิทยุ โทรทัศน์ โทรทัศน์ระบบบอกรับเป็นสมาชิกและโทรภาพทางสาย(เคเบิลทีวี) รับเป็นที่ปรึกษา ให้คำแนะนำ บริการประชาสัมพันธ์และจัดรายการทางวิทยุโทรทัศน์ โทรทัศน์ระบบบอกรับเป็นสมาชิกและโทรภาพทางสาย (เคเบิลทีวี) ปฏิบัติตามมติคณะรัฐมนตรี หรือคณะกรรมการควบคุมการกระจายเสียงของรัฐ หรือหน่วยงานผู้มีอำนาจใดๆในกิจการวิทยุโทรทัศน์ โทรภาพทางสาย(เคเบิลทีวี)
– ข้อ 41 ประกอบกิจการรับจ้างโฆษณาทางโทรทัศน์ โรงภาพยนตร์ วิทยุ หนังสือพิมพ์ หรือสื่อใดๆ รับบริการถ่ายภาพเพื่อโฆษณาผลิตภัณฑ์ ตลอดจนรับจ้างออกแบบโฆษณาทุกชนิดทุกประเภท บริการประชาสัมพันธ์ทางธุรกิจ (ดูเอกสาร)
– ข้อ 43 ประกอบกิจการผลิต จัดสร้าง จัดทำ จัดจำหน่าย และจัดการโดยประการอื่น ซึ่งรายการที่เกี่ยวข้องกับข่าว สารคดี ละคร การแสดงและรายการบันเทิงทุกชนิด ทางสถานีวิทยุโทรทัศน์ โรงภาพยนตร์ โรงละคร โรงมหรสพ หรือสถานบันเทิงใดๆ
คงไม่อาจปฏิเสธได้ว่า บันทึกการประชุมผู้ถือหุ้นที่เรืองไกรใช้ในการยื่นร้องเรียน นับเป็นหลักฐานที่น่าสนใจ ทราบชื่อผู้ถามถึงสถานะธุรกิจในระหว่างการประชุมนามว่า ‘ภาณุวัฒน์’ ซึ่งมีความเกี่ยวข้องเป็นลูกจ้างของนิกม์ แสงศิรินาวิน อดีตผู้สมัคร ส.ส. พรรคอนาคตใหม่ ที่ปัจจุบันสังกัดพรรคภูมิใจไทย ตามรายงานข่าวของ PPTV ที่ยกคำสัมภาษณ์ทนายของนิกส์
โดยระบุว่าครั้งหนึ่งช่วงเลือกตั้ง นิกม์เคยปรึกษาว่าจะร้องเรียนกรณีหุ้น ITV ที่พิธาถือครองแต่ครั้งนั้นมองว่าหลักฐานไม่ชัดเจน ก่อนจะมาเห็นการร้องเรียนตามข่าว และตามคำยืนยันของนิกม์นั้น ไม่ได้รู้จักกับเรืองไกรเป็นการส่วนตัว เชื่อว่าหลักฐานที่มีมาจากเอกสารที่เผยแพร่สู่สาธารณะตามปกติ
2.ITV โดนคดีอะไร
