คุณเป็นใครในมุมที่คุณยังไม่เคยรู้จัก? มาหาคำตอบกัน!
คำถามชวนให้สงสัย สิ่งใดกันนะที่ซ่อนอยู่ในตัวเรา กดตอบคำถามไปเรื่อยๆ จนมาถึงปลายทาง พบแล้วตัวตนที่แท้จริงของเราก็คือ…
เคยทดสอบกันหรือเปล่า Personality Test หรือ แบบทดสอบบุคลิกภาพ ที่มักแปลงผลคำตอบออกมาเป็นสิ่งของหรือสัตว์น่ารักๆ ชวนชุบชูใจเรา โดยปัจจุบันมีแบบทดสอบในลักษณะนี้ ให้เราได้เลือกทำมากมายบนโลกออนไลน์ เพียงแค่ตอบคำถามไม่กี่ข้อ ผลลัพธ์ก็จะถูกจัดประเภทออกมา แถมเรายังได้แชร์ต่อให้เพื่อนๆ มาลองทำดู เผื่อจะมีใครเป็นประเภทเดียวกับเรา
แต่ก่อนอื่น สำหรับใครที่ไม่เคยรู้จัก หรือไม่เคยทำแบบทดสอบในลักษณะนี้ ลองมาทำความรู้จักกันก่อนสักนิดว่า Personality Test คืออะไร?
เรย์มอนด์ โบรแกน (Raymond Brogan) อาจารย์พิเศษด้านจิตวิทยาการศึกษา จาก Excelsior College อธิบายเอาไว้ว่า Personality Test เป็นเครื่องมือที่ใช้ในการวิเคราะห์ลักษณะนิสัยและรูปแบบพฤติกรรมของบุคคล โดยทั่วไปแล้วจะแบ่งออกเป็น 2 ประเภท ได้แก่ แบบทดสอบที่พัฒนาขึ้นโดยอ้างอิงจากหลักฐานทางวิทยาศาสตร์และมีการทดสอบอย่างมีระบบ เช่น Big Five Personality Test หรือ Hexaco และอีกแบบคือ แบบทดสอบเพื่อความบันเทิง ซึ่งมักพบได้ทั่วไปบนโลกออนไลน์นั่นเอง
และที่เราทำกันอยู่ ส่วนมากก็เป็นแบบทดสอบเพื่อความบันเทิง ทั้งที่รู้ว่าวัดผลไม่ได้จริง แต่ทำไมพอมีแบบทดสอบอันใหม่ หรือแบบทดสอบอันไหนฮิตๆ ต้องเป็นเราทุกทีที่กดเข้าไปทำนะ
ทำไมเราถึงชอบทำแบบทดสอบบุคลิกภาพ?
แม้หลายครั้งเราจะอยากทำแบบทดสอบ เพราะตอนจบจะได้เป็นน้องหมาน้องแมวแสนน่ารัก แต่จริงๆ แล้วมันก็มีเหตุผลเบื้องหลังที่เราชอบทำ Personality Test อยู่เช่นกัน
พอได้เห็นประโยคแนวเชิญชวนให้เราได้รู้จักตัวตนของเราข้างใน ก็อาจเป็นสาเหตุหนึ่งที่ทำให้เรากดเข้าไปทำแบบทดสอบพวกนี้ โดย เจนนิเฟอร์ วี. ฟายาร์ด (Jennifer V. Fayard) รองศาสตราจารย์ด้านจิตวิทยาที่ Ouachita Baptist University อธิบายว่า เหตุผลประการหนึ่งที่เราชอบทำแบบทดสอบบุคลิกภาพเหล่านี้ คือการต้องการเรียนรู้เกี่ยวกับตัวเอง โดยเฉพาะอย่างยิ่งในสิ่งที่ตัวเราเองก็ไม่เคยรู้มาก่อน
