ระหว่างที่ผมกำลังเขียนบทความนี้อยู่ ก็มีข่าวใหญ่ในญี่ปุ่นคือเรื่องของการประกาศหมั้นของ เจ้าหญิงมะโกะ พระธิดาพระองค์โตใน เจ้าชายฟุมิฮิโตะ เจ้าอะกิชิโนะ (รัชทายาทลำดับที่ 2) ของราชวงศ์ญี่ปุ่น กับเพื่อนร่วมชั้นเรียนในมหาวิทยาลัยเดียวกัน (มหาวิทยาลัย International Christian University)
เรื่องนี้ก็จัดว่าเป็นเรื่องโรแมนติกสำหรับหลายต่อหลายคน เพราะถ้าหากแต่งงานกับสามัญชน ก็ต้องสละยศถาบรรดาศักดิ์ทั้งหมดไปเป็นคนธรรมดา ทำให้หลายคนปลื้มปริ่มเหลือเกิน แต่ในขณะเดียวกันก็มีอีกเสียงหนึ่งที่บอกว่า “ทั้งสองได้พบกันใน ‘งานเลี้ยงแลกเปลี่ยนความเห็น’ นี่ไม่ได้หมายถึง ‘งานเลี้ยงจับคู่’ แต่เรียกให้สวยหรูขึ้นหน่อยเหรอ”
งานเลี้ยงจับคู่ ที่เรียกในภาษาญี่ปุ่นว่าโกคง (合コン) ต่อเนื่องจากสัปดาห์ก่อนที่มีหลายคนได้อ่านบทความเรื่องการคุกคามทางเพศแล้วสงสัยว่าคนญี่ปุ่นเข้มงวดขนาดนี้จะไปหาคู่ได้ที่ไหน
ก็นี่ล่ะครับ เลยจะมาเล่าเรื่องปาร์ตี้จับคู่ให้ได้รู้จักกัน
คำเต็มๆ ของ โกคง ก็คือ ‘โกโดคอมปะ’ (合同コンパ) แต่ตัดย่อเหลือ โกคง ซึ่งความหมายของคำคือ งานเลี้ยงที่ผสมผสานกัน โกโด คือผสม คอมปะ มาจาก Companion เป็นคำเรียกงานเลี้ยงที่เอาไว้สร้างความสัมพันธ์กันของชาวญี่ปุ่น ซึ่งใช้คำนี้มาตั้งแต่สมัยเมจิแล้ว และก็มีคอมปะหลายรูปแบบ แต่ที่เน้นกับจับคู่หาแฟนก็คือโกคงนี่ล่ะครับ ภาษาอังกฤษบางทีก็แปลได้น่าสนใจว่า Mixer Party หมายความว่าไปร่วมแจมกัน
ถ้าใครเรียนหรือทำงานในญี่ปุ่น ก็คงจะเคยได้ยินคำนี้ หรือถ้าโชคดี (มั้ย) ก็อาจจะถูกชวนไปร่วมด้วยก็ได้ครับ เป้าหมายหลักๆ ของโกคง ก็คือการได้เจอเพศตรงข้ามหน้าใหม่ๆ แทนที่จะงมอยู่แค่กับในมหาวิทยาลัยหรือในที่ทำงานตัวเองเท่านั้น จะให้ไปหาเอาตามที่เที่ยว ญี่ปุ่นเขาก็ไม่ค่อยได้เที่ยวผับเที่ยวคลับเท่าไหร่ จะหนักไปทางไปนั่งดื่มในอิซาคายะซะมากกว่า (ดูปริมาณร้านก็ได้) ดังนั้น ถ้าอยากเจอเพศตรงข้ามแบบไม่แรนดอมมากเกินไป
ก็อาศัยโกคงนี่ล่ะครับเหมาะที่สุด เพราะอย่างน้อยก็ได้กรองคนมาระดับหนึ่งแล้ว
