A Ant มด, B Bird นก, C Cat แมว…
ย้อนกลับไปวัยเด็กของใครหลายคน เมื่อถึงเวลาวิชาภาษาอังกฤษ เชื่อว่าคุณครูทั้งหลายก็คงต้องให้เหล่าเด็กๆ ฝึกท่อง A-Z พร้อมด้วยคำศัพท์และใส่ทำนองร้องเล่นกันสนุกสนาน จนเราต่างก็จำได้ขึ้นใจ เมื่อพูดถึงตัวอักษรนี้ มันจะต้องเป็นศัพท์คำนี้แน่ๆ
ทว่าในยุคโลกาภิวัตน์ที่โลกขับเคลื่อนไปข้างหน้า ก่อเกิดเป็นความหลากหลายในด้านต่างๆ ตลอดจนมุมมองทางความคิดใหม่ๆ ซึ่งเริ่มหลั่งไหลเข้ามาในชีวิตประจำวันของเด็กยุคนี้มากขึ้น การจะท่องแบบเดิม ก็อาจไม่ตอบโจทย์โลกที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วนี้อีกต่อไป
The MATTER จึงขอทำตารางอักษร A-Z ฉบับเด็ก Gen นี้ขึ้นมา เพื่อให้ทั้งเด็กที่กำลังเติบโต ทั้งผู้ใหญ่ที่กำลังสร้างสังคมที่เด็กๆจะต้องอยู่ต่อไป เข้าใจโลกที่กำลังหมุนเวียนผ่านไปกันมากขึ้น
A: AI
โลกยุคใหม่ AI กลายเป็นหนึ่งในเทคโนโลยีที่มีบทบาทสำคัญ ช่วยเพิ่มความสะดวกสบาย และขับเคลื่อนโลกไปสู่ความก้าวหน้า โลกในอนาคตของเด็กๆ จึงขาดสิ่งที่เรียกว่า AI นี้ไปไม่ได้
B: Beta
เด็กที่เกิดหลังจากปี 2025 เป็นต้นไป ถือว่าเป็น ‘เด็ก Gen เบต้า’ กันอย่างเป็นทางการ ซึ่งบรรดาเด็กๆ เหล่านี้ กำลังจะกลายเป็นอีกหนึ่งจุดเปลี่ยนสำคัญของโลกยุคปัจจุบันและอนาคต จึงเป็นที่น่าจับตามองว่าเหล่าเด็กๆ Gen เบต้า จะกำหนดทิศทางอนาคตของโลกเราไปได้อย่างไรบ้าง
C: Crypto
แม้คำว่า คริปโต (Crypto หรือ Cryptocurrency) จะผ่านหูผ่านตาเรามาสักระยะหนึ่งแล้ว ทว่าในโลกปัจจุบันกระแสคริปโตก็ยังคงถูกพูดถึงอยู่ตลอด และอาจมีแนวโน้มที่จะมีบทบาทสำคัญต่อเศรษฐกิจโลกต่อไป
D: Diversity
กว่า 7 ทวีป และเกือบ 200 ประเทศทั่วโลก แน่นอนว่ามนุษย์ย่อมมีความแตกต่างหลากหลาย และสิ่งสำคัญที่เด็กยุคใหม่ควรเรียนรู้คือ การรู้จักโอบรับและเคารพความหลากหลาย (Diversity) เหล่านี้ไว้
E: Empathy
ความแตกต่างทางมุมมองความคิดเป็นธรรมชาติของมนุษย์เรา แต่ตัวกลางสำคัญที่จะช่วยเชื่อมโยงความหลากหลายนี้เข้าไว้ด้วยกันคือ ความเห็นอกเห็นใจ (Empathy) ซึ่งเป็นสิ่งที่ทุกคนควรมีและรู้จักใช้ เพราะความเข้าใจ การเปิดรับ และการไม่ตัดสินผู้อื่น เป็นรากฐานสำคัญของในอยู่ร่วมกันอย่างสงบสุขนั่นเอง
F: Feminist
หลายร้อยปีที่โลกติดอยู่ในวังวนของแนวคิดชายเป็นใหญ่ ซึ่งมันแสดงให้เห็นแล้วว่าแนวคิดนี้ไม่เคยส่งผลดีกับใคร แนวคิดสตรีนิยม หรือเฟมินิสต์ (Feminist) จึงกำเนิดขึ้น เพื่อเรียกร้องสิทธิและความเสมอภาคทางเพศ โดยอุดมการณ์นี้ไม่ได้จำกัดเฉพาะผู้หญิงเท่านั้น แต่หมายรวมถึงทุกเพศที่ถูกกรอบของชายเป็นใหญ่ครอบงำไว้ ดังนั้นมันคงจะดีไม่น้อย หากเด็กรุ่นใหม่ได้เติบโตและรู้จักความเสมอภาพทางเพศนี้ตั้งแต่พวกเขายังเด็ก
