เมื่อวานนี้ (6 มีนาคม) มีเกิดอุบัติเหตุทางถนนขึ้นกับพนักงานเก็บขยะของ กทม. ในระหว่างปฏิบัติหน้าที่ รายหนึ่งได้รับบาดเจ็บจนต้องเข้าโรงพยาบาล ในขณะที่อีกรายเสียชีวิต
เฟซบุ๊ก ‘โชติกา ยุภิญโญ’ โพสต์ผ่านกลุ่ม ‘ลูกจ้างกรุงเทพมหานคร’ ว่า ขอแสดงความเสียใจกับเพื่อนร่วมอาชีพที่ชื่อครสวรรค์ ขุนนะลา หรือพี่หวัน พนักงานเก็บขยะรอบบ่ายประจำเขตธนบุรี พร้อมกับตั้งคำถามว่า “เมื่อไหร่จะมีมาตรการป้องกันและช่วยเหลือพนักงานกวาดถนนและกลุ่มงานอื่นๆที่เสี่ยงชีวิตทำงานอยู่กลางถนนแบบพวกเราบ้าง โปรดอย่ามองพนักงานชั้นผู้น้อยแบบพวกเราเป็นแค่คนงานกลุ่มเล็กๆ ที่ไร้ค่า แค่ตายแล้วเผาและจบ”
ในวันเดียวกันนั้น มีพนักงานเก็บขยะอีกรายได้รับบาดเจ็บจากเหตุเฉี่ยวชนบนท้องถนนบริเวณซอยรามคำแหง 36 ช่วงเช้ามืด เขาได้รับบาดเจ็บและมีบาดแผลตามตัว และเช่นกัน เหตุเกิดขึ้นขณะปฏิบัติหน้าที่
เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นนำมาสู่การไว้อาลัย และการตั้งคำถามถึงความปลอดภัยในการทำงานของแรงงานกวาดขยะ ขณะเดียวกัน ข้อมูลจากสำนักงานจัดการมูลฝอยและสิ่งปฏิกูล สำนักสิ่งแวดล้อม ระบุว่ามีเจ้าหน้าที่เสียชีวิตขณะปฏิบัติหน้าที่ในช่วงปี 2560-2565 เฉลี่ยปีละ 1 ราย โดยเฉพาะปี 2565 มีพนักงานเก็บขยะเสียชีวิตสูงถึง 3 ราย
เมื่อปีที่แล้ว The MATTER เคยลงพื้นที่สัมภาษณ์พนักงานกวาดขยะ กทม. ย่านบีทีเอสหมอชิตและถนนเส้นรัชดา เพื่อพูดคุยกับพนักงานดูแลความสะอาดถนนของ กทม. ถึงความเสี่ยงจากการทำงานบนท้องถนน มีพนักงานรายหนึ่งอธิบายปัญหาการทำงานบนท้องถนนไว้อย่างครอบคลุมว่า “ต้องระวังตัวเองตลอดเวลา”
เสียงจากพนักงานเก็บขยะมีหลากหลาย เช่น “เวลาเรากวาดเราเดินหน้า รถเข้ามาประชิดเราไม่รู้ มาถึงมันพุ่งเลย มันเสี่ยงนะ เคยทีนึง มันชนบุ้งกี๋ลากไปถึงเซนทรัลพระราม 9 เลย” ขณะที่บางคนบอกว่า “บางทีเราตั้งกรวยไว้กัน เขายังชนกรวยเราเลย ยิ่งช่วงสายๆ ที่คนรีบยิ่งอันตราย เขาน่าจะเห็นเราบ้างล่ะคนทำงาน ไม่ใช่คุณเอาแต่เร่งสปีดอย่างเดียว”
มันเกิดอะไรขึ้นกันแน่? The MATTER จึงต่อสายโทรหาเอกวรัญญู อัมระปาล โฆษก กทม. เพื่อถามถึงเหตุการณ์
เอกวรัญญูสรุปคร่าวๆ ว่า เบื้องต้นทั้ง 2 กรณีเกิดขึ้นเมื่อวันที่ 6 มีนาคม กรณีครสวรรค์ที่เสียชีวิตเกิดขึ้นที่เขตธนบุรี เกิดขึ้นช่วงกลางวันระหว่างกำลังปฏิบัติหน้าที่ โดยผู้เสียชีวิตขับมอเตอร์ไซค์อยู่แล้วโดนรถชน ก่อนจะโดนนำส่งไปโรงพยาบาลตากสิน “ตอนนั้นยังไม่เสียชีวิต ก็จะต้องมีการแสกนสมองบางจุด ปรากฎว่าเครื่องเสียเลยต้องย้ายไปอีกโรงพยาบาล แล้วหลังจากนั้นท่านจึงเสียชีวิต” โฆษก กทม. กล่าว พร้อมให้ข้อมูลว่า ทาง กทม. ได้เดินทางเข้าเยี่ยมและให้กำลังใจครอบครัวของผู้เสียชีวิตแล้ว
ส่วนกรณีพนักงานเก็บขยะอีกรายที่ได้รับบาดเจ็บ เอกวรัญญูอธิบายว่าเกิดตอนปฏิบัติหน้าที่เช่นกัน ที่เขตสะพานสูง ตอนนี้อยู่โรงพยาบาล
