คำให้โอวาท พล.อ.เปรม ติณสูลานนท์ ประธานองคมนตรีและรัฐบุรุษ น่าจะกลายเป็นพาดหัวข่าวหน้าหนึ่งของหนังสือพิมพ์อีกครั้ง เมื่อออกมาการันตีว่า รัฐบาล พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา “ไม่โกง”
แทบจะเป็นธรรมเนียมที่บุคคลสำคัญในรัฐบาลและเหล่าทัพ (ตำรวจ, ทหาร) จะเข้าอวยพรและรับโอวาท พล.อ.เปรม เนื่องในเทศกาล ‘ปีใหม่ไทย’ หรือวันสงกรานต์ นอกเหนือจากการเข้าอวยพรและรับโอวาทในอีก 2 วาระ คือ ‘ปีใหม่สากล’ และ ‘วันเกิด’ ของ พล.อ.เปรม คือทุกๆ วันที่ 26 สิงหาคม ซึ่งปีนี้เจ้าตัวจะมีอายุครบ 99 ปีพอดิบพอดี
The MATTER เคยเก็บข้อมูลการเปิดบ้านสี่เสาเทเวศร์ให้บุคคลสำคัญต่างๆ เข้าอวยพรและรับโอวาท ในโอกาสต่างๆ ทั้งสงกรานต์ วันเกิด และวันปีใหม่ นับแต่ปี 2551 เป็นต้นมา รวม 31 ครั้ง พบว่ามีการงดเปิดบ้านเพียง 5 ครั้ง ด้วยเหตุผลสุขภาพ (1 ครั้ง) อ้างว่า ผบ.เหล่าทัพงานเยอะ (2 ครั้ง) และอ้างสถานการณ์การเมือง (2 ครั้ง)
หรือในอีกทางหนึ่ง ก็คือเปิดบ้านถึง 26 ครั้ง และให้สื่อมวลชนเข้าทำข่าว 22 ครั้ง

โครงสร้างคำให้โอวาทของ พล.อ.เปรม ติณสูลานนท์ ช่วง 10 ปีหลัง มักจะเน้นไปที่การบอกผู้ฟังว่า คุณกำลังทำสิ่งที่ยิ่งใหญ่อยู่นะ เช่น ทำเพื่อชาติบ้านเมือง เหนื่อยยากเสียสละ ตอบแทนคุณแผ่นดิน ฯลฯ แต่ระยะหลังมีการแสดงจุดยืน-ทัศนะทางการเมืองมากขึ้น
สิ่งที่น่าสนใจก็คือ ในคำให้โอวาทระยะหลังๆ (ซึ่งเป็นข่าวทุกครั้ง) พล.อ.เปรมได้แสดงจุดยืนส่วนตัวหรือทัศนะทางการเมืองที่ชัดเจนขึ้นเรื่อยๆ จนสังเกตได้ แตกต่างจากสมัยก่อนที่มักเน้นย้ำคำกว้างๆ เช่น “สามัคคี” “เสียสละ” “ทำเพื่อชาติบ้านเมือง” “รักษาประเพณี” ฯลฯ
เราขอนำตัวอย่างถ้อยคำที่ พล.อ.เปรมแสดงจุดยืนหรือทัศนะทางการเมืองอะไรบางอย่างมาแสดงให้ดู
1.
“ผมทึกทักเอาเองว่าตนยังเป็นสมาชิกของกองทัพอยู่ เป็นเพื่อนกับพวกเราทุกคน และยังปรารถนาดีกับกองทัพอยู่จนตาย เมื่อเป็นเช่นนี้เวลากองทัพได้รับคำชมเชยจากประชาชนผมก็พลอยดีใจ”
(วันปีใหม่ 2554)
2.
“ผมไม่สามารถถอดความเป็นทหารได้ถึงปัจจุบันนี้ก็ยังเป็นทหารอยู่ เมื่อใดที่กองทัพได้รับความชมเชยตนก็มีพลอยได้หน้าไปด้วย แต่เมื่อไหร่กองทัพเจ็บ ผมก็เจ็บด้วย”
(วันปีใหม่ 2555)
3.
“คนในชาติคงมีความภูมิใจมาก ที่นายกฯ ยึดอำนาจการปกครองจากรัฐบาลที่แล้ว ทำให้บ้านเมืองสงบเรียบร้อย ไม่ต้องหันหน้าเข้าหากันอย่างไม่เป็นมิตร วันนี้แสดงให้เห็นว่า ทหารกับกองทัพ ทำเพื่อประเทศชาติ เมื่อถึงคราวที่จำเป็น เราต้องออกไปดูแลบ้านเมือง
“คนไทยส่วนใหญ่คงเห็นด้วยและภูมิใจในการกระทำของนายกฯ มีเพียงคนไทยคนเดียวใน 60 กว่าล้านคน พูดว่าทหารทำอะไรไม่เป็นนอกจากยิงปืน
“ตู่ก็แสดงให้เห็นแล้วว่าเมื่อถึงเวลาต้องทำ เราก็ทำได้ ทำดีด้วย ดังนั้น สิ่งเหล่านี้ควรเป็นเครื่องหมายของทหาร”
(วันปีใหม่ 2557)
4.