G: Gender
ในปัจจุบัน เพศ (Gender) ยังคงถูกใช้เป็นข้ออ้างสำหรับกีดกันผู้คนในสังคม ซึ่งเป็นหนึ่งในปัญหาสำคัญที่ยากจะแก้ไข เพื่อทลายกำแพงแห่งความไม่เท่าเทียมนี้ การเรียนรู้ที่จะโอบรับความหลากหลายทางเพศจึงจำเป็นอย่างยิ่ง เพื่อนำไปสู่การเปลี่ยนแปลงโลกให้เป็นพื้นที่ปลอดภัยสำหรับกลุ่มคนทุกเพศต่อไปในอนาคต
H: Healthy
สุขภาพดี มีชัยไปกว่าครึ่ง ไม่ว่าจะผ่านมากี่ยุคกี่สมัยคำนี้ก็ยังคงใช้ได้อยู่เสมอ ในโลกที่มีมลภาวะเพิ่มขึ้นทุกนาที คงจะดีหากเด็กๆ ได้เรียนรู้และเข้าใจเพื่อรักษาสุขภาพร่างกายของตัวเองให้แข็งแรง เริ่มต้นตั้งแต่ยังเด็กจากการกินอาหารที่ดี มีประโยชน์ ออกกำลังกายสม่ำเสมอ เพื่อสร้างเสริมสุขภาพดี (Healthy) ห่างไกลโรคภัยไข้เจ็บ
I: Identity
อัตลักษณ์ (Identity) คือตัวตนของเรา ดังนั้นแต่ละคนจึงมีอัตลักษณ์ที่แตกต่างกัน การสอนให้เด็กรู้จักตัวเอง เข้าใจสิ่งที่ตัวเองเป็น มองเห็นคุณค่า พร้อมทั้งเคารพในอัตลักษณ์ของผู้อื่นไปด้วย จึงเป็นเรื่องที่ดีสำหรับพวกเขา
J: Joy
วัยเด็ก คือวัยแห่งการเติบโตและเรียนรู้ การได้รู้จักกับความสนุกสนาน (Joy) เลยเป็นเรื่องสำคัญไม่แพ้กับองค์ความรู้อื่นๆ เด็กทุกคนควรได้เล่น ได้ค้นหาความสุขในโลกของพวกเขาเอง เพราะความสนุกสนานในวัยเยาว์คือสิ่งที่จะอยู่กับเขาไปตลอดชีวิต
K: Knowledge
หนึ่งในสิ่งที่สำคัญที่เด็กๆ ไม่แพ้สิ่งอื่น คือ ความรู้ (Knowledge) เพราะวัยเด็กเป็นช่วงเวลาที่เหมาะสมอย่างยิ่งต่อการเรียนรู้สิ่งต่างๆ รอบตัว ความรู้ไม่เพียงแต่จะช่วยในเรื่องพัฒนาการ แต่ยังเป็นรากฐานสำคัญที่ช่วยพาให้เด็กทุกคนเติบโตไปกลายเป็นผู้ใหญ่ที่มีคุณภาพในสังคม
L: Lifestyle
เมื่อโลกของเราเต็มไปด้วยความหลากหลาย การมีวิถีชีวิต (Lifestyle) ที่แตกต่างกันจึงถือเป็นเรื่องธรรมดา เด็กๆ ทุกคนจึงควรเรียนรู้ที่จะมีไลฟ์สไตล์ มีเส้นทางชีวิตเป็นของตัวเองได้อย่างอิสระเสรี เพราะมันจะช่วยให้เด็กๆ ในวันนี้ ได้เข้าใจถึงเรื่องการเลือกทำสิ่งต่างๆ ตามความสนใจและความต้องการของตัวเอง เพื่อนำไปสู่ความสุขและความพึงพอใจในชีวิตของทุกคน
M: Manifest
Manifest เป็นคำฮิตคุ้นหูในตอนนี้ และคิดว่าในอนาคตแนวคิดนี้ก็จะยังคงวนเวียนอยู่รอบตัวเรา การหยิบยกเอามุมมองเล็กๆ ในแนวคิดนี้มา เช่น การมองเห็นด้านดีในตนเอง รู้จักตั้งเป้าหมายในชีวิต หรือการมองโลกในแง่บวก ก็น่าจะช่วยเสริมพลังให้กับเด็กยุคใหม่ได้
