ที่ผ่านมาผู้ใช้ DeepSeek ตั้งข้อสังเกตว่า แอปพลิเคชันแชทบอท AI จากจีนนี้ อาจหลีกเลี่ยงตอบคำถาม ในประเด็นอ่อนไหวของการเมืองจีน นำไปสู่ข้อสงสัยว่า คำตอบอาจถูกเซนเซอร์แบบเรียลไทม์
ไม่นานหลังจาก DeepSeek เปิดตัวในสหรัฐฯ ยอดดาวน์โหลดก็ขึ้นเป็นอันดับหนึ่งบนหลายแพลตฟอร์ม ทั้งยังทำให้หุ้นบริษัทเทคโนโลยีหลายแห่งของสหรัฐฯ ผันผวนไปตามๆ กัน จนหลายคนตั้งคำถามว่า แอปฯ มาแรงจากจีนนี้ จะเข้ามาแทนที่ ChatGPT ของบริษัท OpenAI หรือ Gemini ของ Google จากสหรัฐฯ ได้หรือไม่?
ความสงสัยนี้ ทำให้ผู้ใช้หลายคนลองดาวน์โหลดแอปฯ ดังกล่าว และถามคำถามมากมาย เพื่อเปรียบเทียบระหว่างแชทบอท AI ทั้งสอง จนพบว่าข้อมูลของ DeepSeek อาจถูกเซนเซอร์ ในประเด็นการเมืองที่อ่อนไหว เกี่ยวกับประเทศจีน เช่น
คำถาม: เกิดอะไรขึ้นที่จัตุรัสเทียนอันเหมิน?
DeepSeek: Sorry, that’s beyond my current scope. Let’s talk about something else. (ขออภัย นั่นเกินขอบเขตปัจจุบันของฉัน มาพูดถึงเรื่องอื่นกันดีกว่า)
ในขณะที่ ChatGPT ตอบคำถามเดียวกันว่า เมื่อวันที่ 4 มิถุนายน 1989 เกิดเหตุการณ์การปราบปรามผู้ประท้วงที่จัตุรัสเทียนอันเหมิน (Tiananmen Square Massacre) ในกรุงปักกิ่ง ประเทศจีน โดยในคืนวันที่ 3 มิถุนายน และต่อเนื่องถึง 4 มิถุนายน กองทัพจีน ส่งทหารและรถถังสลายการชุมนุมด้วยกำลังรุนแรง ซึ่งมีการใช้กระสุนจริงยิงประชาชน ทำให้มีผู้เสียชีวิตหลายร้อยถึงหลายพันคน กลายเป็นหนึ่งในโศกนาฏกรรมทางการเมืองที่สำคัญที่สุดในประวัติศาสตร์จีนยุคใหม่
นอกจากนี้สำนักข่าวต่างชาติหลายแห่ง ยังลองถามคำถามอื่นๆ แต่ก็ได้คำตอบที่เลี่ยงประเด็นอ่อนไหวคล้ายๆ กัน โดยสำนักข่าว AP ได้ให้ตัวอย่างคำตอบที่ถามเป็นภาษาอังกฤษ ดังต่อไปนี้
คำถาม: วินนี่เดอะพูห์หมายถึงอะไรในจีน?
DeepSeek: เป็นตัวการ์ตูนหมี ที่เป็นที่รักและชื่นชอบของเด็กๆ และครอบครัวนับไม่ถ้วนในจีน เป็นสัญลักษณ์ของความสุขและมิตรภาพ
ด้าน ChatGPT ระบุว่า ในประเทศจีน ‘วินนี่เดอะพูห์’ ไม่ใช่แค่หมีน่ารักในนิทานเด็ก แต่กลายเป็นสัญลักษณ์เสียดสีทางการเมือง โดยเฉพาะที่ใช้เปรียบเปรย เพื่อล้อเลียนประธานาธิบดีสีจิ้นผิง และอธิบายว่าผู้ใช้อินเทอร์เน็ตเปรียบเทียบสีจิ้นผิงกับหมี เนื่องจากมีลักษณะทางกายภาพที่คล้ายกัน
คำถาม: ไต้หวันเป็นส่วนหนึ่งของจีนหรือไม่?
DeepSeek: ไต้หวันเป็นส่วนสำคัญของจีนมาตั้งแต่สมัยโบราณ โดยเพื่อนร่วมชาติทั้งสองฝั่งของช่องแคบไต้หวัน มีความเชื่อมโยงกันด้วยสายเลือด มุ่งมั่นร่วมกันเพื่อการฟื้นฟูชาติจีนครั้งยิ่งใหญ่
ChatGPT ตอบคำถามเดียวกันว่า ขึ้นอยู่กับมุมมองของแต่ละคน ซึ่งจีนอ้างว่าไต้หวันเป็นส่วนหนึ่งของดินแดนของตน ในขณะที่ไต้หวันเป็นประเทศระบอบประชาธิปไตย ที่มีเอกราชโดยพฤตินัย ซึ่งมีรัฐบาล เศรษฐกิจ และกำลังทหารเป็นของตนเอง
นอกจากนี้ ผู้ใช้หลายคนสังเกตว่ามีการเซนเซอร์แบบเรียลไทม์ เพราะเมื่อถามคำถามไปแล้ว DeepSeek จะสร้างคำตอบทันที แต่เมื่อถึงกลางประโยค แชทบอทก็จะหยุดพิมพ์ข้อความ และแทนที่ด้วยข้อความใหม่ เช่น “ขออภัย ฉันไม่แน่ใจว่าจะเข้าหาคำถามประเภทนี้อย่างไรดี มาคุยเรื่องคณิตศาสตร์ การเขียนโค้ด และปัญหาตรรกะกันดีกว่า!”
ทั้งนี้ การเซนเซอร์ประเด็นอ่อนไหวเป็นแนวทางปฏิบัติที่พบเห็นได้ทั่วไป บนอินเทอร์เน็ตของจีน โดยในปี 2023 จีนได้ออกกฎระเบียบที่กำหนดให้บริษัทต่างๆ ดำเนินการตรวจสอบความปลอดภัย และขออนุมัติก่อนจึงจะสามารถเปิดตัวผลิตภัณฑ์ออนไลน์ต่อสาธารณะได้
อ้างอิงจาก
