“ในช่วงเวลาที่ดาวตก ฉันจึงไม่เคยได้ลืมตา มันกำลังภาวนา หลับตาลงเพื่ออธิษฐานให้เธอคืนกลับ”
ปลายปีแบบนี้ดูจะเป็นช่วงเวลาต้องมนต์ เราอยู่ในบรรยากาศแห่งความหวังและการเฉลิมฉลองไปสู่สิ่งดีๆ ในปีใหม่ที่กำลังจะมาถึง ดูเหมือนว่าปีนี้ยิ่งพิเศษขึ้น เพราะในช่วงคืนใกล้ส่งท้ายปี – คืนนี้ (14 ธันวาคม 2560) – จะเกิดปรากฏการณ์ฝนดาวตก เป็นโอกาสให้เราได้หลับตาแล้วอธิษฐานตามพี่เบิร์ดxแสตมป์ ซึ่งถ้าคำอธิษฐานให้ใครบางคนกลับมายากเกินไป อย่างน้อยก็แหงนหน้ามองดูปรากฏการณ์ที่สวยงามและความมหัศจรรย์ของธรรมชาติส่งท้ายปี
ดร. ศรัณย์ โปษยะจินดา ผู้อำนวยการสถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (สดร.) ชวนดูปรากฏการณ์ ‘ฝนดาวตกเจมินิดส์’ หรือฝนดาวตกกลุ่มดาวคนคู่ อันเป็นปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นในช่วงวันที่ 4-17 ธันวา ซึ่งปีนี้โดยเฉพาะคืนนี้ถือว่าเป็นโอกาสพิเศษ โดยคาดการณ์ว่าคืนนี้จะมีอัตราการตกสูงสุดถึง 120 ดวงต่อชั่วโมง และคืนนี้เป็นคืนเดินมืด ทำให้เรามองเห็นปรากฏการณ์ได้ง่ายเป็นพิเศษ ทางผู้อำนวยการศูนย์บอกว่าฝนดาวตกนี้สามารถสังเกตได้ตั้งแต่ช่วงหัวค่ำจนถึงรุ่งสางของวันรุ่งขึ้น
คนที่เตรียมคำขอส่งท้ายปีหรืออาจจะแค่อยากดูปรากฏการณ์สวยๆ ในคืนอากาศเย็นๆ ปรากฏการณ์นี้จะเริ่มสังเกตได้ตั้งแต่ช่วงสองทุ่มครึ่ง จุดการเกิดอยู่บริเวณกลุ่มดาวคนคู่ทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือ – ตรงนี้ลองใช้พวก app แผนที่ดวงดาวเช่น Sky Walk หรือ Sky Map ส่องช่วยได้ ซึ่งปรากฏการณ์นี้สามารถดูได้ด้วยตาเปล่า จากทุกภูมิภาคของไทย หรือถ้าใครอินมากทาง สดร. ก็มีกิจกรรมเพื่อสังเกตการณ์ปรากฏการณ์ดังกล่าวที่ดอยอินทนนท์ ที่หอดูดาวเฉลิมพระเกียรติที่นครราชสีมาและฉะเชิงเทรา หรือลานชมวิวนกเงือก จ.สงขลา
ปกติดาวตกเป็นปรากฏการณ์ที่นานๆ จะเกิดที ดังนั้นมนุษย์เราจึงเชื่อว่าการที่เราเงยหน้าขึ้นไปแล้วป๊ะกับดาวตกพอดี ก็แปลว่าเรากำลังโชคดีและเจอกับเหตุการณ์พิเศษ ความเชื่อเรื่องพรจากดาวตกเป็นความเชื่อจากทางยุโรป ทอเลมี (Ptolemy) นักดาราศาสตร์ยุคบุกเบิกในช่วงศตวรรษที่ 1 บอกว่าดาวตกคือสัญญาณว่าเหล่าทวยเทพกำลังทอดตาลงสู่โลกและกำลังรับฟังความปรารถนาของพวกเรา
กลับกันถ้าเป็นแถบบ้านเราจะเชื่อว่าการมาของดาวตกเป็นสัญญาณของลางร้าง ของเหตุเภทภัยและการสูญเสีย ในทำนองเดียวกันชาวอเมริกันพื้นเมืองก็เชื่อว่าดาวตกเป็นสัญญาณของสงครามและโรคภัยไข้เจ็บ เช่นชนเผ่า Blackfeet ที่อาศัยอยู่แถบ Montana เชื่อว่าถ้าดาวตกปรากฏช่วงหน้าหนาวที่จะมาถึงจะนำมาซึ่งโรคภัย หรือเป็นสัญลักษณ์ของหัวหน้าเผ่าที่ตายตกไป ชนเผ่า Kawaiisu (California) เชื่อว่าดาวตกเป็นสัญญาณของความเจ็บป่วยและความตาย แต่บางเผ่าก็มองดาวตกแบบกลางๆ หมายถึงวิญญาณที่กำลังเดินทางหรือดวงดาวที่เคลื่อนตัว
ดาวตกเป็นปรากฏการณ์ที่น่าหลงใหล ในช่วงเวลาที่มนุษย์ตัวเล็กๆ เงยหน้าขึ้นมองผืนฟ้าผืนเดียวกัน ไม่ว่าเราจะเชื่อเรื่องพลังของดาสดาวตกหรือไม่ แต่ดาวตกอาจเป็นสัญลักษณ์ของความหวังที่เรายังคงรักษาและส่งเสริมความหวังของกันและกันไว้อยู่เสมอ ช่วงปลายปีแบบนี้ เราก็ยังคงเชื่อว่าเรายังมีเรื่องดีๆ ยังมีความหวังและความฝันให้บรรลุในปีต่อๆ ไป
แต่ความฝันบางอย่าง เช่น ‘คำอธิษฐานให้เธอคืนกลับ’ ก็อาจจะเป็นความปรารถนาที่เราคงต้องทำใจ ‘…เพราะเธอไม่กลับ’ เปลี่ยนเป็นหวังว่าเราจะยอมรับมันได้อย่างไม่เจ็บปวดนัก
อ้างอิงข้อมูลจาก