โลกโซเชียลมีเดียกำลังถกเถียงและอาลัยถึง ’เฟรยา’ ตัววอลรัสวัย 5 ขวบ น้ำหนัก 1,300 ปอนด์ (600 กิโลกรัม) ที่เพิ่งถูกทางการนอร์เวย์ทำการุณยฆาตเมื่อวันที่ 14 ส.ค. ที่ผ่านมา บางฝ่ายมองว่านี่คือเรื่องเลวร้ายที่สุดที่มนุษย์ทำแก่สัตว์ ขณะที่อีกฝ่ายก็ยืนยันว่านี่คือทางออกที่ดีที่สุดแล้ว
มันเกิดอะไรขึ้นบ้างในประเด็นนี้ The MATTER รีแคปให้อ่านกัน
1. ฤดูร้อนเดือนกรกฎาคมของปีนี้ ชาวนอร์เวย์ได้ทักทายเพื่อนเก่าอีกครั้ง เมื่อวอลรัสเฟรยาโผล่มานอนอาบแดดผึ่งกายอย่างสบายใจอยู่บริเวณท่าเรือเมืองออสโลว์อีกครั้ง จนกลายเป็นข่าวที่สื่อหลายสำนักรายงานด้วยความเอ็นดู
2. อันที่จริงเฟรยา เป็นที่คุ้นเคยของชาวยุโรปเหนืออยุ่แล้ว เพราะเธอปรากฎตัวขึ้นครั้งแรกที่นอร์เวย์เมื่อ 2 ปีที่แล้ว และเคยไปปรากฎตัวในประเทศอื่นด้วย เช่น อังกฤษ, เนเธอแลนด์ และเดนมาร์ก และมักสร้างเสียงหัวเราะให้มนุษย์เสมอ เพราะท่าทางโก๊ะๆ ไม่ว่าภาพที่เธอนอนเล่นบนเรือดำน้ำของเนเธอร์แลนด์ หรือวีดีโอที่เธอกลิ้งตกลงไปในน้ำจากท่าเรือในนอร์เวย์
เรียกว่าเธอเป็นที่รักสมชื่อ ‘เฟรยา’ อันมาจากชื่อเทพเจ้าโบราณของชาวนอร์ส ซึ่งตัวแทนของความงามและความรัก
3. วอลรัสเป็นสิ่งเลี้ยงลูกด้วยนมที่มีอายุยืนมากถึง 40 ปี ขนาดตัวใหญ่ (มาก) ตัวเต็มวัยอาจมีน้ำหนักมากถึง 2,000 ปอนด์ มีฟันเขี้ยวใหญ่ด้านหน้า 2 ข้างที่ยาวได้ถึง 1 เมตร อาหารหลักของพวกมันคือสัตว์ทะเลขนาดเล็ก เช่น หอยหรือปลา ตามปกติตัววอลรัสมักอาศัยรวมกันเป็นกลุ่มในที่หิมะปกคลุม เช่น ภูมิภาคแอนตาร์กติก, แคนาดา, รัสเซีย, นอร์เวย์ รวมถึงกรีนแลนด์ โดยข้อมูลจาก WWF ในปัจจุบันมีวอลรัสอาศัยอยู่ทั่วโลกประมาณ 225,000 ตัว
4. เรียกได้ว่าเฟรยาเป็นร็อคสตาร์บนหน้าสื่อนอร์เวย์ สื่อทุกสำนักรายงานเรื่องของเธอและนำรูปเธอขึ้นหน้าหนึ่งต่อเนื่อง เช่นเดียวกับในโลกโซเชียลมีเดีย ที่มีการเปิดกลุ่มเฟซบุ๊ก “เฟรยาเจ้าวอลรัส – ตอนนี้เธออยู่ไหน? (Freya the Walrus — Where is she now?)” ที่คอยโพสต์อัพเดตว่าขณะนี้เฟรยาอยู่ที่ไหน อยู่กับใคร และทำอะไรอยู่
5. แต่ไม่ใช่ทุกฝ่ายที่ตื่นเต้นกับการปรากฎตัวของเฟรยา เพราะเมื่อวันศุกร์ที่ 12 ส.ค. ทางการนอร์เวย์ได้ประกาศให้ประชาชนเฝ้าระวังเฟรยา และอยู่ห่างจากเธอให้มากที่สุด เพราะอาจเกิดอันตรายได้
อย่างไรก็ดี ไม่ใช่ทุกคนที่ปฏิบัติตาม ประชาชนบางส่วนว่ายน้ำเข้าใกล้เฟรยาเพื่อถ่ายรูปกับเธอ พ่อแม่บางคนอุ้มลูกไปใกล้ชิด และบางคนก็โยนของใส่ตัวเฟรยา อย่างไรก็ตาม ไม่มีรายงานว่ามีการโจมตีมนุษย์จากเฟรยาเกิดขึ้น
6. หลังการประกาศเพียง 3 วัน ในวันอาทิตย์ที่ 14 ส.ค. ทางการนอร์เวย์ตัดสินใจจบชีวิตของเฟรยา โดยให้เหตุผลว่ามันเป็นวิธีที่ดีที่สุดแล้ว เพราะเธอมีน้ำหนักมากเกินไปที่จะเคลื่อนย้าย บวกกับธรรมชาติของตัววอลรัสก็อาจทำร้ายมนุษย์ได้ ซึ่งคนบางส่วนไม่ปฏิบัติตามคำเตือนจากทางการจริงๆ
7. การจบชีวิตเฟรยาสร้างข้อถกเถียงเป็นวงกว้าง ในเรื่องสิทธิสัตว์ บางคนในโซเชียลมีเดียถึงกับประนามว่านี่คือ “ความอัปยศ (ของนอร์เวย์)” ที่ตัดสินใจดังกล่าว ขณะที่องค์กรอนุรักษ์มองว่านี่คือการตัดสินใจที่ “หุนหัน” และ “ไม่จำเป็น” นำไปสู่คำถามว่า ทำไมถึงไม่พยายามหาทางย้ายเฟรยามากกว่าที่จะฆ่ามัน?