เมื่อถามว่า กทม. รับผิดชอบดูแลอย่างไร เอกวรัญญูให้ข้อมูลว่า กทม. จะรับผิดชอบ 5 ประเด็นหลักๆ ได้แก่
- ค่าจัดการศพ 3 เท่าของเงินเดือน (แต่ละคนจะไม่เท่ากัน)
- ค่าบำเหน็จลูกจ้างประจำ
- ค่าบำเหน็จพิเศษ (แต่ละคนได้ไม่เท่ากัน)
- ค่าประกันอุบัติเหตุกลุ่ม
- ค่าฉาปนกิจสงเคราะห์ จากทางกทม. มีนอกเหนือด้วย เช่น ค่าประกันชีวิตหมู่ของแต่ละเขต
โฆษก กทม. ให้ข้อมูลว่า ค่าจัดการศพ 3 เท่าของเงินเดือน ส่วนค่าประกันอุบัติเหตุกลุ่ม เมื่อปีที่แล้วผู้ว่าฯ ชัชชาติเพิ่งประกาศทำประกันกลุ่มให้
“หลักๆ จะมีประมาณนี้ แต่ก็มีนอกเหนือด้วย เช่น กรณีคุณครสวรรค์ พนักงานเขตธนบุรี ก็จะได้ค่าประกันชีวิตหมู่ของสำนักงานเขตอีก แล้วก็มีค่าช่วยเหลือทำศพอีกเล็กๆ น้อยๆ โดยรวมแล้วน่าจะตกที่ประมาณ 1,500,000 บาท อาจจะมากกว่านี้หรือน้อยกว่านี้นิดนึง”
เมื่อถามว่า แล้ว กทม. มีแผนป้องกันภัยตั้งแต่ต้นเหตุอย่างไรต่อไปในอนาคต เอกวรัญญูเล่าว่า เรื่องนี้เป็นเรื่องที่ กทม. คำนึงและเป็นห่วงมากเพราะมันไม่ใช่ครั้งแรก
“เรื่องแรก คือ ชุดพนักงานกวาดขยะ ตอนนี้เรามีตัวต้นแบบแล้วที่ดินแดง เรียกว่า ‘ชุดวิบวับ’ ที่ทำมาจากพลาสติกรีไซเคิล ซึ่งทั้งชุดจะแสงสว่างสะท้อนแสงหมด ต่างกับชุดปัจจุบันแล้วที่มันจะติดแถบสะท้อนแสงแต่ตัวชุดสีน้ำเงินเข้มที่บางครั้งก็มองไม่ชัด ซึ่งชุดวิบวับเรากำลังจะทำและขยายเพิ่ม …ตอนนี้เราอยู่ในช่วงทดลอง เพราะมีฟีดแบคว่าใส่แล้วร้อน หรือใส่แล้วบางไป ซึ่งเราเพิ่มความหนา พอหนาก็ร้อน ก็เลยกำลังปรับ จะเห็นว่าเราไม่นิ่งนอนใจและกำลังทำอยู่ตั้งแต่ปีที่แล้ว แต่มันอยู่ในกระบวนการที่กำลังทำอยู่ ซึ่งเดี๋ยวจะไปเร่งส่วนนี้เพิ่มเติม”
ส่วนอีกประเด็นที่โฆษก กทม. อธิบาย คือเรื่องการจัดการขยะ เขาเสนอว่า หลายครั้งพนักงานถูกชนเพราะไม่ได้อยู่บนฟุตบาธ เพราะขยะมันล้นจนต้องทำหน้าที่บริเวณนั้น ซึ่งเขาเสนอว่าอาจต้องกำชับเพิ่มเติมว่าต้องระมัดระวังอย่างไร
“จะเห็นได้ว่าผู้ว่าฯ ก็ทราบปัญหา เลยแก้ส่วนนึงโดยการทำประกันชีวิตให้ลูกจ้างให้มั่นคงขึ้นตั้งแต่มารับตำแหน่งเลย จะเห็นว่าเราต้องการดูแลทุกคนให้ดียิ่งขึ้น โอเค จริงๆ พวกนี้มันก็เป็นปลายทาง แต่อย่างน้อยๆ ก็ทำให้มั่นใจได้ว่า เขาเป็นตัวเขาเองที่ไม่ได้ถูกทิ้ง แต่ยังมีเงินจำนวนหนึ่งที่เป็นหลักประกันได้ว่าถ้าเขาจากไปจะมีส่วนนี้ชดเชย” เอกวรัญญู กล่าว
สำหรับกรณีพนักงานที่ได้รับบาดเจ็บ วรัญญูยืนยันว่า กทม. ดูแลค่ารักษาพยาบาลเต็มที่ พร้อมทิ้งท้ายว่าอยากให้รักและเห็นความสำคัญกับชีวิตของพนักงานกวาดขยะมากยิ่งขึ้น
อ้างอิงข้อมูลบางส่วนจาก
https://thematter.co/social/vox-pop-street-caring-bkk/169280
https://prachatai.com/journal/2022/05/98864
https://www.prachachat.net/finance/news-1066677
https://www.facebook.com/groups/785922641497791/posts/6186665084756826/