N: Naughty
สำหรับในวัยอยากรู้อยากลอง ก็คงต้องมีบ้างถ้าบางครั้งจะดื้อและซุกซน (Naughty) เพราะความซุกซนตามประสาเด็กนี่แหละ ถือเป็นการช่วยเปิดโอกาสให้เด็กๆ ได้เรียนรู้โลกกว้างผ่านประสบการณ์ของตัวเอง แถมความซุกซนยังช่วยพัฒนาความคิดและทักษะด้านต่างๆ ในชีวิตของพวกเขาได้อีกด้วย
O: Opportunity
ในสังคมยุคใหม่ โอกาส (Opportunity) คือสิ่งสำคัญที่จะช่วยให้เราทุกคนได้เรียนรู้สิ่งต่างๆ แถมยังอาจเปิดทางให้เราได้สร้างประสบการณ์ใหม่ๆ อย่างที่เราไม่เคยมีมาก่อนด้วย เพราะฉะนั้นแล้ว คงจะดีไม่น้อยหากเด็กๆ จะได้เรียนรู้ถึงความสำคัญของโอกาสที่ถูกหยิบยื่นหรือได้รับมา
P: People
ไม่ว่าเราจะมีบทบาทอย่างไร ท้ายที่สุดตัวเราก็เป็นส่วนหนึ่งของสังคม เป็นผู้คน (People) ตัวเล็กในโลกใบใหญ่ด้วยกันทั้งนั้น หากเด็กๆ ได้รู้จักผู้คน ได้เรียนรู้คำว่าประชากรโลก เข้าใจความแตกต่าง เคารพในความเท่าเทียมกันของผู้คน ก็คงจะเป็นเรื่องดีกับสังคมโลกในวันข้างหน้า
Q: Question
ในวัยเด็ก หลายคนคงเคยผ่านประสบการณ์การเกรงกลัวต่อการตั้งคำถาม (Question) ทั้งในรั้วโรงเรียน หรือกระทั่งในชีวิตประจำวัน ทว่าปัจจุบันสิ่งเหล่านี้ได้เปลี่ยนไปแล้ว เด็กๆ Gen ใหม่ มีความกล้าที่จะตั้งคำถามเพื่อตัวเองกันมากยิ่งขึ้น ทั้งตั้งคำถามเพื่อตอบข้อสงสัย และตั้งคำถามเพื่อให้ผู้ใหญ่ฉุกคิดตาม ดังนั้นการตั้งคำถามจึงเป็นอีกหนึ่งทักษะสำคัญของทุกคน
R: Reel
ในยุคดิจิทัลที่ข้อมูลไร้ซึ่งพรมแดน การส่งต่อข้อมูลข่าวสารต่างๆ เกิดขึ้นในรูปแบบที่หลากหลาย หนึ่งในนั้นคือรีล (Reel) หรือ วิดีโอสั้น ซึ่งเป็นตัวกลางสำคัญในการเผยแพร่ข้อมูลเนื้อหาไปสู่กลุ่มเป้าหมายได้อย่างรวดเร็วและมีประสิทธิภาพ ทำให้เด็ก Gen นี้ มีตัวเลือกในการเข้าถึงความรู้ต่างๆ ได้ง่ายมากขึ้น ทำให้พวกเขาสามารถเรียนรู้และปรับตัวให้ทันความเปลี่ยนแปลงตามกระแสต่างๆ ของโลกได้อย่างรวดเร็ว
S: Sustainable
ความยั่งยืน (Sustainable) ยังคงเป็นหนึ่งในคีย์เวิร์ดสำคัญด้านสิ่งแวดล้อม ที่มีบทบาทอย่างยิ่งต่อการสร้างความสมดุลของโลกเราในระยะยาว ซึ่งทุกคนควรได้รู้จักและทำความเข้าใจเกี่ยวกับความยั่งยืนนี้เพื่อโลกในอนาคตที่พวกเด็กๆ ของเราจะต้องอยู่ต่อไป
T: T-Pop
