วันศุกร์อีกแล้ว ใครที่ยังว่าง ยังเหงาๆ หง่าวๆ ก็เตรียมตัวกำเงินเดือน ออกไปปฏิสังสรรค์กับคนใหม่ๆ แต่ว่า ทำยังไงดีนะถึงจะไม่นก มีกลยุทธ์ยังไงที่เราจะ sexy เป็นคนที่ดึงดูดใจใครก็ตามที่เข้ามาพูดคุยกับเรา
เรามีคติธรรมสอนใจว่า ‘สวยมักนก ตลกมักได้’ ตกลงแล้วมันจริงรึเปล่า บางคนบอกว่าตลกจนแทบจะเป็นตุ๊กกี้ ตลกกว่านี้อีกนิดจะไปทำชิงร้อยชิงล้านได้อยู่แล้ว แต่ทำไมยังนกอยู่อีก
ในคำว่า ‘สวยมักนก ตลกมักได้’ ในตัวมันเองเป็นข้อสังเกตกำลังที่พูดถึงว่า ‘อะไร’ ที่เป็นเงื่อนไขสำคัญกว่ากันในแง่ของการเลือกคู่รัก ระหว่าง ‘รูปลักษณ์’ กับ ‘ตัวตน’ ระหว่างสิ่งที่เรามองเห็นจากปราดแรก กับสิ่งที่เราค่อยๆ ได้เรียนรู้เมื่อเราได้ค่อยๆ ทำความรู้จักกันไปแล้ว
ไอ้ความสวยจริงๆ มันก็สำคัญแหละ เพราะหน้าตารูปลักษ์เป็นเหมือนด่านแรก ที่จะดึงคนๆ หนึ่งให้เข้ามาสนใจกัน ส่วนลักษณะนิสัยหรือ personality นั้นเป็นด่านถัดมา จากการศึกษาทางจิตวิทยาและความสัมพันธ์ก็พบว่า ‘ความตลก’ ก็เป็นหนึ่งในแกนสำคัญที่จะทำให้คนตกหลุมรักกันได้ แต่ว่ามุมมองต่อความตลกก็มีรายละเอียดที่ต่างกันไป ผู้ชายชอบคนที่หัวเราะไปกับความตลกของตัวเอง ส่วนผู้หญิงชอบคนที่ทำให้พวกเธอหัวเราะได้
คนตลกน่ารัก
การเป็นคนมีอารมณ์ขัน (humor) ไอ้เจ้าอารมณ์ขันถือว่าเป็น ‘คุณสมบัติ’ ที่ดี ที่หลายๆ คนมองหา โอเคคนตลกเองก็มีทั้งแง่บวก และแง่ลบ แต่โดยรวมแล้วถ้าคิดกว้างๆ การที่เราจะรู้จักใครซักคน ไม่ว่าจะเป็นเพื่อนหรือคนรัก ถ้าคนๆ นั้นเป็นคนตลก อยู่ด้วยแล้วเรามีความสุข รู้สึกสดใส นั่นก็ดูจะเป็นสัญญาณที่ดีที่เราจะอยากมีคนๆ นี้อยู่ชีวิต
ไอ้เจ้าความตลกอันเป็นลักษณะอันพึงประสงค์ที่ว่า การที่เราจะตลกอย่างมีคุณภาพได้จริงๆ แล้ว ต้องถือว่าเป็นลักษณะที่ต้องมีทักษะที่หลากหลายพอสมควร พื้นฐานที่สุดคือต้องเป็นคนที่มีปฏิภาณ (witty) พอตัว ลองนึกภาพคนที่จะทำให้เราหัวเราะได้ คนๆ นั้นต้องมีความรู้ คือรู้เรื่องราวมากพอที่จะบิดเอาเรื่องราวต่างๆ นั้นมาทำให้มันเพี้ยนๆ ประหลาดๆ ได้
คนตลกบางคนก็บอกว่าไม่รู้ว่าตัวเองเป็นคนตลกไหม แต่สิ่งที่คนเหล่านั้นชอบคือบรรยากาศที่สนุกสนาน ชอบเสียงหัวเราะ และชอบทำให้คนอื่นหัวเราะ บางคนถึงขนาดบอกว่ารู้สึกเป็นหน้าที่ของตัวเองเลยทีเดียวที่จะต้องทำให้บรรยากาศรายรอบนั้นสนุกสนานครึกครื้นขึ้น
ในแง่นี้คนตลกยิ่งดูเป็นคนน่ารัก เพราะคนมีอารมณ์ขัน ‘คิดถึงคนอื่น’ หรือคู่สนทนาของตนเองอยู่เสมอ ด้วยความที่อยากให้อีกคนสนุก คนๆ นั้นก็จะต้องคอย ‘เลือกเรื่อง’ ที่ทั้งสองฝ่ายสามารถเชื่อมโยงเข้าหากัน มีประสบการณ์ร่วมกัน เพื่อที่จะหาจุดที่สามารถหัวเราะไปด้วยกันได้…แค่นี้ เราก็รู้สึกอยากมีคนตลกซักคนอยู่ใกล้ๆ ตัวไว้ในชีวิตแล้วเนอะ แค่ทุกๆ วันมีคนที่ทำให้เราหัวเราะ ให้เรายิ้มได้
