เราต่างรู้จักหนังผีที่มีผีสิ่งอยู่ในบ้าน เช่น The Haunting of Hill House ที่บ้านและมู้ดของซีรีส์เรื่องนี้ ดูเหมือนจะพาเรากลับไปยังบ้านผีแบบคลาสสิก พื้นที่เฉพาะที่ดูโขกมาจากอดีต บ้านที่เต็มไปด้วยปริศนา ซอกหลืบ และเรื่องราวที่ปรากฏตัวในลักษณะเหนือธรรมชาติ หุ่นที่ขยับเองได้ รูปภาพที่เหมือนจะจ้องมองกลับมา ห้องลับ และโครงกระดูกมนุษย์
ว่าด้วยบ้านผีสิง นอกจากบ้านผีในหนังสือสยองขวัญแล้ว การไปเยี่ยมบ้านผีสิงดูจะเป็นอีกหนึ่งความสนุกเวลาที่เราไปเที่ยวสวนสนุก คล้ายๆ กับตามงานวัด ที่มักจะมีของสยองๆ มีบ้านผีมาให้เราท้าทายความกล้ากันเสมอ
บ้านผีสิงเป็นสิ่งที่มนุษย์ชื่นชอบ… อย่างน้อยๆ ในช่วงสมัยที่เราเริ่มเข้าสู่ยุคสมัยใหม่ โลกแห่งเหตุผลและวิทยาศาสตร์ยิ่งทำให้เราหลงใหลเรื่องที่วิทยาศาสตร์อธิบายไม่ได้ แต่เดิมในแต่ละวัฒนธรรมก็มีตำนานบ้านผีของตัวเอง ในหลายอารธรรมมีการใช้พื้นที่ผีสิงเพื่อปกป้องสมบัติที่ถูกเก็บเอาไว้ เช่นในอารยธรรมอียิปต์มีการสร้างหลุมศพที่สลับซับซ้อนเต็มไปด้วยกลไกเพื่อป้องกันไม่ให้ใครเข้าไปเอาของมีค่าออกมาได้ง่ายๆ
มาดามทุสโซ คนเดียวกับที่เป็นเจ้าแม่หุ่นขี้ผึ้งที่เราเจอเวลาไปพารากอน ถือเป็นเจ้าแรกๆ ที่สร้างบ้านผีสิงให้คนได้เข้าไปสนุกกัน ย้อนไปตั้งแต่ช่วงต้นศตวรรษที่ 19 มารี ทุสโซ นักปั้นหุ่นขี้ผึ้ง…ที่โดยประวัติก็ถือว่าโหดอยู่ ด้วยความที่การเป็นศิลปินดูจะเกี่ยวข้องกับชนชั้นสูง ในช่วงปฏิวัติฝรั่งเศส เธอจึงต้องรับหน้าที่ทำ ‘หน้ากาก’ คนที่ถูกประหารชีวิตโดยกิโยตีน หลายคนในนั้นเคยเป็นผู้ว่าจ้างของเธอ เช่น พระเจ้าหลุยส์ที่ 16 และพระนางมารี อ็องตัวแน็ต หน้ากากนี้ใช้ในพิธีศพ ใช้ถ่ายภาพ ในการทำหน้ากากและหุ่นของเธอนั้น เธอใช้หัวจริงจากตะกร้าเครื่องประหาร
ในปี 1802 มารี ทุสโซ (Marie Tussaud) ได้จัดทัวร์ผลงานเธอในอังกฤษ สุดท้ายเมื่อทุสโซได้จัดแสดงงานเป็นการถาวรที่ลอนดอน เธอตั้งชื่อคอลเล็กชั่นของเหล่านักโทษประหารที่แสนหลอนนี้ว่า Chamber of Horrors นึกภาพหุ่นที่ถูกปั้นจากศพจริง แถมตัวหุ่นก็ดูโคตรเหมือนจริง เอามัดแสดงไว้ ‘เหมือนมีชีวิต’ ความขนหัวลุกนี้ทำให้งานจัดแสดงของเธอได้รับความนิยมอย่างถล่มทลาย การไปชมห้องหุ่นของทุสโซถือว่าเป็นการไปเที่ยวบ้านผีสิงในยุคแรกๆ และเป็นห้องหุ่นยุคแรกกันเลยทีเดียว
การเกิดขึ้นของบ้านผีสิงเกี่ยวข้องกับวัฒนธรรมฮาโลวีนของอเมริกา ก่อนที่จะกลายเป็นบ้านผีอย่างเป็นรูปธรรมในสวนสนุกวอลต์ ดิสนีย์ ของอเมริกา ช่วงฮาโลวีน นอกจากเด็กๆ จะเดินไปเคาะประตูแล้ว บ้านแต่ละหลังจะพยายามสร้างบรรยากาศด้วยการตกแต่งบ้านให้ดูสยองขวัญสั่นประสาทเหล่าเด็กๆ ที่ตระเวนไปตามบ้าน โดยในปี 1937 มีแผ่นพับแนะนำว่าจะใช้อะไรมาประดับและสร้างบรรยากาศให้บ้านเราสยองเพื่อต้อนรับหนูๆ
ปี 1969 เมื่อดิสนีย์แลนด์ตัดสินใจสร้าง Haunted Mansion ของตัวเองขึ้นมา บ้านผีดิสนีย์แลนด์นี้เปลี่ยนภาพของบ้านผีให้กลายเป็นรูปธรรมมากขึ้น จากการแต่งบ้านใครบ้านมัน กลายเป็นสุดยอดบ้านผีระดับไอคอน บ้านผีของดิสนีย์ถือว่าสร้างการปฏิวัติเรื่องความกลัวให้กับพวกเรากันเลยทีเดียว ลิซา มอร์ตัน (Lisa Morton) เจ้าของหนังสือ Trick or Treat: A History of Halloween อธิบายว่าคฤหาสน์ผีดิสนีย์เปลี่ยนความหมายของบ้านผีสิง จากแค่การตกแต่งบ้านๆ ผีที่หมายถึงแค่ผ้าสีขาวกลายเป็นตัวเป็นตน เป็นเครื่องยนตร์กลไกที่ซับซ้อน เป็นคฤหาสน์ผีสิงที่มีโถงถ้ำ มีผีที่ออกมาเต้นรำกันเป็นตัวๆ
หลังจากนั้น ยิ่งเมื่อฮอลลีวูดขยันสร้างหนังผีและหนังแนวสยองขวัญมากขึ้น ก็ยิ่งทำให้จินตนาการของคนที่มีต่อบ้านในฐานะพื้นที่สยองขวัญชัดเจนขึ้น พร้อมๆ กับความต้องการที่ท่องเที่ยวเชิงหลอกหลอนมากขึ้น
ทุกวันนี้อุตสาหกรรมความบันเทิงเชิงสยองขวัญมีการปรับเปลี่ยนไปตามความหลอนร่วมสมัย ในต่างประเทศก็มีธีมเช่นซอมบี้ มีการสร้างเป็นเกมเพื่อให้เราเข้าไปเป็นผู้เล่นแล้วเอาตัวรอดมากขึ้น บ้านผีสิงแบบคลาสสิกดูจะค่อยๆ เสื่อมความนิยมหายไปตามกาลเวลา ถ้าเป็นบ้านเรา หลังจากแดนเนรมิตรปิดตัวลง เราก็ดูจะไปแนวล่าท้าผีกันตามสถานที่จริงไปเลย
อ้างอิงข้อมูลจาก
