แม้จะเคยมีเสียงคัดค้านและการแสดงความกังวลจากทั่วโลกมาก่อนหน้านี้ แต่วันนี้ (25 ก.ค. 2565) สื่อของรัฐบาลเมียนมารายงานว่า กองทัพเมียนมาได้ลงมือประหารชีวิตนักเคลื่อนไหวฝ่ายประชาธิปไตยรวม 4 คนแล้ว ซึ่งถูกกล่าวหาว่ามีความผิดฐานก่อการร้าย
การประหารชีวิตครั้งนี้ เป็นครั้งแรกที่มีการใช้บทลงโทษดังกล่าวในเมียนมาในระยะเวลาหลายทศวรรษด้วยกัน นับตั้งแต่ครั้งสุดท้ายเมื่อปี 2531 โดยในจำนวน 4 คนที่ถูกสั่งประหารชีวิต มี จ่อ มิน ยู หรือ ‘โก จิมมี่’ แกนนำคนสำคัญ และ เพียว เซยา ตอ อดีตแร็ปเปอร์ที่ผันตัวมาเป็น ส.ส.พรรค NLD รวมอยู่ด้วย
หนังสือพิมพ์ Global New Light of Myanmar รายงานว่า ทั้ง 4 คน ถูกตั้งข้อหาตามกฎหมายต่อต้านการก่อการร้ายและประมวลกฎหมายอาญาของเมียนมา ส่วนการประหารชีวิตนั้น เป็นไปตาม ‘กระบวนการของเรือนจำ’ โดยไม่ได้อธิบายถึงวิธีการของการประหารชีวิตแต่อย่างใด
ก่อนหน้านี้ หลังจากที่เมียนมาประกาศว่าจะลงโทษประหารชีวิตนักโทษการเมือง 4 คนนี้ เมื่อวันที่ 3 มิ.ย. 2565 นานาชาติและองค์การระหว่างประเทศต่างๆ ก็ออกแถลงการณ์วิพากษ์วิจารณ์กันอย่างดุเดือด อันโตนิโอ กูแตร์เรส เลขาธิการสหประชาชาติ (UN) วิจารณ์ว่า โทษดังกล่าวเป็นการ “ละเมิดสิทธิในชีวิต เสรีภาพ และความปลอดภัยในเรือนจำอย่างร้ายแรง”
ด้าน เน็ด ไพรซ์ โฆษกกระทรวงการต่างประเทศสหรัฐฯ แถลงประณามแผนดังกล่าวว่า เป็นตัวอย่างที่แสดงให้เห็นว่า รัฐบาลทหารของเมียนมาไม่ใส่ใจต่อสิทธิมนุษยชนและหลักนิติธรรม ขณะที่กระทรวงการต่างประเทศของฝรั่งเศส ประณามโดยกล่าวหาว่ารัฐบาลปัจจุบัน เป็น ‘ระบอบทหารอันไม่ชอบธรรม’
ในภูมิภาคอาเซียนเอง ก็มี ชาร์ลส์ ซานติอาโก ประธานกลุ่มสมาชิกรัฐสภาอาเซียนเพื่อสิทธิมนุษยชน (APHR) ออกมาระบุว่า ถ้ายังดำเนินการประหารชีวิต “มันก็จะไม่ได้เป็นอะไรไปมากกว่าการลอบสังหารทางการเมืองอย่างเลือดเย็น” พร้อมย้ำว่า จะยิ่งเป็นการปิดกั้นการเจรจาทางการเมืองให้ยากลำบากมากขึ้น
กระนั้นก็ตาม ถัดมาไม่กี่วัน เมื่อวันที่ 6 มิ.ย. 2565 กระทรวงการต่างประเทศของรัฐบาลทหารเมียนมาก็ออกมาตอบโต้แถลงการณ์จากฝ่ายต่างๆ เหล่านี้ โดยบอกว่า ข้อวิพากษ์วิจารณ์ทั้งหมด นับว่า ‘ไร้ความรับผิดชอบ’ และ ‘ไม่ยั้งคิด’ ซึ่งจะส่งผลกระทบต่อความสัมพันธ์ทางการทูตของเมียนมากับประเทศต่างๆ ที่ออกมาวิพากษ์วิจารณ์
อ้างอิงจาก
https://www.theguardian.com/world/2022/jul/25/myanmar-junta-executes-democracy-activists-state-media
https://www.aljazeera.com/news/2022/6/8/myanmar-condemns-reckless-statements-on-activists-executions