เมื่อไม่กี่วันก่อน หลายคยพูดถึงการได้รับข้อความโฆษณาแปลกๆ หรือ สแปม (spam) ชวนเล่นการพนัน ว่าเกิดขึ้นได้อย่างไร มีที่มาจากการให้เบอร์โทรศัพท์กับ ‘ไทยชนะ’ หรือไม่ ซึ่งตอนนี้ก็มีคนที่ออกมาคลายข้อสงสัยเหล่านี้แล้ว
The MATTER อยากจะสรุปให้ฟังว่าข้อความนี้มีที่มาจากไหน ใครโดนบ้าง และจะป้องกันได้อย่างไร
สแปม คือ ข้อความที่ถูกส่งมาให้เราโดยที่เราไม่ได้อนุญาตให้ส่งมา ข้อความประเภทนี้มีทั้ง SMS อีเมล์ รวมถึงข้อความออนไลน์ที่ถูกสงในแอพฯ อื่น เช่น ไลน์ ลักษณะของสแปมส่วนใหญ่เป็นโฆษณาสินค้าหรือบริการที่น่าสงสัย หรือ ธุรกิจเทาๆ เช่น ชวนเล่นการพนัน ส่วนข้อความที่มีเจตนาหลอกลวงให้เราเผยข้อมูลส่วนตัว เช่น รหัสบัตรเครดิต เราเรียกกันว่า ฟิชชิ่ง (Phishing) ที่ส่วนใหญ่มักมาในลักษณะของประกาศแจ้งจากทางธนาคาร ที่มีการแนบลิงก์ปลอมให้เรากรอกข้อมูลส่วนตัว
หลายคนสงสัยว่า ข้อความสแปมชวนเล่นการพนัน เกี่ยวข้องกับ ‘ไทยชนะ’ หรือเปล่า จากการสำรวจใน Twitter พบผู้ที่ระบุว่า ได้รับข้อความดังกล่าว โดยไม่ได้ลงทะเบียนกับ ‘ไทยชนะ’ และคนที่อยู่ในต่างประเทศก็เปิดเผยว่า ได้รับข้อความดังกล่าวเช่นกัน สอดคล้องกับ พลวรรธน์ วิทูรกลชิต ผู้ตรวจราชการกระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม (ดีอีเอส) ที่กล่าวว่า ไม่เกี่ยวข้องกับแพลตฟอร์ม หรือแอพพลิเคชั่น ‘ไทยชนะ’ แต่เวลามาเกี่ยวข้องกันพอดี โดย ข้อความดังกล่าวมาจาก iMessage ฟรี คล้ายกับไลน์ ผู้ที่ได้รับข้อความสแปมมีจุดร่วมกัน คือ เป็นผู้ใช้ไอโฟน โดยได้รับสแปมผ่านแอพฯ ที่ชื่อว่า iMessage
ดังนั้น สแปมนี้จึงไม่ใช่ SMS แต่เป็นข้อความที่ถูกส่งผ่านระบบอินเทอร์เน็ต และสามารถส่งหาคนจำนวนมากได้ โดยใช้ต้นทุนที่ต่ำ (คาดว่าเจ้าของสแปมใช้เงินเพียง 10 เหรียญสหรัฐฯ หรือ ราว 300 บาท ในการส่งข้อความ (จ่ายแค่ค่าเซิฟเวอร์))
iMessage สามารถผูกบัญชีกับเบอร์โทรศัพท์และอีเมล์ได้ ดังนั้น หากผู้ส่งสแปมรู้เบอร์โทรศัพท์ของเรา ก็สามารถส่งสแปมมาหาเราได้เช่นกัน แต่การหาข้อมูลเบอร์โทรศัพท์ของเรา ไม่จำเป็นต้องใช้วิธีการลวงข้อมูลเสมอไป สามารถใช้โปรแกรมสุ่มได้ สิทธิพล พรรณวิไล โปรแกรมเมอร์ และบล็อกเกอร์ ระบุผ่านเพจ nuuneoi.com ว่า เบอร์โทรศัพท์ของคนไทยมี 9 หลัก เริ่มต้นด้วย 8 9 และ 6 รวมแล้วมีทั้งหมด 300 ล้านหมายเลข จึงสามารถเขียนโปรแกรมเพื่อระบุหมายเลขเหล่านั้นโดยใช้เวลาไม่นาน
สแปมใน iMessage เป็นปัญหาที่มีมานานแล้ว อย่างในปี ค.ศ.2013 ต่างประเทศมีการรายงานว่ามีผู้ใช้ไอโฟนได้รับข้อความสแปมโฆษณาสินค้าแบรนด์หรู เช่น Louis Vuitton, Hermes และ Gucci เป็นต้น Apple หาทางแก้ไขปัญหานี้มาตลอด และมีการป้องกันสแปมในเบื้องต้น คือ การจำกัดโควต้าการส่งข้อความของแต่ละคนผ่าน iMessage แต่ สแปมเมอร์ ( Spammer – ผู้ส่งสแปม) ใช้วิธีสมัครอีเมล์ใหม่ และส่งข้อความเรื่อยๆ จึงรอดจากการป้องกันนี้
ความเคลื่อนไหวในเรื่องนี้จากภาครัฐ คือ กระทรวงดิจิทัลฯ ระบุว่า ได้สืบสวนเรื่องนี้ร่วมกับ กิจการโทรทัศน์ และกิจการโทรคมนาคมแห่งชาติ (กสทช.) แล้ว และได้ติดผู้ให้บริการสัญญาณโทรศัพท์ในประเทศไทย เช่น เอไอเอส ดีแทค ให้ระงับข้อความสแปม ส่วน กสทช. จะเรียกผู้ให้บริการโทรศัพท์เคลื่อนที่ทุกรายมาพูดคุยถึงแนวทางการแก้ปัญหาในวันนี้ (2 มิ.ย.)
วิธีการป้องกันสแปมผ่าน iMessage สามารถทำได้หลายวิธี เช่น เราอาจจะปิดรับข้อความจากผู้ส่งที่ไม่อยู่ใน Contact List ของเรา หรือ บล็อกผู้ส่ง spam มาหาเรา อย่างไรก็ตาม การปิดรับข้อความจากผู้ส่งที่ไม่อยู่ใน Contact List อาจทำเราไม่ได้รับข้อความจากเพื่อนที่ไม่ได้อยู่ใน Contact List ได้ ส่วนการบล็อกก็อาจไม่สามารถกัน สแปมเมอร์ ที่สมัครอีเมล์ใหม่เรื่อยๆ ได้ ดังนั้น การปิดใช้งาน IMessage ก็เป็นอีกทางเลือกหนึ่ง
Illustration by Waragorn Keeranan
อ้างอิง
