Magical realism is defined as what happens when a highly detailed, realistic setting is invaded by something too strange to believe… There is a reason magical realism was born in Colombia.
ในซีรีส์เรื่อง Narcos ว่าด้วยเรื่องราวมหัศจรรย์ของพ่อค้าเฮโรอีนในโคลอมเบีย บทเปิดหนึ่งพูดถึงงานเขียนแนวสัจนิยมมหัศจรรย์ว่า สัจนิยมมหัศจรรย์คืองานที่สร้างโลกที่สมจริงไม่ต่างอะไรกับโลกของเรา ก่อนที่โลกเหล่านั้นจะปรากฏเรื่องอันแปลกประหลาดยากเชื่อ จึงไม่แปลกที่เขียนแนวนี้จะเกิดขึ้นในโคลอมเบีย ทั้งหมดนี้แทบทำให้เราตกอยู่ในมนต์ของทั้งวรรณกรรม และภาพวัฒนธรรมลาตินอเมริกา ดินแดนที่เหตุผลและเรื่องเล่าแบบตะวันตกอาจใช้ไม่ได้อีกต่อไป
วันนี้ (6 มีนาคม) เป็นวันคล้ายกันเกิดของ Gabriel García Márquez นักเขียนผู้นำเอาความมหัศจรรย์เข้ามาสู่โลกแห่งความเป็นจริง งานเขียนของมาร์เกซถือเป็นงานต้นแบบของวรรณกรรมแนว ‘สัจนิยมมหัศจรรย์’ (magical realism) ในโลกที่เส้นแบ่งของความสมจริงและความเหนือจริงปนเปกัน เราอาจมองเห็นว่าโลกใบที่เราอาศัยอยู่นี้ ก็มีความมหัศจรรย์แปลกประหลาดไม่ต่างอะไรกับเมืองในนวนิยายของมาร์เกซ
มาร์เกซเกิดที่เมือง Aracataca ประเทศโคลอมเบีย วัยเด็กมาร์เกซเติบโตและเก็บเกี่ยววัตถุดิบแรงบันดาลใจต่างๆ จากปู่และย่า ย่าของมาร์เกซมักเล่าเรื่องราวมหัศจรรย์และเรื่องปรัมปราทั้งหลายโดยเล่าเหมือนกับว่าเป็นเรื่องจริง ปู่ของมาร์เกซเป็นนายทหารที่เคยสังหารคู่ต่อสู้ในการประลอง ปู่เคยพูดกับมาร์เกซว่า “เธอจินตนาการไม่ออกหรอกว่า ร่างไร้วิญญาณมันหนักมากแค่ไหน” ดูเหมือนว่าอดีตของมาร์เกซจะถูกบรรจุไว้อย่างชัดเจน หนึ่งร้อยปีแห่งความโดดเดี่ยว ก็ดูจะมีทั้งปู่และย่าของเขาอยู่ในนั้น
มาร์เกซจบการศึกษาด้านวารสาร ทำงานเป็นนักหนังสือพิมพ์ จนกระทั่งในปี 1960 มาร์เกซย้ายไปอยู่ที่เมืองเม็กซิโกซิตี้ ที่ๆ มาร์เกซเขียน ‘หนึ่งร้อยปีแห่งความโดดเดี่ยว’ (One Hundred Years of Solitude) งานเขียนที่ถือเป็นหมุดหมายสำคัญของงานประเภทสัจนิยมมหัศจรรย์นี้ตีพิมพ์ในปี 1967 มาร์เกซได้รับรางวัลโนเบลสาขาวรรณกรรมในปี 1982 หลังจากนั้นมาร์เกซก็ยังคงเขียนงานออกมาเรื่อยๆ ผลงานสำคัญเช่น Love in the Time of Cholera (1985) และ The General in His Labyrinth (1989)
ดินแดนลาตินอเมริกาถือเป็นดินแดนที่อบอวลไปด้วยวัฒนธรรมและความเชื่อ ยิ่งเมื่อถูกรุกรานและครอบงำโดยโลกตะวันตก งานเขียนสัจนิยมมหัศจรรย์ถือเป็นวิธีการเล่าเรื่องที่ต่อสู้กับมุมมองแบบสัจนิยมที่เน้นมุมมองของวิทยาศาสตร์และเหตุผล โลกของสัจนิยมมหัศจรรย์คือดินแดนสมจริง (realistic) ที่ปนเปไปกับความมหัศจรรย์ (magical) หลายครั้งโลกแปลกประหลาดน่าเหลือเชื่อเหล่านี้ ก็อาจทำให้เรากลับมาตั้งคำถามหรือมองเห็นมุมอันแปลกประหลาดในชีวิตจริง
ในปี 1999 มาร์เกซถูกวินิจฉัยว่าเป็นโรคมะเร็ง จากนั้นเขาจึงเริ่มเขียนบันทึกชีวิตที่ได้รับการตีพิมพ์เมื่อปี 2002 ในชื่อ Vivir para contarla หรือชื่อภาษาอังกฤษคือ Living to Tell the Tale
มาร์เกซเสียชีวิตลงเมื่อวันที่ 17 เมษายน ปี 2014 ที่บ้านในเมืองเม็กซิโกซิตี้
โลกที่เราอยู่อาจจะมีความน่าเหลือเชื่อหลายๆ อย่าง ที่เรามองเห็นว่าเป็นปกติธรรมดา
สุขสันต์วันเกิด กาเบรียล การ์เซีย มาร์เกซ นักเขียนผู้สร้างความมหัศจรรย์ที่ชี้ชวนให้เรากลับมาเข้าใจโลกความจริง
อ้างอิงข้อมูลจาก