สำหรับสถานีโทรทัศน์ ITV หรือชื่อเต็มว่า Independent Television นั้นตั้งขึ้นตั้งแต่ปี 2539 ซึ่งขณะนั้นผู้ถือสัมปทานในการบริการสถานีโทรทัศน์จาก สปน. เป็นระยะเวลา 30 ปี คือ ธ.ไทยพาณิชย์ เป้าหมายก็เพื่อให้มีการรายงานข่าวสารที่ไม่ถูกปิดกั้น ถูกต้อง โดยมีเงื่อนไขให้พื้นที่ข่าวที่มีสาระสูงถึง 70% ก่อนที่จะแปรสภาพเป็นบริษัทมหาชนในเวลาต่อมา
ถัดมาในช่วงวิกฤตต้มยำกุ้ง ปี 2540 ช่องขาดทุนอย่างหนัก ธ.ไทยพาณิชย์ จึงตัดสินใจขายหุ้นให้กลุ่มชินคอร์ป ของตระกูลชินวัตร ก่อนที่ทักษิณ ชินวัตร จะก้าวขึ้นมาเป็นนายกรัฐมนตรีในปี 2544
ระหว่างการบริหารของชินคอร์ปได้มีการยื่นขอปรับสัญญา และขอลดค่าสัมปทานจาก 840 ล้านบาท เหลือ 230 ล้านบาทต่อปี ให้เหตุผลว่ามีช่องอื่นจ่ายราคาที่ถูกกว่า โดยอนุญาโตตุลาการก็จึงวินิจฉัยให้ทำได้ อีกทั้งปรับลดสัดส่วนเนื้อที่สาระ และเนื้อหาบันเทิงให้เท่ากัน
ในช่วงนั้นถึงได้เกิดกลุ่มกบฏ ITV ซึ่งเป็นนักข่าวที่มองว่ามีการแทรกแซงการทำงาน อย่างห้ามรายงานข่าวแง่ลบต่อทักษิณ อย่างกรณีโอนหุ้น การพาดพิงพรรคไทยรักไทย เป็นต้น แต่ในตอนนั้นตามรัฐธรรมนูญปี 2540 ไม่ได้มีข้อห้ามการถือหุ้นสื่อของนักการเมืองแต่อย่างใด
ต่อมา สปน. ซึ่งเป็นผู้เสียผลประโยชน์ค่าสัมปทานที่ลดลง ได้ยื่นต่อศาลปกครองให้เพิกถอนคำสั่งของคณะอนุญาโตตุลาการดังกล่าว จนเป็นที่มาของคำพิพากษา ปี 2549 ให้ ITV กลับไปจ่ายค่าสัมปทาน และปรับผังรายการกลับไปตามเดิม
ด้วยค่าสัมปทานย้อนหลัง ที่มีมูลค่า 100,000 ล้านบาทโดยประมาณ เป็นตัวเลขที่ ITV แบกรับไม่ไหว ราคาหุ้น ITV ก็ร่วงอย่างหนัก รัฐบาลก็มีมติว่าหากไม่สามารถชำระเงินได้ ภายใน 7 มีนาคม 2550 ก็ต้องยกเลิกสัมปทานไป จึงเป็นเหตุผล ให้ ITV ต้องจอดำในที่สุด แม้บรรดาพนักงานจะยื่นขอคุ้มครองชั่วคราว จนยื้อเวลาออกอากาศต่อได้อีก 1 ปี ในชื่อ TITV แต่เมื่อครบกำหนดก็ต้องปิดช่องถาวร
โดยในการแจกแจงงบการเงิน ปี 2565 ระบุว่า บริษัท ITV ยังคงมีรายได้อยู่ 20.6 ล้านบาท จากผลตอบแทนเงินลงทุน และดอกเบี้ยรับเท่านั้น
3.ITV ฟื้นคืนชีพถูกเวลา?