เพราะคำถามส่วนใหญ่ของแบบทดสอบเหล่านี้ มักเป็นเรื่องของตัวเราเอง มุมมองของเราต่อสิ่งต่างๆ ตลอดจนการตอบสนองของเราต่อสถานการณ์สมมติต่างๆ ซึ่งทั้งหมดล้วนเกี่ยวข้องโดยตรงหรือวนเวียนอยู่รอบตัวเรา ทำให้ในหลายๆ ครั้ง ผลลัพธ์อาจช่วยให้เราได้เห็นมุมอื่นๆ ที่เราไม่เคยเห็นหรือไม่เคยสังเกตตนเองมาก่อน
ความคิดเห็นดังกล่าว ยังสอดคล้องกับงานศึกษาเกี่ยวกับการวิเคราะห์เหตุผลและความนิยมในการทำแบบทดสอบบุคลิกภาพ ของ จิงอี้ เหอ (Jingyi He) จาก University of Leeds ที่กล่าวถึงเหตุผลที่ผู้คนชอบทำแบบทดสอบเหล่านี้ว่า หลายคนมักนำผลลัพธ์จากแบบทดสอบมาประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวันต่อ โดยนำมาปรับและใช้กับการพัฒนาตนเอง เช่น ใช้เป็นจุดเริ่มต้นในการสำรวจตัวตนของตัวเองต่อไป หรือกระทั่งใช้สำหรับเสริมสร้างด้านความสัมพันธ์กับบุคลอื่นๆ เพราะหลายคนอาจนำผลลัพธ์จากแบบทดสอบเหล่านี้ มาแลกเปลี่ยนพูดคุยกัน กลายเป็นอีกหัวข้อสนทนา ที่ช่วยส่งเสริมปฏิสัมพันธ์ระหว่างกันต่อไปได้
การทำแบบทดสอบพวกนี้ มันก็มีข้อดีเหมือนกัน
คงไม่ผิดเท่าไหร่นัก หากจะมองว่าการทำ Personality Test บนโลกออนไลน์ ซึ่งโดยทั่วไปมักเป็นแบบทดสอบเพื่อความบันเทิง จัดหมวดหมู่เอาสนุกสนาน เป็นเหมือนกับกิจกรรมในช่วงเวลาว่างๆ แต่การทำแบบทดสอบเหล่านี้ ก็มีประโยชน์ต่อตัวเราไม่น้อยเลยทีเดียว
เคนดรา เชอร์รี (Kendra Cherry) ผู้เชี่ยวชาญด้านการฟื้นฟูจิตสังคม ได้อธิบายถึงประโยชน์จากการทำแบบทดสอบบุคลิกภาพบนโลกออนไลน์เอาไว้ 3 ข้อ ดังนี้
- การทำแบบทดสอบช่วยให้เราเข้าใจผู้อื่นดีขึ้น
หลังจากทำแบบทดสอบเสร็จ หลายคนก็มักแชร์ผลลัพธ์ไปบนโซเชียลมีเดีย ตัวเราที่ทำแบบทดสอบเดียวกันเห็นเข้า ก็อาจทำให้เราได้เห็นบุคลิกหรือมุมมองเพิ่มเติมของอีกฝ่ายได้ โดยเคนดรามองว่า มันช่วยให้เราสามารถตอบสนองต่อความต้องการของอีกฝ่ายได้ดียิ่งขึ้น ซึ่งมันเป็นประโยชน์ไม่น้อยเลยต่อการสร้างความสัมพันธ์
ตัวอย่างเช่น เมื่อเราได้รู้ว่าเพื่อนถูกจัดประเภทเดียวกับเรา ก็อาจพอรู้กลายๆ ได้ว่า ควรจะเข้าหาหรือพูดคุยอย่างไรกับอีกฝ่าย เพราะเราทั้งคู่อาจมีบุคลิกบางอย่างที่คล้ายคลึงกัน หรือถ้าเรากับเพื่อนได้คนละประเภทกัน ก็อาจใช้ผลลัพธ์จากแบบทดสอบนี้ ค่อยๆ เรียนรู้และทำความรู้จักกับตัวตนของอีกฝ่ายได้ด้วยเช่นกัน
