เป็นอีกครั้งที่รัฐบาลจีนออกมาเข้มงวดกวดขันเหล่าอินฟลูเอนเซอร์ หลังมีการเผยแพร่ประกาศฉบับใหม่เมื่อวันพุธที่ผ่านมา (22 มิ.ย. 2565) ถึงกฎระเบียบ หรือจรรยาบรรณ (code of conduct) ของ ‘พิธีกรออนไลน์’ โดยมีข้อหนึ่งบังคับให้อินฟลูเอนเซอร์ที่จะพูดเรื่องเฉพาะทางต่างๆ ต้องมีใบรับรองมายืนยันก่อนพูดด้วย
มาตรา 13 วรรค 1 ในประกาศร่วมกันของสำนักงานกำกับวิทยุและโทรทัศน์แห่งชาติจีน (NRTA) และกระทรวงวัฒนธรรมและการท่องเที่ยว ที่ลงนามเมื่อวันที่ 8 มิ.ย. 2565 ระบุว่า พิธีกรออนไลน์จะต้องหมั่นศึกษาและฝึกฝนความรู้และทักษะที่จำเป็นต่อการทำงานของพิธีกร
ขณะที่มาตรา 13 วรรค 2 ระบุว่า สำหรับเนื้อหาถ่ายทอดสดที่จำเป็นต้องใช้ความเชี่ยวชาญเฉพาะทางในระดับสูง เช่น การแพทย์ การเงิน กฎหมาย การศึกษา พิธีกรจะต้องมีใบรับรองวิชาชีพที่เกี่ยวข้อง และรายงานใบรับรองต่อแพลตฟอร์มถ่ายทอดสด ส่วนแพลตฟอร์มจะต้องตรวจสอบและบันทึกใบรับรองดังกล่าวของพิธีกร
นอกจากนี้ ระเบียบดังกล่าวยังบังคับให้อินฟลูเอนเซอร์ต้องเคารพพรรคคอมมิวนิสต์จีน วัฒนธรรมดั้งเดิมของจีน รวมถึงความมั่นคงแห่งชาติ ขณะที่แพลตฟอร์มถ่ายทอดสดก็ถูกบังคับให้งดออกอากาศบุคคลสาธารณะที่ทำผิดกฎหมายหรือ ‘ไม่มีจริยธรรม’ รวมถึงให้ระวังว่าอินฟลูเอนเซอร์เหล่านี้จะชี้นำสังคมด้วย โดยให้ยึดถือ ‘คุณค่าที่ถูกต้อง’ เป็นหลัก
การออกระเบียบดังกล่าวออกมา เป็นส่วนหนึ่งที่สะท้อนความเปลี่ยนแปลงในวงการไลฟ์สดและอีคอมเมิร์ซ ที่จะเห็นได้ว่ามีการกวดขันที่เข้มงวดขึ้นอย่างมาก สำนักข่าว CNBC รายงานว่า ตลอด 16 เดือนที่ผ่านมา จีนได้ออกกฎมาเป็นจำนวนมากเพื่อควบคุมหลายสิ่งหลายอย่างในภาคส่วนเทคโนโลยี ทั้งในเรื่องวิดีโอเกม การไลฟ์สด รวมถึงเข้าไปควบคุมกระทั่งวัฒนธรรมเน็ตไอดอล
กรณีล่าสุดที่เป็นที่พูดถึงกันทั่วโลก เกิดขึ้นเมื่อคืนวันที่ 3 มิ.ย. 2565 ไม่กี่ชั่วโมงก่อนวันครบรอบเหตุการณ์สังหารหมู่เทียนอันเหมิน เมื่อปรากฏว่า หลี่ เจียฉี อินฟลูเอนเซอร์ชื่อดังในจีน เจ้าของฉายา ‘ราชาลิปสติก’ ที่ได้มาจากการไลฟ์ขายลิปสติกหมดในไม่กี่นาที กลับถูกตัดไลฟ์สดอย่างกะทันหัน หลังโปรโมตไอศกรีมรูปรถถัง ซึ่งเป็นสัญลักษณ์ที่สื่อถึงเหตุการณ์เทียนอันเหมิน
ในเรื่องนี้ นิตยสาร Fortune วิเคราะห์ว่า กฎระเบียบที่เข้มงวดน่าจะทำให้ยอดการขายของบริษัทอีคอมเมิร์ซในจีน ลดต่ำลง ทั้งนี้ ข้อมูลจากบริษัท McKinsey ระบุว่า รายได้ 10% ของอีคอมเมิร์ซจีน มาจากการไลฟ์สด และอินฟลูเอนเซอร์ที่ดังๆ ก็มีผลต่อการขายอย่างมาก
อ้างอิงจาก
https://fortune.com/2022/06/23/china-livestreaming-law-medicine-ecommerce-regulation-crackdown
https://thematter.co/brief/177269/177269