แม้สถานะของ ITV ยังไม่เป็นที่ประจักษ์ แต่ก็ทำให้ชื่อนี้กลับมาเป็นที่พูดถึง หลายคนอาจไม่คุ้นหนัก ต่างกับบรรดา ‘คน ITV’ ที่ชื่อนี้ไม่เคยเลือนราง ด้วยจำนวนมากต่างเป็นหนึ่งในพนักงานที่ได้รับผลกระทบจากการปิดตัวลงครั้งนั้น
“ใครที่ขุดซากไอทีวีออกมาเล่นการเมืองวันนี้ รู้ไว้ด้วยนะว่าคุณกำลังเหยียบย่ำหัวใจที่เจ็บปวดของพวกเราอีกครั้ง”
เป็นข้อความบนเฟสบุ๊กส่วนตัวของ นารากร ติยายน อดีตผู้สื่อข่าวที่เคยปฏิบัติงานอยู่ใต้ชายคา ITV และอยู่ในช่วงเวลาที่มีกระดาษแฟกซ์แจ้งปิดสถานีภายในเวลา 24.00 น. ส่งตรงมาจากอธิบดีกรมประชาสัมพันธ์ในสมัยนั้น อีกทั้งยังมีโอกาสกล่าวลาผู้ชมในข่าวค่ำวันนั้นว่า “นี่เป็นคืนสุดท้ายของทีไอทีวี (ตอนนั้นไอทีวีถูกเปลี่ยนเป็น TITV) พวกเราทุกคนเก็บของหมดแล้ว…ดิฉันขอเป็นตัวแทนเพื่อนๆ ทุกคนกล่าวคำว่า ‘ลาก่อน'”
เช่นเดียวกับ จตุรงค์ สุขเอียด อดีตบรรณาธิการข่าวเฉพาะกิจ ที่เขียนข้อความแสดงความเห็นในฐานะที่ครั้งหนึ่งเคยเป็นตัวแทนพนักงาน ITV คัดค้านการสั่งยึดคลื่นความถี่ไอทีวีของสำนักงานปลัดสำนักนายกรัฐมนตรี (สปน.) “อย่าเอาสื่อที่พวกผมรัก เคยเอาชีวิตไปเสี่ยงเป็นเสี่ยงตายมาเป็นแพะทางการเมือง อย่าสร้างตราบาปให้กับสื่อที่ถูกปิดไปอีกเลยครับ”
เหตุที่อดีตพนักงาน ITV บางส่วนมีปฏิกิริยากันกรณีหุ้นสื่อของพิธาเช่นนี้ คงต้องย้อนไปทำความเข้าใจครั้งปี 2550 สปน. ได้แจ้งบอกเลิกสัญญาเข้าร่วมงานและดำเนินการสถานีวิทยุโทรทัศน์ระบบ ยู เอช เอฟ
เป็นเหตุให้ ITV ไม่สามารถใช้คลื่นความถี่เพื่อประกอบกิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศน์ หรือกิจการโทรคมนาคมได้ นับแต่นั้นเป็นต้นมามูลค่าหุ้น ITV ก็ต่ำลง และถูกถอดจากการซื้อขายของตลาดหลักทรัพย์ ตั้งแต่วันที่ 24 กรกฎาคม 2557
อย่างไรก็ดี นั่นทำให้บรรดาพนักงานเริ่มต้นยื่นคำร้องต่อศาลปกครองให้คุ้มครองชั่วคราว จนสามารถทำงานกันได้ภายใต้ชื่อ TITV เป็นเวลา 1 ปี ก่อนจะยกเลิกการคุ้มครอง และมีการชำระเงินเลิกจ้างตามกฎหมายแรงงาน ทั้งมีพนักงานบางส่วนที่โอนย้ายไปทำงานภายใต้ TPBS ซึ่งได้รับต่อคลื่นความถี่ดังกล่าวมาใช้ออกอากาศ
เช่นนี้แล้ว จึงไม่น่าแปลกใจที่บรรดาคนไอทีวี อาจมีความเห็นไปในทิศทางเดียวกัน สอดคล้องกับ อนุพงษ์ ไชยฤทธิ์ รองผอ.องค์การกระจายเสียงและแพร่ภาพสาธารณะแห่งประเทศไทย (ส.ส.ท.) ที่มองว่า กลุ่มผู้ถือหุ้นใหญ่ที่โดยพฤติการณ์มีอิทธิพลต่อการกำหนดนโยบาย และการดำเนินงานในปัจจุบัน คือ บริษัท อินทัช โฮลดิ้งส์ จำกัด (มหาชน) การรักษาสถานะความเป็นนิติบุคคลของ ITV เป็นไปเพื่อดำเนินการฟ้องร้องกับ สปน.