- ทำแบบทดสอบเพื่อรู้ใจตนเอง
บางทีเราก็ไม่รู้ใจตัวเองว่าแท้จริงแล้วต้องการอะไรกันแน่ ถ้าลองทำแบบทดสอบเหล่านี้ดู ก็อาจช่วยให้เราได้รู้จักใจหรือความปรารถนาของตนเองมากขึ้นได้เช่นกัน ถ้ามองในอีกมุมหนึ่ง แบบทดสอบเหล่านี้ ก็เหมือนกับการได้สำรวจตัวเอง ผ่านการตอบคำถามต่างๆ หากเราซื่อสัตย์และตอบคำถามตามความจริง ก็อาจทำให้เรารู้ได้ว่า ลึกๆ เรากำลังต้องการสิ่งใดอยู่
หลายครั้งเราอาจสับสนกับความชอบของตัวเอง เช่น คิดว่าตัวเองเป็นคนชอบทำกิจกรรมเงียบๆ คนเดียว แต่พอลองทำแบบทดสอบ กลับพบว่าเราก็ชอบออกไปเที่ยวข้างนอกเหมือนกัน เพียงแค่ต้องไปกับคนสนิท ในแง่นี้ แบบทดสอบอาจเป็นจุดเริ่มต้นที่ช่วยให้เราเรียนรู้ตัวเอง และกล้าลองทำสิ่งใหม่ๆ ที่อาจไม่เคยนึกถึงมาก่อน
- รู้วิธีรับมือกับสถานการณ์ใหม่ๆ ในชีวิต
การทำแบบทดสอบบุคลิกภาพ ยังช่วยให้เราได้เตรียมรับมือกับสถานการณ์ต่างๆ ได้ดีขึ้น โดยเคนดรา อธิบายว่า เมื่อเราได้รู้จักบุคลิกภาพหรือแง่มุมอื่นของตนเอง จะช่วยให้เราสามารถค้นพบวิธีใหม่ๆ เวลาเผชิญหน้ากับความท้าทายที่เข้ามาในชีวิตได้
เราอาจได้เรียนรู้จุดแข็งและจุดอ่อนของตนเองจากแบบทดสอบ ซึ่งช่วยให้เราสามารถนำไปปรับใช้กับเรื่องต่างๆ ในชีวิตเราได้ เช่น หากเราได้รับมอบหมายให้ทำโปรเจ็กต์ใหม่ๆ ที่แสนยากและท้าทาย เราก็อาจจะหยิบเอาจุดแข็งที่เรามี มาช่วยสร้างประโยชน์กับงานในครั้งนี้ และในขณะเดียวกัน ก็จะยังได้มองเห็นจุดอ่อนของตัวเองที่ต้องพัฒนาให้ดีขึ้นต่อในอนาคต
อย่างไรก็ตาม เคนดราเอง ได้เน้นย้ำเอาไว้ว่า แบบทดสอบหลายๆ ชิ้นนั้น ไม่ได้มาจากนักจิตวิทยาโดยตรง ซึ่งเราสามารถทำเพื่อความบันเทิง หรือใช้เป็นเครื่องมือในการรู้จักกับตัวเองได้ แต่ไม่ควรยึดถือกับผลทดสอบมากจนเกินไป เพราะเมื่อเราเติบโตขึ้น ชีวิตเปลี่ยนแปลง หรือกระทั่งมีประสบการณ์ใหม่ๆ เกิดขึ้น ผลลัพธ์ที่เคยได้จากการทดสอบ ก็อาจเปลี่ยนไปด้วยเช่นกัน
แต่ว่าแล้วก็ ขอลองทำแบบทดสอบถัดไปเลยแล้วกัน เพราะผลลัพธ์อันนี้น่ารักไม่แพ้อันก่อนๆ เลย
อ้างอิงจาก
