ทุกวันนี้ AI เริ่มเข้ามาอยู่ในชีวิตประจำวันของเรามากขึ้นเรื่อยๆ อย่างการใช้ ChatGPT ที่ถามอะไรไปก็ได้คำตอบ ช่างง่ายดาย ขณะเดียวกัน ความเป็นกังวลเกี่ยวกับการใช้พลังงานไฟฟ้าเพื่อสนับสนุนปัญญาประดิษฐ์ก็ถูกพูดถึงเช่นกัน
องค์การพลังงานระหว่างประเทศ (IEA) คาดการณ์ว่า ปริมาณการใช้พลังงานไฟฟ้าจากปัญญาประดิษฐ์ (AI) สกุลเงินดิจิทัล (Cryptocurrency) และศูนย์ข้อมูล (Data Center) จะเพิ่มขึ้นเป็นสองเท่าในปี 2026 เมื่อเทียบกับปี 2022 ซึ่งจะทำให้มีปริมาณเทียบเท่ากับที่ญี่ปุ่นใช้ทั้งประเทศ
หนึ่งในสิ่งที่ใช้พลังงานมาก คือ ‘Generative AI’ โดยมันใช้พลังงานในการรวบรวมข้อมูลจำนวนมากในอดีต อย่างข้อความ รูปภาพ วิดีโอ และใช้ในการฝึก (trianing) เพื่อให้ AI สามารถประมวลผลตามคำสั่งได้
การฝึกโมเดลภาษาขนาดใหญ่ เช่น GPT-3 ของ OpenAI ใช้พลังงานไฟฟ้าเกือบ 1,300 เมกะวัตต์-ชั่วโมง (MWh) หรือเทียบเท่ากับการใช้ไฟฟ้าของบ้านเรือนในสหรัฐอเมริกาประมาณ 130 หลังทั้งปี
หรือหากเปรียบเทียบเป็นการค้นหาบน Google 1 ครั้ง จะใช้พลังงานไฟฟ้า 0.3 วัตต์-ชั่วโมง ในขณะที่หากเราป้อนคำสั่งให้ ChatGPT 1 ครั้ง จะใช้พลังงาน 2.9 วัตต์-ชั่วโมง หรือมากกว่า Google เกือบ 10 เท่า
Sasha Luccioni หัวหน้านักวิจัยด้านสภาพอากาศจากบริษัท Hugging Face ที่ทำงานด้าน AI ระบุว่า ผู้คนควรคำนึงถึง ‘การมีสติทางดิจิทัล’ (digital sobriety) มากขึ้น
“ฉันไม่ได้ต่อต้านการมีสมาร์ทโฟนหรือการใช้ AI แต่ก่อนใช้อาจลองถามตัวเองก่อนว่า ฉันจำเป็นต้องมีของใหม่นี่จริงไหม ฉันจำเป็นต้องใช้ ChatGPT สร้างสูตรอาหารจริงหรือเปล่า…ถ้ามันยังไม่ถึงที่สุด ก็อย่าเพิ่งใช้ Generative AI เลย” Sasha บอก
อย่างไรก็ดี ในอีกทางหนึ่ง AI ได้เข้ามาช่วยเป็นเครื่องมือประหยัดพลังงานให้กับมนุษย์ เช่น Smart Home ที่ใช้ AI ช่วยคำนวณและควบคุมการใช้พลังงานในบ้านให้คุ้มค่าที่สุด แต่ก็ดูเหมือนว่าผู้คนจะใช้ AI เพื่อหาวิธีการอยู่อย่างสบายมากกว่า จนไม่ได้ช่วยประหยัดพลังงานเท่าไรอยู่ดี
ด้วยเหตุนี้ การใช้ AI ให้โปร่งใส และเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมมากขึ้น จึงเป็นสิ่งที่คนส่วนหนึ่งเรียกร้อง จึงต้องรอดูต่อไปว่าในโลกที่การพัฒนาของเทคโนโลยีไม่หยุดยั้ง มนุษย์จะรับมืออย่างไรไม่ให้เกิดความเสียหายต่อโลกซึ่งเป็นที่อยู่อาศัยของมนุษย์ต่อไป
อ้างอิงจาก
https://www.iea.org/reports/electricity-2024/executive-summary
https://www.vox.com/climate/2024/3/28/24111721/ai-uses-a-lot-of-energy-experts-expect-it-to-double-in-just-a-few-years https://theconversation.com/ai-is-supposed-to-make-us-more-efficient-but-it-could-mean-we-waste-more-energy-220990