ในเมื่อ กกต. เองก็ยังไม่ได้มีการเรียกพิธาเข้าไปชี้แจงแต่ประการใด ความเห็นอีกแง่มุมที่ต่างออกไปก็ไม่อาจมองข้ามไปได้ ยิ่งประเด็นนี้อาจส่งผลต่อการจัดตั้งรัฐบาล และโหวตเลือกนายกฯ ที่ใกล้เข้ามา
อย่างสมชาย แสวงการ สมาชิกวุฒิสภา ที่ให้ความเห็นว่า จะอ้างเรื่องการเป็นผู้จัดการมรดกไม่ได้ เพราะการเป็นเจ้าของหุ้นเริ่มตั้งแต่เจ้ามรดกเสียชีวิต หุ้นนั้นตกเป็นของทายาททันทีที่เจ้ามรดกเสียชีวิต ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ และพิธานับเป็นหนึ่งในทายาทโดยธรรม อีกทั้งการแสดงตนรับโอนหุ้นในฐานะผู้จัดการมรดก และในฐานะทายาทโดยธรรมผู้มีสิทธิได้รับมรดกแล้ว การเป็นเจ้าของหุ้นจึงสมบูรณ์แล้ว
4.เจตนารมณ์ของการมีข้อห้ามหุ้นสื่อ
ปัจจัยสำคัญที่นักวิชาการหลายคนกล่าวถึงเป็นเสียงเดียวกัน ว่า กกต. อาจใช้พิจารณาคดีหุ้นดังกล่าว คือ ‘เจตนารมณ์’ ของกฎหมายข้อนี้
สถาบันพระปกเกล้าเผยแพร่บทความที่อธิบายคำว่า ‘ถือหุ้นสื่อ’ ว่า มีการบัญญัติคำนี้ครั้งแรกไว้ในรัฐธรรมนูญแห่งราชาอาณาจักรไทย พ.ศ. 2550 โดยที่มีเจตนารมณ์เบื้องหลังจากความไม่ปกติของการเมืองไทย เมื่อปี 2548 ที่มีการฉกฉวยประโยชน์จากสื่อ จึงเกิดเป็นหลักการไม่ให้นักการเมืองเป็นเจ้าของสื่อขึ้นมา เพื่อให้ยังคงรักษาเสรีภาพในการนำเสนอข่าวสาร ปราศจากการแทรกแซงจากฝ่ายการเมือง
แต่นั่นก็ยังคงเป็นเพียงการระบุกรอบกว้างๆ โดยไม่ได้มีการกำหนดโทษ จนถูกตั้งข้อสังเกตว่ากฎหมายนี้ใช้ไม่ได้จริง
ภายหลังการเข้ามาของ คสช. ที่ได้มีการยกเลิกรัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2550 จนนำมาสู่รัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2560 ฉบับปัจจุบัน ได้บัญญัติโทษเพิ่มเติมไว้ใน พ.ร.ป.ว่าด้วยการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร พ.ศ. 2561 ใจความโดยรวมคือ ผู้ใดถือหุ้นสื่อแล้วย่อมถูกระงับสิทธิในการลงรับสมัครเลือกตั้ง
พัฒนาการเหล่านี้ ล้วนแต่สะท้อนวัตถุประสงค์ที่ต้องการให้ระบบการเมืองถูกตรวจสอบได้อย่างตรงไปตรงมา โดยไม่ฉวยใช้สื่อเป็นเครื่องมือ ซึ่งนี่ก็กลายเป็นบรรทัดฐานของคำตัดสินกรณีถือหุ้นสื่ออยู่หลายหน
ในฐานะผู้เชี่ยวชาญทางกฎหมาย เข็มทอง ชี้ว่า ศาลไม่เคยวางบรรทัดฐานของความเป็นสื่อ แต่ใช้วิธีดูวัตถุประสงค์การจดทะเบียนธุรกิจ ทำให้สื่อบางประเภทอาจเข้าข่ายทั้งที่ไม่ได้มีอิทธิพลต่อสังคมตามที่รัฐธรรมนูญต้องการจำกัดสิทธิ