Jeffrey Hall จาก University of Kansas สนใจเรื่องสติปัญญาและอารมณ์ขันเลยลงไปศึกษาอารมณ์ขันในฐานะคุณสมบัติของมนุษย์ในการมีปฏิสัมพันธ์กับคนอื่น ศึกษาไปศึกษามาก็กลายเป็นว่า อารมณ์ขัน เป็นองค์ประกอบสำคัญในมุมของความรักโรแมนติก จากกลุ่มตัวอย่างพบว่ายิ่งชายหญิงจีบกันและมีการหัวเราะกลั้วกันมากขึ้นเท่าไหร่ โอกาสที่ความสัมพันธ์นั้นจะลงลึกขึ้นไปเรื่อยๆ ก็ยิ่งมีมากขึ้นเท่านั้น ฮอลล์บอกว่าจริงๆ ก็แค่ว่าการที่เราเจอใครที่เราสามารถหัวเราะไปด้วยได้ แค่นั้นเราก็มองเห็นอนาคตที่สดใสซาบซ่าขึ้นมา
จากผลการศึกษายังพบว่าผู้ชายและผู้หญิงมีท่าทีต่ออารมณ์ต่างกัน คือทั้งคู่ชอบที่จะหัวเราะไปด้วยกันในช่วงจีบกันก็จริง แต่ผู้ชายจะชอบผู้หญิงที่หัวเราะไปกับมุกตลกของตัวเอง ส่วนผู้หญิงจะชอบคนที่ทำให้ตัวเองหัวเราะ รวมๆ แล้วก็คือถ้าห้วงเวลานั้นเป็นช่วงเวลาที่มีคุณภาพ บทสนทนาที่มีคุณภาพ มุกตลกที่มีคุณภาพ สุดท้ายมันก็น่าจะนำไปสู่ความสัมพันธ์ที่มีคุณภาพด้วย
รักคนตลก วิธีเป็นคู่สนทนาที่มีคุณภาพ
บางทีคนตลกก็ไม่ได้แปลว่าจะมีคุณภาพเสมอไป เสียงหัวเราะที่มีคุณภาพคือเสียงหัวเราะที่ทุกๆ ฝ่ายสามารถหัวเราะไปด้วยกันได้
นักสังคมวิทยาบางคนนิยามมนุษย์ว่าเราเป็นสิ่งมีชีวิตที่เล่าเรื่อง คือเราใช้และแลกเปลี่ยนเรื่องเล่าต่างๆ เพื่อเชื่อมโยงตัวตนและเรื่องราวของเราเข้าไว้ด้วยกัน นักจิตวิทยาเองก็สนใจว่าเรื่องเล่าแบบไหนนะที่จะทำให้รูสึกดีทั้งสองฝ่าย งานศึกษาจาก Psychological Science บอกว่าที่จริงแล้วมนุษย์เราไม่ได้ชอบฟังเรื่องราวที่มันใหม่จัดๆ แต่เราชอบที่จะฟัง (และแลกเปลี่ยน) เรื่องราวที่เราสามารถเชื่อมโยงตัวเองเข้าไป และสามารถเล่าอะไรบางอย่างแลกเปลี่ยนเข้าไปด้วยได้
นึกดูก็เหมือนเวลาที่เราคุยเรื่องอะไรกัน ถ้าเป็นเรื่องที่เราไม่มีประสบการณ์เลย เราก็จะตามไม่ทันและไม่มีเรื่องราวอะไรไปแลกเปลี่ยน แต่ในทางกลับกัน ถ้าเป็นเรื่องที่กลางๆ และเรามีประสบการณ์ มีเรื่องราวบางอย่างร่วม เราก็จะสนุกไปกับเรื่องเล่านั้น ทั้งการรับฟังและเล่าเรื่องของตัวเองแลกเปลี่ยนกันไป
ในกระบวนการแบบนี้ก็ถือว่าเป็นการสร้างความเชื่อมโยงเข้าหากันได้ ดังนั้น จริงๆ ก็กลับไปสู่ข้อสรุปพื้นๆ อย่างที่ว่า เวลาที่เรามีบทสนทนากับใคร สุดท้ายเราก็ต้องสนใจว่าอีกฝ่ายกำลังคอนเนกต์กับเราอยู่ด้วยรึเปล่า และถ้ากลับมาที่การเป็นคนมีอารมณ์ขันที่ดี คนที่อยากให้คนอื่นหัวเราะ อยากสนุก ก็เลยดูจะมีความใส่ใจอยู่ในการสร้างความสัมพันธ์กับคนอื่นเป็นพื้นฐานอยู่แล้ว เลยไม่แปลกที่คนมีอารมณ์ขันจะเป็นคนน่ารัก และเป็นคนที่ถูกรัก เพราะว่าเขาหรือเธอนั้นปล่อยพลังบวกออกมาให้เรายิ้มได้เสมอ
แม้ว่าจะเริ่มที่เรื่องการเป็นคนตลก แต่จบลงก็ด้วยการเป็นคนที่ ‘น่ารัก’ ที่องค์ประกอบของความน่ารักอยู่ที่ความใส่ใจกับคนที่เรากำลังมีปฏิสัมพันธ์ด้วย ดังนั้นเราอาจไม่ต้องตลกถึงขนาดแต่งตัวเป็นตุ๊กกี้ มาพร้อมถาดท่อแอร์หรือวิ่งแล้วล้มโชว์กันตั้งแต่แรกเห็นแต่อย่างใด แต่การมากับความรู้สึกที่ใส่ใจคู่สนทนา หาเรื่องราวมาเล่าแลกเปลี่ยนกัน มีมุมมองต่อโลกสบายๆ ขำๆ ไม่เครียดบ้าง แค่นี้ก็โอเคแล้ว
ส่วนคนตลกที่ยังว่างอยู่เฉยๆ บางทีก็อาจจะต้องเริ่มบ้าง เพราะถ้าอยู่ห่างๆ ยังไม่เปิดโอกาสให้ได้ทำความรู้จักกัน เขาหรือเธอจะรู้ได้ยังไงเล่าว่าเราเนี่ยอยากทำให้เขาสนุก มีความสุขแค่ไหน