ที่ผ่านมา คนมักพูดกันว่า ใครทำงานการบินไทย สบายไปทั้งชาติ เพราะให้สวัสดิการค่อนข้างดี
The MATTER เองก็เคยได้ยินประโยคเหล่านี้เช่นกัน จึงสนใจที่จะตรวจสอบมีความเป็นจริงมากน้อยขนาดไหน? เพราะอย่างที่รู้กันว่า บริษัท การบินไทย จำกัด (มหาชน) หรือ THAI ขาดทุนมาแล้วหลายปี และกำลังอยู่ในแผนปฏิรูปตัวเองอย่างเร่งด่วน เพื่อให้ยังคงสามารถให้บริการรับส่งผู้โดยสารต่อไปได้
เราจึงเข้าไปอ่านรายงานประจำปีของ THAI ระหว่างปี 2535-2560 ก่อนจะพบว่า สวัสดิการ (ที่ไม่ใช่ตัวเงิน) ของบุคลากรการบินไทยในระดับต่างๆ ตั้งแต่บอร์ด ผู้บริหาร ไปจนถึงพนักงานของการบินไทย มีดังนี้
บอร์ดการบินไทย
- ก่อนปี 2544 ได้ตั๋วฟรีตลอดชีวิต กี่ใบก็ได้*
- ปี 2545-2552 ได้ตั๋วฟรี ปีละ 30 ใบ (ในประเทศ 15 ใบ และต่างประเทศ 15 ใบ) ชั้นสูงสุด เกินจากนั้นได้ส่วนลด 25%
- ปี 2553-2557 ได้ตั๋วฟรี ปีละ 20 ใบ (ในประเทศ 10 ใบ และต่างประเทศ 10 ใบ) ชั้นธุรกิจ ยกเว้นชั้นสูงสุดว่าง
- ปี 2558 ถึงปัจจุบัน ยกเลิกตั๋วฟรี**
*ความจริง ข้อมูลเรื่องตั๋วฟรีของบอร์ดการบินไทย ก่อนปี 2544 ไม่มีระบุในรายงานประจำปีของ THAI ว่าได้ตั๋วฟรีคนละกี่ใบ ได้นั่งชั้นใดกันบ้าง แต่บรรยงบอกไว้ในบทความที่เคยเขียนเกี่ยวกับเรื่องการบินไทยว่า บอร์ดแต่ละคนจะได้บินฟรีตลอดชีวิต ปีละกี่ใบก็ได้
**ตั๋วฟรีสำหรับบอร์ดถูกยกเลิกไป เมื่อวันที่ 20 มิ.ย.2557
ทั้งนี้ สวัสดิการของบอร์ดในอดีต จะให้รวมถึงผู้ติดตามอีก 1 คน ไปจนถึงพ่อ-แม่ด้วย แต่ปัจจุบัน ให้รวมถึงเฉพาะคู่สมรสและบุตรที่ยังไม่บรรลุนิติภาวะเท่านั้น และให้ใช้ได้แค่ระหว่างดำรงตำแหน่ง
การใช้สิทธิของบอร์ดที่ผ่านมา เท่าที่มีการเปิดเผย
– ปี 2550 ขอตั๋วฟรี 385 ใบ // 37 ล้านบาท
– ปี 2551 ขอตั๋วฟรี 458 ใบ // 49 ล้านบาท
– ปี 2552 ขอตั๋วฟรี 206 ใบ // 24 ล้านบาท
– ปี 2553 ขอตั๋วฟรี 179 ใบ // 24 ล้านบาท
– ปี 2554 ขอตั๋วฟรี 220 ใบ // 23 ล้านบาท
– ปี 2555 ขอตั๋วฟรี 240 ใบ // 25 ล้านบาท
– ปี 2556 ขอตั๋วฟรี 279 ใบ // 28 ล้านบาท
– ปี 2557 ขอตั๋วฟรี 153 ใบ // 13 ล้านบาท
ผู้บริหาร
ผู้บริหารของการบินไทย มักมีด้วยกันราว 10-20 คน อาทิ กรรมการผู้อำนวยการใหญ่ รองกรรมการผู้อำนวยการใหญ่ฝ่ายต่างๆ ที่ปรึกษากรรมการผู้อำนวยการใหญ่ ผู้อำนวยการใหญ่ฝ่ายต่างๆ ซึ่งมักมีโค้ดเรียกกันภายใน เช่น DD DE DN DB DT DC DK
- ก่อนปี 2553 ได้ตั๋วฟรี แบบจองที่นั่งได้ ชั้นสูงสุด
- ปี 2554 ถึงปัจจุบัน ได้ตั๋วฟรี แบบจองที่นั่งได้ ชั้นธุรกิจ ยกเว้นชั้นสูงสุดว่าง