อีกทั้งระบุว่า วิธีการอธิบายในคำวินิจฉัยของศาลหลายครั้งแย่ จนไม่สามารถนำมาเป็นหลักการวินิจฉัยครั้งต่อไป อย่างกรณีหุ้นสื่อที่เคยให้เหตุผลว่า ถ้ายังสามารถกลับมาประกอบกิจการได้อีก ให้ถือเป็นสื่อ ความสำคัญคือต้องวางหลักเกณฑ์ที่ละเอียด
“เปรียบเทียบถ้ามีปืน เราไม่ควรถูกจับข้อหาฆาตกรรม เพราะมีศักยภาพที่จะฆ่าคน เหมือนกันถ้าคุณจดทะเบียนวัตถุประสงค์ว่าจะทำธุรกิจสื่อ ไม่ได้แปลว่าจะทำ ในทางกฎหมาย เราต้องลงโทษต่อเมื่อเริ่มกระทำ”
“กฎหมายที่เขียนเป็นลายลักษณ์อักษรมันไม่สมบูรณ์…สิ่งที่ศาลทำคือการใส่เนื้อหนังลงไป ด้วยบรรทัดฐานจากคดีต่างๆ แนวปฏิบัติ หลักการตีความ นี่คือสิ่งที่นิติศาสตร์ต้องเรียน เพื่อให้กฎหมายมีเหตุมีผล ปรับใช้ได้กับยุคสมัย ไม่เชย”
5.กรณีศึกษาคดีหุ้นสื่อ
บทเรียนที่ใกล้ตัวแคนดิเดตนายกฯ พรรคก้าวไกล ที่สุดหนีไม่พ้นกรณีธนาธร จึงรุ่งเรืองกิจ อดีตหัวหน้าพรรคอนาคตใหม่ ที่ถูกนักร้องอย่างศรีสุวรรณ จรรยา เลขาธิการสมาคมองค์การพิทักษ์รัฐธรรมนูญไทย ยื่นให้ กกต. พิจารณาคุณสมบัติการเป็น ส.ส. จากเหตุถือหุ้นบริษัท วี-ลัค มีเดีย จำกัด ซึ่งมีการระบุวัตถุประสงค์ในการยื่นจดทะเบียนว่าประกอบกิจการหนังสือพิมพ์และสื่อมวลชน ทั้งยังคงมีรายได้ ไม่มีการจดทะเบียนยกเลิกบริษัทหรือเสร็จการชำระบัญชี
แม้ข้อโต้แย้งของอดีตหัวหน้าพรรคอนาคตใหม่ จะระบุว่า ได้มีการโอนหุ้นแล้ว แต่นั่นก็เกิดขึ้นภายหลังวันที่สมัครเป็น ส.ส. จนต้องพ้นสภาพ ส.ส. ในท้ายสุด
เช่นเดียวกัน คำพิพากษาของศาลฎีกาอีก 4 คดี ในปี 2562 ที่ กกต. ไม่รับรองผลการเลือกตั้งของผู้สมัคร จากประเด็นการถือหุ้น เจ้าของหรือเป็นบรรณาธิการ แม้จะมีการอ้างว่าไม่ได้ประกอบกิจการ หรือไม่ได้ตีพิมพ์เป็นระยะเวลาหนึ่งแล้ว แต่เมื่อไม่ได้แจ้งยกเลิก หรือเปลี่ยนแปลงรายการในหลักฐานการจดแจ้งการพิมพ์ต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ จึงไม่มีผลทำให้พ้นจากความเป็นผู้พิมพ์ ผู้โฆษณา บรรณาธิการ หรือเจ้าของกิจการหนังสือพิมพ์ดังกล่าวได้
เป็นเหตุให้ 4 ผู้สมัคร คือ อนุสรณ์ เกษมวรรณ พรรคชาติพัฒนา สุวัฒน์ชัย สวัสดี ผู้สมัคร พรรคความหวังใหม่ ทวีป ขวัญบุรี พรรคพลังประชารัฐ และอรชุน ประสิทธิ์สมบัติ พรรคประชาธิปัตย์ ถูกศาลฎีกาวินิจฉัยว่า เป็นบุคคลอันมีลักษณะต้องห้ามมิให้ใช้สิทธิสมัครรับเลือกตั้งเป็น ส.ส.