“เมื่อไรบ้านเมืองมีวิกฤติ ทหารต้องดูแลชาติบ้านเมืองให้ดีที่สุด เพื่อความสงบ..อยากให้คนไทยมองว่าเป็นหน้าที่พวกเราโดยตรง และให้ความร่วมมือกับนายกฯ”
(วันปีใหม่ 2557)
5.
“ผมมั่นใจตัวนายกฯ ในตัวคุณป้อม ในตัว ผบ.เหล่าทัพ ว่าจะทำให้ชาติเกิดความสามัคคี ปรองดองได้”
(วันเกิด 2558)

พล.อ.เปรม ติณสูลานนท์ เมื่อครั้งไปลงคะแนนเลือกตั้งล่วงหน้า วันที่ 17 มี.ค.2562
6.
“เพราะวิญญาณ จิตใจในร่างกายของตน ความเป็นทหารยังคงอยู่และขออาศัยอยู่ต่อไปจนตลอดชีวิต..อีกทั้งผมเป็นเพื่อนพวกท่านทั้งหลาย ถ้ามีสิ่งใดที่จะช่วยพวกท่านได้ก็พร้อมที่จะช่วย”
“ขอให้คนที่เข้าใจผิด ควรเข้าใจให้ถูกว่าพวกเรากำลังทำอะไรกันอยู่”
(วันปีใหม่ 2558)
7.
“ตู่ เดี๋ยวนี้ป๋าอายุเยอะแล้ว อยากช่วยตู่เท่าที่สามารถจะช่วยได้ คือเวลาคุยกับใครก็บอกเขาว่าทำไมตู่ต้องเป็นนายกฯให้เหนื่อยเปล่าๆ ทำไมป้อม (พล.อ.ประวิตร วงษ์สุวรรณ) ต้องมาช่วยน้องชาย ทำไมเจี๊ยบ (พล.อ.ธนะศักดิ์ ปฏิมาประกร) ถึงต้องมาช่วยเพื่อน”
“ขอให้ตู่มั่นใจว่าพวกทหารแก่ๆอย่างเราจะทำทุกอย่างเพื่อช่วยให้ตู่สามารถบรรลุภารกิจอันยิ่งใหญ่ของชาติให้ได้ ถ้าไม่ได้ก็ต้องทำต่อไปจนได้ ต้องทำให้จงได้”
(วันเกิด 2559)
8.
“นับว่านายกฯตู่และพวกเราได้ทำหน้าที่ได้ดีที่สุด เพื่อให้คนไทยมีความสุขตามที่ตั้งใจไว้..อย่าไปสนใจคนที่วิพากษ์วิจารณ์..ขอให้หนักแน่นมั่นคงเป็นตู่คนเดิม เมื่อสมัยเป็น ผบ.ทบ.จนถึงเป็นนายกฯ ถ้าทำได้เช่นนั้นการปวดศีรษะคงน้อยลง”
(วันเกิด 2560)
9.
“ตู่ใช้กองหนุนไปเกือบหมดแล้ว แทบจะไม่มีกองหนุนเหลืออยู่แล้ว แต่ถ้าเราสามารถแสดงให้เห็นถึงความปรารถนาดีที่มีต่อประชาชนชาวไทย กองหนุนจะมาเอง”
(วันปีใหม่ 2560)
10.
“ในใจนั้นเป็นพวกเราอยู่เสมอ พยายามเฝ้าดูว่านายกฯ จะพาประเทศของเราเดินได้สำเร็จ แม้จะใช้เวลานานสักเท่าไหร่ มั่นใจในนายกฯ และพวกเราทุกคน ผบ.เหล่าทัพ และตำรวจ จะเป็นแรงสนับสนุนที่ดีให้นายกฯ บริหารประเทศสำเร็จให้ได้ ใจจริงนั้นผมเป็นเพื่อนกับทุกคนเสมอจะเป็นเพื่อนกันตลอดไป”
(วันสงกรานต์ 2561)
และมาจากถึงคำให้โอวาทล่าสุด ในโอกาสวันสงกรานต์ ปี 2562 ที่ พล.อ.เปรมบอกว่า “ผมพูดเสมอว่ารัฐบาลนี้เก่ง-ไม่เก่ง ก็ดูเอาเองก็แล้วกัน บอกได้เลยว่ารัฐบาลนี้ไม่โกง ยืดอกพูดได้เลยว่ารัฐบาลของ พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา ไม่โกง แต่ถ้าผมพูดผิด นายกฯก็ต้องไปจัดการ”
เราไม่ต้องการบอกว่าถ้อยคำ ‘โอวาทสี่เสาเทเวศร์’ เหล่านั้นดีหรือไม่ดีอย่างไร (เพราะเราตัดสินไม่ได้) เพียงแต่ตั้งข้อสังเกตว่าเป็นถ้อยคำที่น่าสนใจ ในสถานการณ์การเมืองขณะนั้นและขณะนี้