‘กาฬโรค’ หรือ Black Death เคยเป็นโรคระบาดที่คร่าชีวิตคนนับสิบล้านในทวีปยุโรป เอเชีย รวมทั้งแอฟริกาเหนือ ในช่วงกลางศตวรรษที่ 14 ซึ่งวิกฤตการณ์ระบาดนี้ เป็นการระบายครั้งใหญ่ในประวัติศาสตร์ที่ทำให้มีผู้เสียชีวิตมากที่สุดในโลก
ก่อนหน้านี้ นักวิชาการจำนวนมากพยายามสืบหาต้นตอและที่มา และล่าสุด ทีมนักวิจัยกลุ่มหนึ่งเสนอว่า จุดเริ่มต้นของการระบาด คือ ประเทศคีร์กีซสถาน ที่ตั้งอยู่ในภูมิภาคเอเชียกลาง
ทีมนักวิจัยมาจากมหาวิทยาลัย Stirling, สถาบัน Germany’s Max Planck และ มหาวิทยาลัย Tubingen ร่วมกันตรวจสอบ ‘ฟัน’ จากกะโหลกที่พบบริเวณสุสานฝังศพที่ตั้งอยู่ทางตอนเหนือของคีร์กีซสถาน และวิเคราะห์จนตรวจเจอ ‘Yersinia pestis’ ซึ่งเป็นแบคทีเรียที่เป็นสาเหตุของกาฬโรค
สาเหตุที่นักวิจัยเลือกตรวจสอบจากฟัน เป็นเพราะฟันมีเส้นเลือดอยู่จำนวนมาก ซึ่งจะทำให้นักวิจัยมีโอกาสตรวจพบเชื้อโรคที่เป็นสาเหตุการตายของแต่ละรายได้ดียิ่งขึ้น
จากการตรวจสอบฟันของศพ 7 ราย นักวิจัยพบ DNA ของแบคทีเรีย Yersinia pestis ในตัวอย่าง 3 ราย ซึ่งทุกรายถูกระบุว่าตายในปี 1338 หากอ้างอิงตามป้ายหลุมศพ
พื้นที่สุสานนี้ เคยถูกศึกษาแล้วในช่วงปี 1880-1889 จนกระทั่งปี 2017 ก็ถูกตรวจสอบอีกครั้งโดย ฟิล สลาวิน (Phil Slavin) นักประวัติศาสตร์และรองศาสตราจารย์จากมหาวิทยาลัย Stirling และหลังการตรวจสอบ เขาพบว่า มีหลุมศพถึง 118 หลุมที่ถูกฝังจาก 2 ปีเท่านั้น ก็คือ ปี 1338 และ 1339
โดยสลาวินมองว่านี่คือประเด็นสำคัญ เพราะการตายจำนวนมากที่เกิดขึ้นใน 1-2 ปี สะท้อนให้เห็นว่ามีบางสิ่งบางอย่างเกิดขึ้นในช่วงเวลานั้น โดยช่วงปีที่เกิดการตาย เป็นช่วงเวลา 7-8 ปีก่อนที่การระบาดจะมาถึงทวีปยุโรป
“งานศึกษาวิจัยของพวกเราช่วยตอบหนึ่งในคำถามที่ยิ่งใหญ่และน่าหลงใหลที่สุดในประวัติศาสตร์ และตอบว่าจุดเริ่มต้นของการคร่าชีวิตครั้งใหญ่ของมนุษย์อยู่ที่ไหนและเกิดขึ้นเมื่อไหร่” สลาวินกล่าวถึงการค้นพบนี้
งานวิจัยชิ้นนี้ได้รับการตีพิมพ์ผ่านวารสารวิทยาศาสตร์ Nature เมื่อวันพุธที่ผ่านมา (15 มิ.ย. 65)
อ้างอิงจาก
https://www.bbc.com/news/world-asia-61820604
https://www.theguardian.com/society/2022/jun/15/mystery-black-death-origins-solved-plague-pandemic
https://edition.cnn.com/2022/06/15/health/black-death-plague-source-identified-scn/index.html