ที่ว่ากรองระดับหนึ่ง เพราะว่าการจัดโกคงแต่ละครั้ง โดยมากมักจะมีขั้นตอนตามนี้ครับ อย่างแรกคือจะมีตัวตั้งตัวตีในการจัด เขาเรียกว่า ‘คันจิ’ หรือคนจัดการทั้งหลาย ส่วนมากก็จะเป็นชายหญิงที่รู้จักกันอยู่แล้ว และตัดสินใจจัดโกคง เพื่อชวนเพื่อนของตัวเองมารู้จักอีกฝั่ง ทีนี้ก็เริ่มชวนเพื่อนตัวเองว่าใครจะมาบ้าง บอกวัน เวลา สถานที่ และงบประมาณ และส่วนมากก็มักจะมีข้อมูลคร่าวๆ ให้ว่า ฝ่ายหญิงเป็นนักศึกษามหาวิทยาลัย XXX หรือ ฝ่ายชายทำงานที่บริษัท XXX เป็นต้น ซึ่งก็ช่วยสร้างความตื่นเต้นก่อนงานเริ่มได้ แต่ที่สำคัญคือต้องพยายามชวนเพื่อนให้ได้ตามจำนวนที่คุยกันไว้ครับ จะจัดแบบ 5 ต่อ 5 ก็ต้องมาให้ครบ ไม่งั้นจะเกิดบรรยากาศปั่นป่วน เพราะหมายความว่าต้องมีคนตกค้างแน่นอน
พอถึงวันจริง ส่วนใหญ่ก็จะเป็นการนั่งแบบฝ่ายชาย-ฝ่ายหญิงตรงข้ามกัน จัดที่นั่งไว้อย่างดี แล้วพอมาครบ ก็ค่อยรอให้คันจิประกาศเริ่ม แล้วก็ค่อยๆ แนะนำตัวกันไปเรื่อยๆ จนครบ กินไป คุยไป สลับที่คุยกันไปเรื่อยๆ ตามความถูกคอนั่นล่ะครับ ยิ่งมีเครื่องดื่มมึนเมาเข้าไปด้วย ยิ่งทำให้ลื่นไหล คุยกันไปเรื่อยๆ และแน่นอนว่า ถึงจุดหนึ่งจะมีปรากฏการณ์สาวๆ ขอตัวไปห้องน้ำ ซึ่งคงเป็นเพราะความเหงา ทำให้พวกเธอตัดสินใจไปห้องน้ำพร้อมกันหมด แหม่ จริงๆ แล้ว ก็เป็นการเข้าไปประชุมกันนั่นล่ะครับ ว่าใครจะเลือกคนไหน ปรึกษาแผนการเล่นและจัดตัวลงสนาม ส่วนฝ่ายชายก็ได้โอกาสคุยกันเช่นกันว่าใครชอบใคร ซึ่งถ้าตรงกันแล้ว ส่วนใหญ่ก็มีโอกาสสานต่อ คุยกัน จนตกลงปลงใจคบกันได้ คนรู้จักผมที่แต่งงานกับคนที่เจอในโกคงนี่ก็มีบ้างเหมือนกันนะครับ
ก็ไม่แปลกอะไร เพราะพอเข้าสังคมวัยทำงานแล้ว โอกาสเจอเพศตรงข้ามก็ลดลงด้วย
นอกจากคำว่า โกคง ก็มีคีย์เวิร์ดสำคัญในสังคมญี่ปุ่นเกี่ยวกับการหาคู่อีกคำหนึ่งคือ ‘คงคัตซึ’ (婚活) ที่ย่อมากจากคำว่า ‘เค็คคงคัตซึโด’ (結婚活動) หรือ กิจการหาคู่แต่งงาน เป็นการล้อคำว่า ชูโชคุคัตซึโด หรือกิจกรรมหางาน ที่เป็นภารกิจของนักศึกษามหาวิทยาลัย ประมาณว่าพอได้งานแล้วก็ต้องหาคู่แต่งงาน