ต้องแก้ไหม (แก้แหละ แต่..) แก้แค่ไหน แก้ยังไงดี
เป็นธรรมดาที่กฎหมายสักฉบับหนึ่ง ไม่ว่าจะออกมาด้วยเจตนาดีเพียงใด คิดไว้รอบคอบแค่ไหน แต่เมื่อใช้ไปสักพักก็จะเริ่มเห็น ‘ปัญหา’ ที่ต้องปรับปรุง-แก้ไข ทั้งในส่วนของเนื้อหากฎหมายไปจนถึงการบังคับใช้
หนึ่งในกฎหมายที่ถูกเรียกร้องให้ปรับปรุงแก้ไขตลอดหลายปีหลัง คือ ‘พ.ร.บ.ควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ พ.ศ.2551’ ที่วิจารณ์เนื้อหาและการบังคับใช้หลายส่วน แต่ส่วนที่เกี่ยวข้องกับประชาชนจำนวนมาก น่าจะเป็นเรื่องของการ ‘ห้ามโฆษณาเครื่องดื่มแอลกอฮอล์’ ในมาตรา 32 ซึ่งกระทบไม่เพียงผู้ประกอบการรายย่อย ยังรวมถึงบุคคลทั่วๆ ไปด้วย
ปัญหากฎหมายเดิม
เท่าที่ The MATTER ติดตามดู พบว่าเสียงวิจารณ์ มาตรา 32 จะมีหลักๆ อยู่ 5 ประเด็น ได้แก่
1.) เนื้อหาในกฎหมายคลุมเครือ ถูกเจ้าหน้าที่ตีความใช้กว้างขวาง
2.) อัตราโทษสูงมาก (จำคุกสูงสุด 1 ปี / ปรับสูงสุด 500,000 บาท / หรือทั้งจำทั้งปรับ)
โดยเฉพาะโทษปรับที่สูงกว่าคดีอื่นๆ ที่มีลักษณะใกล้เคียง
- เมาแล้วขับ 10,000-20,000 บาท
- เมาแล้วขับ เป็นเหตุให้ผู้อื่นได้รับอันตราย 20,000-100,000 บาท
- เมาแล้วขับ เป็นเหตุให้ผู้อื่นถึงแก่ความตาย 60,000-200,000 บาท
3.) มีช่องโหว่ ไม่ใช้กับการโฆษณาจากต่างประเทศ
จนทำให้ผู้ประกอบการรายใหญ่บางเจ้าใช้ช่องโหว่นี้โฆษณาจากต่างประเทศมายังสื่อสังคมออนไลน์ต่างๆ ในขณะที่ผู้ประกอบการรายย่อยที่ไม่มีทุนเทียบเท่าถูกบังคับใช้กฎหมายดียวกันอย่างเข้มงวด
4.) ให้จ่ายค่าปรับแทนดำเนินคดีในศาล
ทำให้คนยอมจ่ายเงินเพื่อจบคดี ไม่รอพิสูจน์ถูก-ผิดในชั้นศาล ทั้งที่บางครั้งพฤติการณ์ก้ำกึ่งว่าจะผิดกฎหมายจริงหรือไม่
5.) เจ้าหน้าที่รัฐได้ส่วนแบ่ง ‘เงินรางวัล’ สูงถึง 45-60% จากค่าปรับ
ทำให้หลายคนมองว่าอาจเป็นแรงจูงใจให้เจ้าหน้าที่บังคับใช้กฎหมายนี้มากขึ้น
ข้อเสนอแก้ไข
จากปัญหาดังกล่าว ทำให้ภาคประชาชนรวบรวมรายชื่อเพื่อขอแก้ไข พ.ร.บ.ควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ฯ เกิน 10,000 ชื่อพร้อมเสนอร่างแก้ไขต่อผู้เกี่ยวข้องไปในเดือนมีนาคม พ.ศ.2564 โดยปัจจุบัน อยุ่ระหว่างรับฟังความคิดเห็นผ่านเว็บไซต์สภาผู้แทนราษฎร ระหว่างวันที่ 23 มิ.ย.2564 – ต้นเดือน ก.ค.2564
ไม่นานมานี้ หน่วยงานของรัฐที่เกี่ยวข้อง ได้แก่กรมควบคุมโรค (ซึ่งมีสำนักงานคณะกรรมการควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์อยู่ภายใน) ก็นำร่างขอแก้ไขของตัวเองขึ้นรับฟังความคิดเห็นในเว็บไซต์เช่นกัน ระหว่างวันที่ 25 มิ.ย. – 9 ก.ค.2564
และในภาพก็คือสรุปสาระสำคัญขอเสนอแก้ไขมาตรา 32 ของ พ.ร.บ.ควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ฯ เท่าที่ The MATTER ได้อ่านจากร่างขอเสนอแก้ไขทั้งฉบับราชการ-ฉบับประชาชน
ใครที่สนใจอยากอ่านร่างแก้ไข พ.ร.บ.ควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ฯ ฉบับเต็ม ทั้ง 2 ฉบับได้หาอ่านและร่วมแสดงความเห็นได้ที่
– ร่างของกรมควบคุมโรค http://alcoholact.ddc.moph.go.th/act/ (ฟังความเห็นระหว่างวันที่ 25 มิ.ย. – 9 ก.ค.2564)
– ร่างที่ประชาชนเข้าชื่อเสนอ https://www.parliament.go.th/section77/survey_detail.php?id=146 (ฟังความเห็นระหว่างวันที่ 23 มิ.ย.2564 ถึงต้นเดือน ก.ค.2564)
แล้วคุณหละ คิดเห็นยังไงกันบ้าง?