ปฏิเสธไม่ได้เลยว่าในตอนนี้ T-Pop กำลังเติบโต เป็นที่นิยม และได้รับความสนใจในวงกว้าง โดยเฉพาะอย่างยิ่งในกลุ่มเด็กไทยรุ่นใหม่ ที่หันกลับมาสนับสนุนเพลงไทยกันมากขึ้น ซึ่งถือเป็นเรื่องดีต่ออุตสาหกรรมเพลงในบ้านเรา และก็แน่นอนว่าในอนาคตเหล่าคลื่นลูกใหม่ที่จะก้าวเข้ามาประดับวงการนี้จะเป็นใครไปไม่ได้ นอกเสียจากเด็กๆ Gen ใหม่ที่กำลังเติบโตอยู่ตอนนี้
U: Urban
เมื่อเอ่ยถึงคำว่า เมือง (Urban) หลายคนก็อาจนึกถึงแค่ตึกคอนกรีตตั้งตระหง่านชิดติดกัน ทว่าความเป็นเมืองมีมากกว่านั้น เพราะมันหมายรวมไปถึงชีวิตความเป็นอยู่ของประชากร ผังเมือง สภาพแวดล้อม ดังนั้นการให้เด็กๆ ได้เรียนรู้และเข้าใจความเป็นเมืองมากขึ้น ย่อมเป็นการผลดีกับตัวพวกเขาและโลกในอนาคต
V: Vision
ไม่ว่าจะเป็นเรื่องเล็กหรือเรื่องใหญ่ เชื่อว่าหลายคนน่าจะมีเป้าหมายในชีวิตเป็นของตนเอง และเพื่อให้เป้าหมายเหล่านั้นกลายเป็นความจริง ย่อมต้องอาศัยทั้งโอกาส ความพยายาม และการมีวิสัยทัศน์ (Vision) ควบคู่กันไป การมีวิสัยทัศน์ที่กว้าง เริ่มต้นการจากเห็นโลกที่กว้าง ดังนั้นแล้วคงเป็นเรื่องดี ถ้าเด็กๆ จะเรียนรู้โลกกว้าง เพื่อวิสัยทัศน์ของพวกเขาเองในอนาคต
W: Woke
เมื่อสังคมยังปรากฏภาพของความไม่เท่าเทียมและการแบ่งแยก การตื่นรู้ (Woke) จึงสำคัญ การยอมรับความหลากหลายในสังคม ความเทียมเทียมที่ยังรอวันเท่าเทียมจริงๆ ยังต้องการพลังจากเด็กรุ่นใหม่มาผนวกเข้ากับแรงของผู้ใหญ่ในวันนี้ เพื่อสร้างสังคมที่ทุกคนอยู่ได้อย่างปลอดภัยและเท่าเทียม
X: X.com
ถ้าถามว่าแพลตฟอร์มโซเชียลมีเดียใด ที่ค่อนข้างได้รับความนิยมในหมู่เด็กรุ่นใหม่ ก็คงหนีไม่พ้น X (หรือ ทวิตเตอร์ ในชื่อเก่า) ซึ่งเป็นพื้นที่สำหรับแลกเปลี่ยนพูดคุย ตลอดจนถกเถียงประเด็นต่างๆ ในสังคม หลายคนจึงใช้พื้นที่ออนไลน์นี้ ในการแบ่งปันข้อมูลความรู้ ตลอดจนส่งต่อข่าวสารบ้านเมือง
Y: YOLO
แม้ YOLO หรือ You Only Live Once จะเป็นคำที่เกิดขึ้นมาตั้งแต่ยุค 90s ทว่าการนำคำนี้กลับมาใช้กับเหล่าเด็ก Gen นี้อีกครั้ง ก็ดูเหมือนจะไม่เสียหายเท่าไหร่นัก เพราะไม่ว่าจะวัยไหนๆ ก็ล้วนแล้วแต่มีกันคนละหนึ่งชีวิตเท่านั้น ดังนั้นแล้ว หากมีโอกาสเด็กๆ ทุกคนเอง ก็ควรได้ลอง ได้ทำ ในสิ่งที่ตนเองต้องการให้เต็มที่ จะได้ไม่กลับมาย้อนรู้สึกเสียดายภายหลัง
Z: Zero Waste
ในทุกวันนี้ปริมาณขยะกำลังเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ หากไม่รีบจัดการกันอย่างจริงจัง ในไม่ช้าโลกของเราคงล้นไปด้วยขยะ จนไม่มีที่ให้ใครได้อยู่อาศัย ดังนั้น คงถึงเวลาแล้วที่ต้องยึดแนวคิด Zero Waste มาใช้ในชีวิตประจำวัน เพื่อให้โลกของเรายังคงเป็นโลกที่น่าอยู่สำหรับคนรุ่นต่อๆ ไป
