นับเป็นครั้งแรกในระยะเวลากว่า 40 ปี ตั้งแต่เคยมีการบันทึกภาพถ่ายจากดาวเทียมในบริเวณภาคตะวันออกของทวีปแอนตาร์กติกา ที่มีเหตุการณ์หิ้งน้ำแข็งขนาดใหญ่ถล่มและแยกตัวออกจากพื้นทวีป
หิ้งน้ำแข็งดังกล่าวมีชื่อว่า หิ้งน้ำแข็งคองเกอร์ (Conger Ice Shelf) มีพื้นที่ประมาณ 1,200 ตารางกิโลเมตร เล็กกว่าขนาดของกรุงเทพฯ เล็กน้อย และได้ถล่มแตกหักออกจากกันตั้งแต่วันที่ 15 มี.ค. เป็นต้นมา ในบริเวณที่เรียกว่า วิลค์สแลนด์ (Wilkes Land) ทางภาคตะวันออกของแอนตาร์กติกา
จากข้อมูลของศูนย์น้ำแข็งแห่งชาติสหรัฐฯ (National Ice Center) ส่วนที่ใหญ่ที่สุดที่แตกออกมาคือภูเขาน้ำแข็งที่มีชื่อว่า C-38 มีขนาดประมาณ 500 ตารางกิโลเมตร โดยในช่วงที่เกิดเหตุการณ์ถล่ม ก็พบว่าบริเวณดังกล่าวมีอุณหภูมิพุ่งสูงมากกว่าปกติถึง 10-30 องศาเซลเซียส ทำลายสถิติที่เคยมีมาในช่วงเวลานี้ของปี
เท็ด สแกมโบส (Ted Scambos) นักวิทยาธารน้ำแข็งจากมหาวิทยาลัยโคโรลาโด โบลเดอร์ (University of Colorado Boulder) วิเคราะห์ว่า การถล่มครั้งนี้ เป็นผลมาจากคลื่นความร้อนระอุที่พัดผ่านหิ้งน้ำแข็ง ประกอบกับระดับของปริมาณน้ำแข็งในทะเล (sea ice level) ที่ลดต่ำลงเป็นประวัติการณ์
สำหรับผลที่ตามมา การเสียหิ้งน้ำแข็งไปอาจทำให้ธารน้ำแข็งที่อยู่ด้านหลังเคลื่อนตัวได้เร็วกว่าเดิม ส่งผลให้สูญเสียแผ่นน้ำแข็งได้เร็วมากขึ้น และเดาได้ไม่ยากว่าจะทำให้ระดับน้ำทะเลสูงขึ้นในท้ายที่สุด ซึ่งแน่นอนว่าจะส่งผลกระทบอย่างหนักเป็นวงกว้าง โดยเฉพาะกับเมืองริมชายฝั่ง
สแกมโบสได้ให้ความเห็นไว้ว่า เหตุการณ์นี้ รวมถึงเหตุการณ์อื่นๆ ซึ่งทำลายสถิติทางภูมิอากาศหลายๆ อย่างในแอนตาร์กติกา ยิ่งชี้ให้เห็นได้ว่าวิกฤตภูมิอากาศ (climate crisis) กำลังเร่งปฏิกิริยาได้รวดเร็วเพียงใด
เขาบอกว่า “มันเป็นสิ่งที่จะหยุดได้ยากมากหากเกิดขึ้นมาแล้ว” และ “ถ้าเราไม่หาทางเบรกมัน ถ้าเราไม่ชะลอกระบวนการนี้ เราก็อาจจะได้เห็นระดับน้ำทะเลที่พุ่งสูงอย่างรวดเร็วก่อนที่ศตวรรษนี้จะสิ้นสุดลง” ซึ่งเขาก็เตือนอีกว่า แม้เราอาจจะอยู่ไม่ทันเห็นผลลัพธ์ แต่จะเป็นลูกหลานของเรานี่เองที่ต้องเจอกับผลกระทบ
“และนั่นหมายความว่า เรามีหน้าที่ต่อพวกเขา ที่จะต้องจัดการกับสิ่งนี้ให้เร็วที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้” สแกมโบสย้ำ
อ้างอิงจาก
https://www.washingtonpost.com/weather/2022/03/26/antarctica-ice-shelf-conger-collapse
https://edition.cnn.com/2022/03/25/world/antarctic-conger-ice-shelf-collapse-climate/index.html
https://www.nytimes.com/2022/03/25/climate/east-antarctica-ice-shelf-collapse.html
