“ก่อนหน้านี้เคยมีใครทำอย่างพวกเราไหมนะ” รัฐมนตรีที่มาร่วมทำงานสังกัดพรรคพลังประชารัฐ มักจะเอ่ยคำนี้ให้นักข่าวได้ยินอยู่บ่อยๆ หลังจากถูกถามย้ำๆ เรื่องการลาออกจากตำแหน่งเพื่อมาทำงานเต็มตัว ซึ่งทุกคนบอกว่าพร้อมลาออกเมื่อถึงเวลาที่เหมาะสม
และในที่สุด รัฐมนตรีทั้ง 4 คน ได้แก่ อุตตม สาวนายน รมว.อุตสาหกรรม สนธิรัตน์ สนธิจิรวงศ์ รมว.พาณิชย์ สุวิทย์ เมษินทรีย์ รมว.วิทยาศาสตร์ และกอบศักดิ์ ภูตระกูล รมต.ประจำสำนักนายกรัฐมนตรี ก็ยื่นใบลาออกจากตำแหน่ง โดยให้มีผลในวันที่ 30 ม.ค.นี้ เมื่อไปทำงานการเมืองเต็มตัว
หากถามว่าการลาออกของ ‘4 รัฐมนตรี’ เป็นการแสดงสปิริตไหม
คำตอบคือใช่ เพราะไม่มีกฎหมายตัวไหนบังคับให้ทุกคนต้องลาออก
แต่ถ้าถามว่า แล้วการแสดงสปิริตดังกล่าวจะถูกนำไปใช้เพื่อบรรทัดฐานให้กับรัฐมนตรีในรัฐบาลชุดต่อๆ ไปต้องลาออก เมื่อมี พรฎ.เลือกตั้งแล้วหรือไม่
คำตอบก็น่าจะเป็น ไม่น่าจะใช่!
เหตุใดจึงเป็นเช่นนั้น เพราะรัฐมนตรียุคหลังๆ ไม่มีสปิริตเหรอ?
ข้อเท็จรจริงคือเปล่าเลย แต่เป็นเพราะโดยรัฐธรรมนูญแทบทุกฉบับ รัฐมนตรีในรัฐบาลที่มาจากการเลือกตั้งจะต้องพ้นจากตำแหน่ง ‘โดยปริยาย’ อยู่แล้ว ก่อนที่การเลือกตั้งต่างๆ จะมาถึง ไม่ว่าจะเป็นการเลือกตั้งที่เกิดขึ้นจากกรณีใด เช่น เมื่อครบอายุของสภาผู้แทนราษฎร (วาระ 4 ปี) หรือเมื่อนายกรัฐมนตรีประกาศยุบสภาฯ ให้มีการเลือกตั้งใหม่
ที่อยู่เป็นรัฐมนตรีต่อไป ก็เป็นเพียงการ ‘รักษาราชการแทน’ เท่านั้น
4 รัฐมนตรีเดินลงจากตึกไทยคู่ฟ้า ทำเนียบรัฐบาล หลังยื่นใบลาออกกับมือ พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรีและหัวหน้า คสช. เพื่อไปทำงานการเมืองเต็มตัว ให้กับพรรคพลังประชารัฐ
อีกเรื่องที่น่าสนใจก็คือ ด้วยช่องโหว่ของรัฐธรรมนูญฉบับปัจจุบัน ทำให้รัฐบาล คสช. ไม่ถือเป็น ‘รัฐบาลรักษาการ’ เหมือนรัฐบาลอื่นๆ แม้จะมี พรฎ.เลือกตั้งแล้ว ยังคงมีอำนาจเต็มในการอนุมัติเรื่องราวต่างๆ ทั้งโครงการใหม่ งบประมาณผูกพันข้ามปี หรือแต่งตั้งโยกย้ายข้าราชการได้ โดยไม่จำเป็นต้องขออนุญาตจาก กกต.
รัฐมนตรีทั้ง 4 คน จึงยังถือว่าเป็นรัฐมนตรีที่มีอำนาจเต็ม ไม่ใช่รัฐมนตรีรักษาราชการแทน
กล่าวโดยสรุป ‘บรรทัดฐานของ 4 รัฐมนตรี’ จึง จะเอาไปใช้กับรัฐมนตรีคนอื่นๆ ในรัฐบาลชุดหน้าๆ ที่มาจากการเลือกตั้งไม่ได้ เพราะอย่างไรเสียพวกเขาก็ต้องลาออกอยู่แล้วตามกฎหมาย
กลับกัน หากจะเอาบรรทัดฐานนี้มาใช้ ทำงานการเมือง..ต้องลาออกจากตำแหน่ง..เพื่อแสดงสปิริต คนที่จะโดนบรรทัดฐานนี้เต็มๆ ก็คือคนที่ 4 รัฐมนตรี ไปยื่นใบลาออกกับมือที่ตึกไทยคู่ฟ้า ทำเนียบรัฐบาล
ถ้ามีชื่อในฐานะแคนดิเดตนายกฯ เมื่อไร จำเป็นต้องลาออกไหม?
ทั้งจากตำแหน่ง ‘นายกฯ’ และจากตำแหน่ง ‘หัวหน้า คสช.’ ผู้ใช้มาตรา 44 แทรกแซงการเลือกตั้งได้ทุกเมื่อ
นี่คือบรรทัดฐานจาก 4 รมต. ที่ตัวหัวหน้าคณะรัฐมนตรีชุดปัจจุบันเองนั่นแหล่ะต้องตอบ และล่าสุดก็ดูเหมือนจะตอบมาแล้วว่า จะไม่ลาออกจากตำแหน่งใดเลย สักตำแหน่งเดียว ..บรรทัดฐาน ..สปิริต เป็นเรื่องเฉพาะบุคคลเท่านั้น
– ที่มาภาพ: www.thaigov.go.th
