รู้สึกเหมือนกันไหม ว่าทำไมวันนี้มันร้อนขนาดนี้เนี่ย?
ร้อนขนาดนี้ ยิ่งเพลียสุดๆ เบื่อ เซ็ง ไม่มีสมาธิทำงาน และรู้สึกไม่อยากทำอะไรเลย แต่ไม่ใช่เราคนเดียวหรอกนะ ที่รู้สึกแบบนี้ เพราะผลการศึกษาล่าสุดในปี 2023 จากมหาวิทยาลัยในบังกลาเทศ พบว่า อากาศร้อนมีผลต่อ ‘สุขภาพจิต’ ได้จริง
แน่นอนว่าอากาศที่ร้อนขึ้น ทำให้เรารู้สึกไม่สบายตัวและอาจส่งผลต่อร่างกายได้ ตั้งแต่ปากแห้ง มีภาวะขาดน้ำ อ่อนเพลีย การไหลเวียนของเลือดผิดปกติ ไปจนถึงโรคลมแดด แต่ไม่เพียงเท่านั้น อาการเหล่านี้ยังกระทบต่อสุขภาพจิตของเราอย่างไม่อยากแยกออกจากกันได้อีกด้วย เช่น ทำให้เกิดความเครียด เกิดอาการอ่อนเพลียและเหนื่อยล้า ทำให้หงุดหงิดและขาดสมาธิ หรือถ้าร้อนมากๆ ก็อาจถึงขั้นประสานหลอน
ผลการศึกษานี้ได้ศึกษาย้อนกลับไปในงานวิจัยอีกหลายชิ้นในอดีต ที่ยิ่งตอกย้ำว่าอากาศร้อนส่งผลต่อสุขภาพจิตจริง โดยพบข้อมูลที่น่าสนใจ ดังนี้
1) จำนวนผู้ป่วยโรคไบโพลาร์มีอัตราเข้ารับการรักษาสูงขึ้นสัมพันธ์กับรังสีอัลตราไวโอเลตและอุณหภูมิ และนอกจากนั้น ยังพบผู้มีภาวะซึมเศร้าและอาการคลุ้มคลั่งเพิ่มขึ้นประมาณ 40% ในช่วงที่มีความร้อนสูง
2) อุณหภูมิสูงสัมพันธ์กับอัตราการฆ่าตัวตายที่เพิ่มขึ้น โดยพบว่าอัตราการฆ่าตัวตายจะเพิ่มขึ้น 1% สำหรับอุณหภูมิเฉลี่ยรายเดือนที่เพิ่มขึ้นทุกๆ 1 องศาเซลเซียส
3) เพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดความขัดแย้งอย่างความสัมพันธ์ระหว่างบุคคล เช่น การข่มขืน และความรุนแรงในครอบครัว หรือการก่อสงคราม
โดยกลุ่มที่ยิ่งน่าเป็นห่วง คือกลุ่มเปราะบางอย่างเด็กและผู้สูงวัย โดยเฉพาะเด็กทารก เพราะร่างกายมีความสามารถในการควบคุมอุณหภูมิร่างกายที่น้อยกว่า ทำให้ตอบสนองต่อความร้อนได้เร็ว หรือในผู้สูงอายุเองก็สามารถระบายความร้อนของร่างกายได้น้อยลง
นอกจากนั้น ในผู้ที่ป่วยและรับยาทางจิตเวชอยู่แล้ว ยาบางชนิดอาจไปขัดขวางการควบคุมความร้อนของร่างกาย ส่งผลให้มีความไวต่อความเครียดจากความร้อนเพิ่มขึ้น จนกระทบให้เกิดความสับสน เพ้อ หรือความผิดปกติทางการรับรู้อื่นๆ รุนแรงขึ้น
ปัจจัยทางเศรษฐกิจและสังคมก็เป็นปัจจัยสำคัญ เพราะผู้มีรายได้น้อยไม่มีทางเลือกที่จะพักจากอากาศร้อนได้ เช่น ไม่มีเงินซื้อพัดลม เครื่องปรับอากาศ หรือทำงานกลางแจ้งที่ต้องใช้กำลังมาก ทำให้ยิ่งร้อนและเกิดความเครียดมากกว่า
เพราะความร้อนไม่ใช่เรื่องเล่นๆ ทุกคนจึงควรรักษาอุณหภูมิของร่ายกายไม่ให้ร้อนจนเกินไปได้โดยการดื่มน้ำให้เพียงพอ หลีกเลี่ยงอากาศร้อนและอยู่ในที่อากาศถ่ายเทสะดวก พักผ่อนให้เพียงพอ และสวมใส่เสื้อผ้าที่ระบายความร้อนได้ดี นอกจากนี้ ก็น่าจับตาต่อไปภาครัฐจะเข้ามาช่วยบรรเทาปัญหาโลกร้อนที่สัมพันธ์กับสภาพอากาศที่เปลี่ยนแปลงไปนี้อย่างไร
อ้างอิงจาก
https://www.tmd.go.th/forecast/daily
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC10696165/