เคยมีคอลัมน์ในหนังสือพิมพ์ฉบับหนึ่ง เผยเมื่อไม่กี่ปีก่อนว่า ผู้บริหารการบินไทย จะได้ตั๋วฟรี ปีละ 4 ใบ ใบประเทศ 2 ใบและต่างประเทศ 2 ใบ
นอกจากนี้ ผู้บริหารการบินไทย ยังจะได้รับเงินจากกองทุนสำรองเลี้ยงชีพและบำเหน็จเช่นเดียวกับพนักงานด้วย หากทำงานครบระยะเวลาตามเกณฑ์ที่กำหนด
ทั้งนี้ สวัสดิการของผู้บริหารให้รวมถึงคู่สมรสและบุตรที่ยังไม่บรรลุนิติภาวะเท่านั้น และให้ใช้ได้แค่ระหว่างดำรงตำแหน่ง
พนักงาน
นับแต่ปี 2538 เป็นต้นมา การบินไทยมีจำนวนพนักงานมากกว่า 2 หมื่นคน (ปี 2560 มี 2.23 หมื่นคน)
ในรายงานประจำปี บอกเพียงว่า “..พนักงานจะได้ตั๋วฟรีและตั๋วที่มีส่วนลดตามระเบียบของบริษัท..” อย่างไรก็ตาม ระเบียบบริษัทเกี่ยวกับเรื่องนี้ไม่มีการเปิดเผยต่อสาธารณะ เข้าไปดูในเว็บไซต์ของ THAI ก็ไม่เจอ
แต่เท่าที่พนักงานของการบินไทยไปตอบข้อสงสัยตามเว็บไซต์และเฟซบุ๊กต่างๆ จะให้ข้อมูลตรงกันคือ พนักงานจะได้ตั๋วฟรี ปีละ 2 ใบ ในประเทศ 1 ใบและต่างประเทศ 1 ใบ แต่ไม่สามารถสำรองที่นั่งล่วงหน้าได้ จะได้บินก็ต่อเมื่อมีที่นั่งว่างเท่านั้น
(จนเกิดวลีเรียกกันในหมู่พนักงานว่าเป็น ‘ตั๋วถีบ’ คือถ้ายังไม่มีที่นั่งว่างก็จะถูกถีบไปยังไฟลต์ต่อๆ ไป และต้องไป ‘เกาะโต๊ะ’ คือรอที่หน้าเคาน์เตอร์เช็กอินว่ามีที่ว่างหรือไม่) นอกจากนั้นจะได้ซื้อตั๋วในราคา 25% และต้องจ่ายภาษีและค่าธรรมเนียมต่างๆ ที่มีเพิ่มเติมเอาเอง
ส่วนสวัสดิการที่ไม่ใช่ตั๋วโดยสาร มีแจ้งไว้ในรายงานประจำปีของ THAI ตั้งแต่ปี 2553 เป็นต้นมา อาทิ
- ค่าตอบแทนความชอบ 180-300 วัน ตามอายุงาน
- ค่ารักษาพยาบาลแม้เกษียณอายุ
- จ่ายเงินชดเชยวันหยุด
- เกษียณแล้วยังได้ตั๋วฟรี ตามอายุงาน
- เข็มและแหวนเชิดชูเกียรติ เมื่อทำงานครบ 15 ปี 25 ปี และ 35 ปี
เป็นต้น
ข้อมูลทั้งหมดที่เรานำมาเปิดเผยทั้งหมดนี้ เพียงเพื่อตอบคำถามที่ว่า ‘คนการบินไทย…ได้สวัสดิการเท่าฟ้า’ อย่างที่หลายคนเชื่อกันจริงไหม หากใครมีข้อมูลเพิ่มเติมสามารถแสดงความเห็นเข้ามากันได้
เพราะ THAI ก็ยังถือเป็น ‘สายการบินแห่งชาติ’ ที่กระทรวงการคลังเป็นผู้ถือหุ้นใหญ่ 51% ทำให้โดยสถานะยังเป็นรัฐวิสาหกิจที่มีการนำเงินภาษีเข้าไปช่วยดำเนินกิจการในบางส่วน จึงถือเป็นสมบัติชาติที่ทุกๆ คน ควรมีส่วนร่วมในการแสดงความเห็น
เพื่อปรับปรุงสายการบินที่มีสโลแกนว่า ‘รักคุณเท่าฟ้า’ ให้มีคุณภาพดีเทียบเท่าสากล และเป็นหน้าเป็นตาให้กับคนในประเทศ ดังเช่นที่เคยเป็นมาตลอด 58 ปี
