เมื่อไม่กี่วันมานี้ ร่าง พ.ร.บ. รับรองสิทธิหลังการแปลงเพศ ก็ได้เปิดให้ผู้ที่เห็นด้วยและต้องการสนับสนุน สามารถเข้าไปร่วมลงชื่อให้ครบ 10,000 รายชื่อกันได้แล้ว เพื่อผลักดันให้เป็นกฎหมายต่อไป
จุดมุ่งหมายของ พ.ร.บ. นี้ คือการสนับสนุนหลักสิทธิมนุษยชน บนพื้นฐานของการอยู่ร่วมกันในสังคมที่มีความหลากหลายมากขึ้น ทำให้คนไทยที่ผ่านการแปลงเพศมีสิทธิเสรีภาพ เท่าเทียมกับบุคคลทั่วไป และหนึ่งในสาระสำคัญก็คือการเปลี่ยนแปลงคำนำหน้าชื่อให้ตรงกับเพศสภาพหลังการแปลงเพศ
แต่ก่อนที่เราจะไปศึกษาร่าง พ.ร.บ. นี้ เราลองไปดูกันดีกว่า ว่าบุคคลที่ผ่านการแปลงเพศมาแล้วในประเทศไทย ต้องพบกับปัญหาหรือข้อจำกัดอะไรบ้าง จากการที่คำนำหน้าชื่อของพวกเขา ไม่ตรงกับสภาพร่างกาย
1.ด่านตรวจคนเข้าเมืองตรวจเข้ม เพราะสภาพร่างกายต่างจากเพศที่แท้จริง
เคยมีกรณีที่สาวประเภทสอง เดินทางไปต่างประเทศ แล้วติดปัญหาถูกด่านตรวจคนเข้าเมืองตรวจอย่างหนัก เพราะว่าคำนำหน้าเป็นชาย แต่สภาพร่างกายเป็นหญิง หรือบางคนก็อาจถึงขั้นถูกกักตัว
ในหลายๆ ครั้งพวกเขาเหล่านี้ก็ต้องแต่งกายเป็นชาย รวบผม และไม่แต่งหน้า เพื่อให้กระบวนการผ่านไปได้อย่างราบรื่นมากขึ้น แม้จะขัดกับตัวตนที่แท้จริงก็ตาม
2.ปัญหาในการดำเนินธุรกรรมด้านเอกสาร เช่น การต่อใบขับขี่
การไปดำเนินธุรกรรมทางด้านเอกสาร อย่างการต่อใบขับขี่ ก็อาจต้องพบกับปัญหาที่คล้ายคลึงกับในข้อก่อนหน้า โดยในการต่อใบขับขี่นั้น ต้องระบุเพศตามบัตรประชาชน ในขั้นตอนถ่ายรูป ก็ต้องทำออกมาให้ใกล้เคียงกับเพศโดยกำเนิดมากที่สุด ซึ่งหนึ่งในผู้ที่เคยเจอประสบการณ์นี้ บอกว่าการกระทำดังกล่าวถือเป็นการเลือกปฏิบัติอย่างหนึ่ง
3.เวลาเข้าพักรักษาตัวที่โรงพยาบาลรัฐ ต้องเข้าพักในห้องตามเพศที่แท้จริง
เนื่องจากเพศโดยกำเนิดเป็นชาย สาวประเภทสองที่มีความจำเป็นต้องเข้าพักรักษาตัวที่โรงพยาบาลรัฐในห้องรวม จะถูกส่งตัวไปยังห้องรวมชาย ถึงแม้กายและใจจะเป็นหญิงก็ตาม ไม่ได้คำนึงถึงเพศสภาพที่เปลี่ยนไปของบุคคลเท่าไหร่นัก
4.ถูกเลือกปฏิบัติในบางกรณี หรือถูกมองเป็นกลุ่มคนที่แตกต่าง
ยกตัวอย่างง่ายๆ อย่างเช่นการไปคัดเลือกเกณฑ์ทหาร สาวประเภทสองมักถูกมองเป็นสีสันของงาน เพราะสภาพร่างกายและการแสดงออกที่แตกต่างจากความเป็นชายโดยกำเนิด
จริงๆ แล้วเมื่อก่อน สาวประเภทสองเวลาไปคัดเลือกเกณฑ์ทหาร จะถูกจัดอยู่ในกลุ่มผู้ป่วยเป็นโรคจิตถาวร และในภายหลังเปลี่ยนมาเป็นภาวะเพศสภาพไม่ตรงกับเพศโดยกำเนิด
ในบางครั้งการถูกเลือกปฏิบัติก็เกิดขึ้นในชีวิตประจำวันนี่แหละ ไม่ว่าจะเป็นการถูกมองเป็นเรื่องขำขัน เวลาถูกพบว่าเพศในบัตรประจำตัวประชาชน ไม่ตรงกับสภาพร่างกายในปัจจุบัน บางกรณีก็อาจรุนแรงถึงขั้นถูกปฏิเสธการให้บริการ
5.ข้อจำกัดในเรื่องของการประกอบอาชีพบางตำแหน่ง
ในอาชีพที่มีระเบียบเคร่งครัด อย่างข้าราชการ ครู ทหาร ตำรวจ หรือหมอ เรื่องของความเหมาะสมมีผลทำให้ผู้ที่ผ่านการแปลงเพศต้องพบกับข้อจำกัดในการทำงาน ไม่ว่าจะเป็นการเปิดเผยตัวตน หรือการแต่งกาย โดยต้องปฏิบัติตามเพศโดยกำเนิดของตนเอง
เมื่อไม่นานมานี้ ก็เพิ่งมีกรณีที่ ส.ส. พรรคอนาคตใหม่ ซึ่งเป็นสาวประเภทสอง แต่งกายด้วยชุดข้าราชการหญิง แต่ก็เกิดเสียงวิพากษ์วิจารณ์ว่าการกระทำนี้เหมาะสมแล้วจริงๆ หรือ
(หมายเหตุ: ปัญหาเหล่านี้อาจไม่ได้เกิดกับทุกคน เป็นเพียงเสียงบางส่วนที่รวบรวมมาจากกรณีที่เคยเกิดขึ้น)
อ้างอิงจาก
https://www.thairath.co.th/entertain/news/1042099
https://thematter.co/brief/equality-rights-for-transgender/81739
https://www.komchadluek.net/news/breaking-news/372824
https://www.thairath.co.th/news/local/bangkok/1535540
#Brief #TheMATTER