ซึ่งคำนี้ก็หลายมาเป็นคำฮิตหลังจากถูกเสนอโดยคอลัมน์ในนิตยสาร AREA ในปี 2007 พูดถึงสังคมญี่ปุ่นที่คนวัยทำงานต้องพยายามเพื่อหาคู่แต่งงานให้ได้ และก็กลายมาเป็นธีมของละครทีวีหลายต่อหลายเรื่องนะครับ ซึ่งก็ไปตรงกับสิ่งที่รัฐบาลญี่ปุ่นเป็นห่วง เพราะคนรุ่นใหม่หาโอกาสพบคู่เพื่อแต่งงานได้ยากขึ้น จึงพยายามสนับสนุนหาทางให้คนหนุ่มสาวได้พบกันมากขึ้น
ซึ่งสิ่งหนึ่งที่หน่วยงานรัฐบาลท้องถิ่นจัดขึ้นเพื่อส่งเสริมให้หนุ่มสาวที่กำลังคงคัตซึ ก็คือ ‘มะจิคง’ (街コン) นั่นเอง เห็นคำว่า คง คงเข้าใจความหมายแล้ว ส่วน มะจิ ก็หมายถึง เมือง ครับ พูดง่ายๆ คือ โกคง สเกลใหญ่ระดับเมือง เป็นอีเวนต์ที่หน่วยงานของรัฐจัดขึ้น เพื่อให้คนหนุ่มสาวในเมืองนั้นได้มีโอกาสมาพบเจอกันเพื่อเสริมสร้างโอกาสในการหาคู่เพื่อแต่งงาน มีครอบครัว ลงหลักปักฐาน และ (ที่สำคัญ) จ่ายภาษีเข้าเมืองครับ แฮ่ ซึ่งส่วนใหญ่ ค่าใช้จ่ายก็จะถูกกว่าปกติเพราะรัฐช่วยออกให้ด้วย แถมฝ่ายหญิงก็มักจะถูกกว่าฝ่ายชายด้วยครับ ยุคเด็กเกิดใหม่น้อยก็ต้องพยายามแบบนี้ล่ะครับ
นอกจากมะจิคงแล้ว ยังมีหน่วยงานหรือองค์กรอื่นหาไอเดียมาจัดอีเวนต์เพื่อให้คนหนุ่มสาวได้พบปะกัน รวมไปถึงสร้างกำไรให้ตัวเองด้วยนะครับ
ที่ผมทึ่งมากคือ ทีมบาสเกตบอล Alvark Tokyo ในลีกบาสญี่ปุ่น ก็จัดงานโกคงของตัวเอง ชวนหนุ่มสาวที่เป็นแฟนในทีมมาดูบาสด้วยกันพร้อมทั้งสังสรรค์กันไปด้วย จัดว่าฉลาดดีนะครับ เพราะอย่างน้อยก็มีความสนใจตรงกันเรื่องนึงล่ะ แถมเชียร์ทีมเดียวกันด้วย ต่อไปอาจจะได้แฟนตัวน้อยๆ เพิ่มเข้ามาอีก ซึ่งพอไปค้นดูเรื่องการโกคงรูปแบบใหม่ๆ ก็เจออะไรแปลกๆ มากขึ้นไปอีก โดยเฉพาะสายกีฬาครับ มีตั้งแต่ปิงปองคง Boulderingคง วอล์คกิ้งคง ไนต์วอล์คคง ฟุตซอลคง สารพัดสารพัน แล้วแต่บริษัทไหนจะจัดครับ ซึ่งก็อย่างที่บอกว่าเป็นไอเดียที่ดี เพราะอย่างน้อยก็สนใจเรื่องเดียวกันทำให้คุยกันได้ง่ายนี่ล่ะครับ นอกจากนี้ยังมีปาร์ตี้จับคู่สาวๆ กับพระหนุ่ม เพื่อให้สร้างโอกาสหาคู่ให้พระหนุ่ม จะได้มีลูกเพื่อรับสืบทอดวัดต่อไปด้วยนะครับ