ในประเด็นนี้ แฟรงค์ เบิร์ก-เจนเซ็น ผู้อำนวยการกรมประมงนอร์เวย์ ได้ชี้แจงว่า ด้วยขนาดตัวของเฟรยาที่หนักกว่า 600 ก.ก. ทำให้การขนย้ายเฟรยา “ไม่ใช่ทางเลือกที่เป็นไปได้” เบิร์ก-เจนเซ็นชี้แจงว่า นี่คือการตัดสินใจที่ดีที่สุดแล้ว และพวกเขาคำนึงถึงชีวิตของสัตว์ทุกตัวเสมอ “แต่ชีวิตและความปลอดภัยของมนุษย์ต้องมาก่อน”
ขณะที่ทางด้าน อิงกริด ลิลแลนด์ ส.ส.พรรคกรีนของนอร์เวย์ เห็นด้วยว่าเรื่องนี้เป็นการตัดสินใจที่หุนหันเกินไป เธอเชื่อว่าเกือบทุกคนในนอร์เวย์รักเฟรยาและอยากปกป้องเธอ เธอจึงตั้งคำถามถึงกรมประมงว่า “ทำไมพวกเขา (กรมประมง) ถึงไม่รอให้เฟรยามีชีวิตอยู่จนจบฤดูร้อนในนอร์เวย์ ซึ่งมันไม่นานเลย”
8. แต่ถ้าขุดลงไปให้ถึงสาเหตุของปัญหาจริงๆ ภาวะโลกร้อนมีส่วนเกี่ยวข้องมาก ที่ทำให้สัตว์ทะเลทั่วโลกเช่นเดียวกับเฟรย่า สูญเสียที่อยู่อาศัยและต้องเข้ามาในพื้นที่ที่มนุษย์อาศัยอยู่ โดย WWF รายงานว่า วอลรัสถูกพบมากขึ้นในเส้นทางเดินทะเลของมนุษย์ทั้งการขนส่งทางเรือ, การท่องเที่ยว, การอุตสาหกรรม
ทางสำนักข่าว Washington Post ได้ส่งเมลล์หา WWF ถึงผลกระทบระหว่างภาวะโลกร้อนกับสิ่งมีชีวิตทั่วโลก โดย คริสตา วาน เดอร์ ลินด์ ผู้เชี่ยวชาญด้านสัตว์ทะเลของ WWF ได้ตอบกลับมาผ่านอีเมลล์ว่า มนุษย์จะเผชิญภาพที่สัตว์ผลัดที่อยู่อาศัยอีกมาก แต่ที่สำคัญคริสตาเชื่อว่า
“มันเป็นความรับผิดชอบของพวกเราทุกคน ที่จะเรียนรู้อยู่ร่วมกับพวกมัน และออกแบบวธีจัดการความขัดแย้งระหว่างมนุษย์กับสัตว์ให้ดีขึ้น” คริสตากล่าวในอีเมลล์ถึง Washington Post
ภาวะโลกร้อนเป็นประเด็นใหญ่ที่กำลังท้าทายโลกของเรา และถ้า ‘ทุกฝ่าย’ ยังไม่จับมือและขยับตัวร่วมกันเพื่อทำอะไรสักอย่างกับภาวะโลกร้อนให้มากกว่านี้ เป็นไปได้ที่อีกหลายชีวิตจะต้องสังเวยให้กับความเปลี่ยนแปลงนี้
อ้างอิง:
https://www.nytimes.com/2022/08/12/world/europe/freya-walrus-norway.html
https://www.nytimes.com/2022/08/16/world/europe/freya-walrus-norway-killed.html
https://www.washingtonpost.com/world/2022/08/14/freya-walrus-norway-euthanized/
https://www.nbcnews.com/news/world/freya-walrus-euthanized-norway-outrage-rcna43073