อย่างไรก็ดี มีอีกกรณีหนึ่งที่ถูกเทียบเคียงกับปมหุ้นครั้งนี้ คือ คดีของชาญชัย อิสระเสนารักษ์ อดีตผู้สมัคร ส.ส. พรรคประชาธิปัตย์ ที่เคยถูก กกต. เขต 2 นครนายก ใช้ดุลพินิจตัดสิทธิ์การลงสมัครรับเลือกตั้ง ด้วยมองว่าเข้าข่ายมีคุณสมบัติต้องห้ามตามกฎหมาย จากการถือหุ้นบริษัท แอดวานซ์ อินโฟเซอร์วิส จํากัด (มหาชน) หรือ AIS ซึ่งได้มีการลงทุนในบริษัทที่ประกอบกิจการสื่อถึง 2 แห่ง
ก่อนที่ศาลฎีกาแผนกคดีเลือกตั้ง จะมีคำตัดสินเมื่อ 2 พฤษภาคม 2566 ให้ลงเลือกตั้งได้ เพราะเห็นว่าการครอบครอง 200 หุ้น จากจำนวนหุ้นที่ชำระแล้วทั้งหมด 2,873,425,791 หุ้น นับเป็นสัดส่วนที่น้อยจนไม่มีอำนาจสั่งการที่จะเป็นประโยชน์แก่ตัว
ทั้งนี้ ชาญชัยได้มีการแสดงความเห็นถึงหุ้นสื่อของพิธา ว่าต่างกับกรณีของตนเอง ที่เป็นเพียงการถือหุ้นสื่อทางอ้อมเท่านั้น จากที่บริษัท AIS ซึ่งไม่ได้ประกอบกิจการสื่อ แต่ไปลงทุนในสื่ออิเล็กทรอนิกส์
ต้องรอดูว่าท้ายที่สุด กกต. จะพิจารณาเพื่อยื่นส่งให้ศาลรัฐธรรมนูญพิจารณาวินิจฉัยชี้ขาดหรือไม่ แม้นักวิชาการหลายคนจะมองว่า ทิศทางคำตัดสินของศาลฎีกาในคดีหุ้นสื่อเริ่มเป็นไปในทางที่ดีขึ้น และคาดหวังว่าหากศาลรัฐธรรมนูญต้องมาพิจารณาเรื่องนี้จริง ก็หวังว่าคำตัดสินจะมีเอกภาพตามทิศทางที่เป็นมาก่อนหน้านี้
หรือยิ่งไปกว่านั้น บางคนก็เห็นว่าเรื่องการถือหุ้นสื่อนั้น มีการพิจารณาคดีให้เห็นมาหลายกรณีแล้ว ไม่จำเป็นที่ กกต.จะต้องส่งคำร้องให้ศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยอีก แต่สามารถจบเรื่องได้ภายใน กกต.เอง
ไม่ว่าบทสรุปจะไปในทิศทางไหน แต่นี่ก็เป็นประเด็นร้อนที่เราต้องเฝ้าจับตา ก่อนที่เราจะได้รู้กันว่าในวันโหวตเลือกนายกฯ จะยังคงมีแคนดิเดตฯ จากพรรคก้าวไกล ที่ชื่อพิธา ลิ้มเจริญรัตน์ หรือไม่
อ้างอิงจาก
